Związek między zastraszaniem a zdrowiem psychicznym nastolatków jest obecnie jednym z najczęściej badanych tematów. Chociaż zastraszanie istnieje od zawsze, w końcu nadano priorytet stworzeniu środowiska szacunku w instytucjach edukacyjnych.
Jednak wykorzenienie przemocy stosowanej przez osoby, u których procesy rozwojowe wciąż trwają, jest skomplikowane. Co więcej, znęcanie się nie jest przemocą, która dotyczy tylko ofiary i sprawcy. Obejmuje także widzów, szkołę, rodzinę i oczywiście samo społeczeństwo.
Musimy mieć jasność co do konsekwencji zastraszania w postaci pogarszającego się zdrowia psychicznego nastolatków. O tym będziemy mówić w tym artykule. Uświadomienie sobie konsekwencji zastraszania jest kluczem do zakończenia go raz na zawsze.
Zastraszanie a zdrowie psychiczne ofiary
Po pierwsze, musimy przeanalizować zdrowie psychiczne nastoletnich ofiar bullyingu. Niosą one ciężar zastraszania i obojętności wszystkich innych.
- Zarówno bullying, jak i cyberprzemoc mają związek z pogorszeniem samooceny, na co wskazują liczne badania.
- Oznacza to zwątpienie w siebie, niepewność i trudności w relacjach społecznych.
- Istnieje również bezpośredni związek między byciem ofiarą zastraszania a występowaniem objawów lęku i depresji. Występują na przykład somatyzacje, intensywny smutek czy izolacja.
- Ta korelacja jest również istotna w przypadku innych schorzeń, takich jak zaburzenia odżywiania (TCA).
- Badania pokazują, że depresja może wypełnić lukę między zastraszaniem a zachowaniami samobójczymi. Dorastające kobiety są bardziej dotknięte pod tym względem.
- Ofiary bullyingu wykazują intensywne poczucie samotności i bezradności.
Psychologiczne skutki bycia tyranem
Ponieważ najczęściej skupiamy się na ochronie ofiary, często pomijamy kwestie dotyczące sprawcy. Nie powinniśmy jednak zapominać, że są to również jednostki, które działają zgodnie z określonymi naukami, wartościami i bodźcami. Spirala zastraszania zaczyna się od prześladowcy, więc nim również należy się zająć. Oto cechy typowego tyrana:
- Jego empatia osłabia się z powodu stosowania zastraszania. Poprzez agresję dostaje to, czego chce. Co więcej, ma tendencję do bycia ofiarą samego siebie i nie wykazuje poczucia winy.
- Brakuje mu umiejętności społecznych i asertywności.
- Cierpi na objawy lęku. Często towarzyszy mu poczucie niepewności i niezadowolenia z życia.
- Wykazuje dużą impulsywność. To popycha go do rozwijania zachowań aspołecznych.
- Często też zdarza się, że sprawca wcześniej padał ofiarą nadużyć.
- Wykazuje słabe zarządzanie emocjami, zarówno własnymi, jak i uczuciami innych osób.
- Istnieje silna korelacja między byciem tyranem w szkole średniej a przejawianiem wysoce aspołecznych zachowań w dorosłym życiu.
Zrozumienie korzeni zachowań związanych z zastraszaniem, jest kluczem do zajęcia się konsekwencjami tego procederu dla zdrowia psychicznego nastolatków. To tam należy rozpocząć działania mające na celu zapobieganie tej formie przemocy.
Zastraszanie – konsekwencje dla obserwatorów
W zjawisko bullyingu wpisuje się również postać widza, który wykazuje przyzwolenie wobec aktów przemocy. Co ciekawe, wpływa to również na jego zdrowie psychiczne.
- Badania dowodzą, że świadkowie przemocy w szkole doświadczają niepokoju, stresu i strachu podczas wydarzeń, z powodu wspierania ofiary lub sprawcy.
- Manifestują poczucie winy z powodu własnej pobłażliwości, ale strach powstrzymuje ich przed działaniem.
- Poprzez obserwację uczą się wzorców zachowań opartych na stylu dominacji i uległości.
- Stanowią one część normalizacji przemocy w środowisku szkolnym.
- Czynniki te kształtują dorosłych, którzy uczestniczą w formach przemocy pośrednio. Albo utrwalają ją poprzez nabyte wartości, albo pozostają obojętni wobec swoich doświadczeń w życiu codziennym.
Zastraszanie – co zrobić w przypadku mobbingu?
Według badania przeprowadzonego przez Save the Children w 2016 roku, 33 procent ankietowanej grupy przyznało się do niedawnej napaści fizycznej na kogoś. Mało tego: jedna na dziesięć osób używała gróźb, a 50 procent obraziło inną osobę. 25 procent ankietowanych zrobiło to samo w mediach społecznościowych. Dane te sugerują, że jeden na trzech uczniów twierdził, że był obiektem jakiegoś rodzaju agresji.
Jak widać, nie sposób nie natknąć się na przykłady agresji w środowisku szkolnym. Co więcej, wiele z nich przeradza się w przypadki zastraszania i przyczynia się do pogarszania się zdrowia psychicznego nastolatków. Tworzy to świat dorosłych przyzwyczajonych do przemocy.
Jeśli widzisz, że ktoś jest prześladowany, nie bierz w tym udziału. Należy poinformować o tym rodzinę i instytucję edukacyjną, ponieważ to one są odpowiedzialne za zatrzymanie procesu i podjęcie środków, takich jak odpowiednio dobrane programy profilaktyczne. Następnie powinni szukać profesjonalnej pomocy psychologicznej dla ofiary i osób wokół niej, w tym dla sprawcy.
Zaprzestanie mobbingu jest zadaniem systemowym, które dotyczy każdego z nas, jako części społeczeństwa. Przemoc nigdy nie może stać się kulturą. W przeciwnym razie wszyscy staniemy się ofiarami.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Save the Children. (2016, febrero). Yo a eso no juego. Recuperado 1 de febrero de 2023, de https://www.savethechildren.es/sites/default/files/imce/docs/yo_a_eso_no_juego.pdf
- Tejerina Chica, Y. L. (2020). Educación Emocional como medida preventiva ante el suicidio. Propuesta de intervención frente al bullying desde el Trabajo Social en centros educativos del Principado de Asturias.
- Adelardi, L., & Conductual, O. T. C. Bullying, gordofobia y salud mental.
- Azúa Fuentes, E., Rojas Carvallo, P., & Ruiz Poblete, S. (2020). Acoso escolar (bullying) como factor de riesgo de depresión y suicidio. Revista chilena de pediatría, 91(3), 432-439.
- Alvarez-Quiroz, G. B., Martelo, M. F. G., Alcalá, S. P. A., González, R. D. Z., & Márquez, N. I. S. (2023). Relación entre bullying, ciberbullying y autoestima: prevalencia y factores asociados en adolescentes deMiranda, R., Oriol, X., Amutio, A., & Ortúzar, H. (2019).
- Bullying en la adolescencia y satisfacción con la vida: ¿puede el apoyo de los adultos de la familia y de la escuela mitigar este efecto?. Revista de Psicodidáctica, 24(1), 39-45. Colombia. Zona Próxima, (38), 88-109.
- Evans, C. B., Smokowski, P. R., Rose, R. A., Mercado, M. C., & Marshall, K. J. (2019). Cumulative bullying experiences, adolescent behavioral and mental health, and academic achievement: An integrative model of perpetration, victimization, and bystander behavior. Journal of child and family studies, 28, 2415-2428.
- Sanmartín, P. G. (2019). Bullying: una puerta de entrada a la conducta antisocial adulta. EHQUIDAD. Revista Internacional de Políticas de Bienestar y Trabajo Social, (11), 151-202.
- Vitero, F. B. (2021). Combatir el bullying para evitar el maltrato en la vida adulta y otras conductas desadaptadas. Revista INFAD de Psicología. International Journal of Developmental and Educational Psychology., 2(2), 93-98.
- Arias Mallo, S. (2022). Influencia del bullying sobre los trastornos de la conducta alimentaria en la adolescencia: proyecto de investigación.