Związek bez zasad, czyli anarchizm relacji

Napisane i zweryfikowane przez psycholog i dziennikarz Sara Clemente.

Ostatnia aktualizacja: 14 września, 2023

Związek bez zasad to sposób myślenia, zgodnie z którym w relacji powinna panować anarchia, czyli brak jakichkolwiek reguł, hierarchii czy ograniczeń. Tego typu anarchia ma na celu stworzenie związku, który odbiegałby od tradycyjnego wyobrażenia relacji. Nie byłoby w nim żadnych zobowiązań ani ściśle określonych granic. Osoby w takim związku byłyby wolne od wszystkiego, co dyktuje społeczeństwo i instytucje.

Według filozofii anarchizmu relacji, związek dwóch osób ma się opierać jedynie na wzajemnym porozumieniu między nimi. Oprócz tego nie istnieją żadne ramy ani wzorce, których musieliby się trzymać ludzie wchodzący w relację. To po prostu związek bez zasad. Związkowi anarchiści prowadzą życie, które znacznie odbiega od przyjętych ogólnie zasad i standardów. Jak zatem postrzegają oni miłość i związki?

Związek bez zasad, czyli anarchia w relacji

Zwolennicy anarchizmu relacji nie uznają rozróżnienia na związki miłosne i inne typy relacji. Zamiast przypinać każdej relacji metkę, wolą używać określenia “wzajemne porozumienie” w odniesieniu do wszystkich typów relacji.

Uważają oni, że każdy związek opiera się przede wszystkim na zaufaniu, bez zasad. Ludzie w relacji mogą się czuć prawdziwie wolni tylko jeśli wiedzą, że druga strona nie ma wobec nich złych intencji.

Związek może być źródłem szczęścia tylko wówczas, gdy ludzie znajdują równowagę pomiędzy bliskością a wolnością. Oznacza to, że nie ma tutaj miejsca na wątpliwości, podejrzenia czy zazdrość.

Jak można się domyślić, w przypadku tego typu związku komunikacja jest kluczem do sukcesu. W dzisiejszych czasach ludzie są tego coraz bardziej świadomi i często rozmawiają o swoich uczuciach. Anarchiści relacji natomiast starają się wręcz prowadzić nieustanną komunikację. Pomaga ona bowiem podnieść poziom zaufania.

Miłość bez ograniczeń i metek

Anarchiści relacji wierzą, że miłość jest nieskończona. Dlatego też nie ograniczają się do obdarowywania miłością tylko na jeden sposób i nie twierdzą, że swoją miłość muszą ofiarować tylko jednej osobie. Każdy człowiek może wchodzić w relacje z tak wieloma osobami, jak tylko mu się podoba i darzyć każdą z nich takim samym uczuciem.

Co istotne, każdy związek anarchistyczny powinien być tak samo ważny dla danej osoby. Nie powinno się porównywać własnej relacji z jednym człowiekiem do relacji z kimś innym. Anarchiści nie stosują określeń typu “jesteśmy tylko przyjaciółmi” lub “spotykamy się tylko na seks” albo “jesteśmy w otwartym związku“.

Zobowiązanie oparte na wzajemnym porozumieniu

Anarchia relacji nie jest sposobem myślenia sprzeciwiającym się zobowiązaniom wobec drugiego człowieka. Wręcz przeciwnie, popiera zobowiązanie dopóty, dopóki pomiędzy dwiema osobami istnieje wzajemne porozumienie. W zależności od indywidualnych potrzeb i ustaleń, ludzie wchodzący w daną relację określają rodzaj i poziom zobowiązania, jakiego się podejmują. Decyzje te podejmują na podstawie własnych uczuć.

Osoby będące w związku muszą oprzeć go na własnym systemie wartości. Bazę związku powinny stanowić naturalność, zgodność, umiejętna komunikacja i szczere pragnienie kochania drugiej osoby. Dlatego też w tego typu relacji nie ma miejsca na przywiązanie, hierarchię czy stosowanie się do zewnętrznych zasad. Taki związek bez zasad nie poddaje się zewnętrznym wpływom czy normom społecznym. Powiązania pomiędzy ludźmi mają mieć naturalny i spontaniczny charakter.

Związek bez zasad łamie ogólnie przyjęte zasady

Według anarchistów relacji, dzisiejsze społeczeństwo narzuca nam jak i kogo mamy kochać. Za pomocą całego szeregu praw i wskazówek, społeczeństwo dyktuje nam co robić i jak się zachowywać. Anarchiści relacji podkreślają jednak, że każdy człowiek ma prawo decydować o tym, jak i kogo obdarza swoim uczuciem.

Na przykład, jeśli jedna osoba w związku wychodzi wieczorem ze znajomymi i wraca bardzo późno do domu, druga strona nie ma prawa żądać wyjaśnień. Nie może powiedzieć “Mam prawo wiedzieć gdzie byłaś całą noc.” Szacunek i niezależność muszą pozostać wartościami niepodważalnymi.

Co więcej, osoby propagujące ideę anarchii w relacji, krytykują fakt, że w obecnym społeczeństwie słowo “normalny”utożsamia się ze słowem “heteroseksualny”. Anarchiści popierają wolną miłość, bez względu na orientację, płeć czy przekonania.

Anarchia w związku czy poliamoria?

Związek anarchistyczny, czy bez zasad, często jest mylony z poliamorią. Dzieje się tak dlatego, że obydwa te terminy dotyczą relacji, w których ludzie wchodzą w emocjonalną i intymną relację z wieloma osobami. Pomiędzy tymi dwoma określeniami istnieją jednak pewne subtelne różnice.

W relacji anarchistycznej nie ma miejsca na klasyfikowanie związku. Każdy z nich jest wyjątkowy, niepowtarzalny i niezależny od pozostałych relacji. Aby okazywać miłość, nie trzeba w żaden sposób jej nazywać.

Z kolei w przypadku poliamorii relacja z każdą osobą, z jaką mamy intymny kontakt jest odpowiednio zaklasyfikowana. Zazwyczaj mówi się o głównym związku (najczęściej jest to małżeństwo) i pozostałych związkach, które mają status podrzędny w stosunku do głównej relacji.

Anarchia w relacji a monogamia

Dla osób propagujących związek bez zasad, taki sposób myślenia staje się stylem życia. Określają się oni jako ludzie praktykujący wolną miłość. Są oni wolni od wszelkich ram i warunków narzuconych przez społeczeństwo. Korzystają z własnej wyobraźni, aby stworzyć dla siebie idealny związek. Podsumowując, robią w relacjach to, na co mają ochotę.