Zasady etyczne są niezbędne w zawodzie psychologa. Są ważne w odniesieniu do wszelkich interwencji przeprowadzanych przez specjalistę. W szczególności wiążą się z ustaleniem limitów.
Różne organizacje stworzyły różne zasady i dodatkowe wyjaśnienia, które mają kierować profesjonalnym postępowaniem psychologa. Jednym z nich jest Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne (APA), które będziemy dzisiaj analizować.
Na początek zdefiniujemy etykę psychologiczną. Później porozmawiamy o uniwersalnej deklaracji zasad etycznych dla psychologów. Na koniec przyjrzymy się tym, które zostały sformułowane przez APA.
„Etyczne zachowanie człowieka powinno opierać się na współczuciu, edukacji oraz więzach i potrzebach społecznych”.
-Albert Einstein-
Etyka psychologiczna
Według Oxford English Dictionary etyka jest definiowana jako „zasady moralne, które rządzą zachowaniem danej osoby lub prowadzeniem działalności”. Innymi słowy, są to zasady i reguły moralne regulujące czynności, które wykonujemy.
Etyka psychologiczna to etyka stosowana w dziedzinie psychologii. Jej zasady dotyczą decyzji podejmowanych przez społeczność zawodową lub naukową w odniesieniu do mówienia swoim klientom, jak powinni się zachowywać. Ich celem jest zagwarantowanie dobrego samopoczucia osobom, z którymi pracują psychologowie oraz samym profesjonalistom, poprzez poszanowanie praw człowieka.
Ponadto etyka psychologiczna ma na celu specjalistyczne badanie dylematów. Na przykład tych, które mogą wynikać z relacji między profesjonalistą a użytkownikiem, pacjentem lub klientem. W tym celu skonstruowano różne zasady. Niektóre są uniwersalne, a inne specyficzne dla każdego kraju lub dostosowane do każdego indywidualnego kontekstu.
Powszechna deklaracja zasad etycznych dla psychologów
Środowisko naukowe i akademickie w psychologii stworzyło kodeksy, które służą ukierunkowywaniu postępowania zawodowego psychologa, wyjaśniając zasady i normy wykonywania zawodu. Podkreślają następujące aspekty:
- Wartości.
- Tożsamość.
- Komunikacja.
- Różnicowanie.
- Podejmowanie decyzji.
- Kontrola.
- Ochrona.
Utworzono wspólne ogólnoświatowe ramy jako przewodnik dla profesjonalistów w dziedzinie psychologii. Zostały one przyjęte przez Międzynarodową Unię Nauk Psychologicznych i Radę Dyrektorów Międzynarodowego Stowarzyszenia Psychologii Stosowanej.
Oświadczenie o zasadach etyki
W deklaracji znajduje się opis zasad etycznych związanych z szeregiem wartości. Cele budowy tych ram są następujące:
- Zapewnienie uniwersalnego standardu, za pomocą którego społeczność psychologiczna może oceniać kodeksy etyki i postęp zawodu.
- Przyjęcie zestawu zasad moralnych na całym świecie.
- Zapewnienie etycznych ram odniesienia, które będą wspólne dla różnych przedstawicieli środowiska psychologicznego.
- Przyjęcie wspólnej podstawy oceny nieetycznego postępowania.
Przyjrzyjmy się niektórym zasadom tego stwierdzenia.
- Szacunek dla godności. Polega to na uznaniu wartości każdego człowieka bez względu na jego odmienność. Uwzględnia sprawiedliwość i równość, poszanowanie różnorodności i ochronę poufności. W tym sensie zapewnione jest prawo do dobrowolnej i świadomej zgody.
- Kompetentna troska o dobro innych. Oznacza to pracę dla dobra innych. Dzięki temu wszelkie potencjalne szkody są zminimalizowane. Oznacza to asertywne stosowanie wiedzy i umiejętności w zależności od kontekstu. Ponadto zapewnia, że nawiązane relacje są zgodne z korzyściami i redukcją szkód.
- Uczciwość. Odnosi się to do uczciwej i dokładnej komunikacji. Na przykład rozpoznawanie i kontrolowanie potencjalnych uprzedzeń, wielu relacji lub innych konfliktów interesów, które mogą zaszkodzić klientowi, psychologowi lub ich relacjom. Ponadto zasada ta wiąże się z poufnością, prawdomównością i niewyzyskiwaniem.
- Odpowiedzialność zawodowa i naukowa wobec społeczeństwa. Jest to zgodne z wkładem w wiedzę o zachowaniu. Również w zrozumieniu ludzi i norm etycznych.
Zasady etyczne psychologów wg APA
Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne (APA) stworzyło kodeks etyczny, który wszedł w życie w czerwcu 2003 roku. Przyjęło ono ogólne zasady proponowane przez bioetykę. Przyjrzyjmy się im.
- Dobroczynność i nieszkodzenie. Psychologowie muszą dołożyć wszelkich starań, aby pozytywnie uzupełnić zespół, którego są częścią. Dzieje się tak niezależnie od tego, na jakim szczeblu w danej firmie lub instytucji mogą się znajdować.
- Wierność i odpowiedzialność. Muszą nawiązać relacje zaufania z osobami, z którymi pracują. Ponadto powinni przestrzegać standardów postępowania zawodowego, przyjmować obowiązki i odpowiednio radzić sobie z konfliktami interesów.
- Uczciwość. Promuje to precyzję, uczciwość i prawdomówność w nauce, nauczaniu i praktyce psychologicznej, bez celowego przywłaszczenia, oszukania lub angażowania się w jakąkolwiek nieuczciwą działalność.
- Sprawiedliwość. Psychologowie muszą uznać znaczenie równości i sprawiedliwości wobec ludzi, z którymi pracują. Ponadto w swoich usługach powinni zachować rozsądek, odłożyć na bok uprzedzenia i uznawać granice swoich kompetencji.
- Poszanowanie praw i godności ludzi. Muszą rozpoznać i zdawać sobie sprawę z zagwarantowania ochrony i dobrobytu ludziom, z którymi pracują. W tym celu powinni szanować wszelkie różnice kulturowe, indywidualne, role, wiek, płeć, tożsamość płciową, rasę, narodowość, religię, język, orientację seksualną, niepełnosprawność i status społeczno-ekonomiczny.
Wytyczne na całym świecie
Według Carmen Del Río Sánchez, autorki książki Guia de ética profesional en psicología Clinica (Przewodnik po etyce zawodowej w psychologii klinicznej), zasady proponowane przez kodeks APA są ważne na całym świecie. Służą jako wskazówki dla wszystkich psychologów.
Ponadto kolegia i stowarzyszenia psychologów w różnych krajach biorą pod uwagę kodeks APA przy konstruowaniu własnych kodów. Jest to wspaniały punkt odniesienia dla psychologów w uczeniu ich, jak być dobrymi profesjonalistami.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
American Psychological Association. Ethical Pinciples of Psychologist and Code of Conduct Recuperado de: https://www.apa.org/ethics/code/, el 3 de mayo de 2020.
Del Río Sánchez, C. (2018). Guía de ética profesional en psicología clínica. Madrid: Ediciones Pirámide.
Ética psicológica. Declaración universal de principios éticos para psicólogas y psicólogos. Recuperado de: http://www.eticapsicologica.org/index.php/documentos/lineamientos/item/33-declaracion-universal-de-principios-eticos-para-psicologas-y-psicologos, el 3 de mayo de 2020.