W ostatnich latach perinatalna opieka zdrowotna zdrowia psychicznego została wzmocniona na oddziałach psychiatrycznych matek i noworodków. Było to spowodowane wysoką liczbą zaburzeń, które są charakterystyczne dla tej grupy społeczeństwa. Czy wiesz, czym jest terapia okołoporodowa i jakie ma zastosowanie?
Wczesny okres poporodowy jest również czasem ryzyka wystąpienia choroby psychicznej. Jedno z badań wykazało, że kobiety częściej trafiają do szpitala psychiatrycznego w miesiąc po porodzie niż przed ciążą.
Liczba przyjęć kobiet po porodzie jest wysoka; są to zarówno osoby z istniejącymi schorzeniami psychicznymi, jak i bez nich. Częściej jednak pojawiają się kobiety z zaburzeniami nastroju (Munk-Olsen i in., 2016).
Problemy psychiczne w czasie ciąży i po jej zakończeniu ujawniły potrzebę opracowania interwencji okołoporodowych, zarówno dla rodziców, jak i dzieci. W tym kontekście ważną rolę odegrała psychologia perinatalna i terapia okołoporodowa.
Jest to nowa gałąź psychologii poświęcona badaniom i interwencjom (terapia okołoporodowa) w emocjonalnych, poznawczych i behawioralnych aspektach związanych z ciążą, porodem i opieką nad dzieckiem w pierwszych miesiącach po urodzeniu.
Terapia okołoporodowa
Osadzona w psychologii okołoporodowej terapia okołoporodowa odpowiada za zaspokajanie potrzeb i problemów psychologicznych rodziców od poczęcia do porodu. Jest również odpowiedzialna za interwencje po urodzeniu dziecka.
Interwencje okołoporodowe koncentrują się zarówno na wymiarze emocjonalnym, poznawczym, jak i behawioralnym. Ponadto dbają o dobro rodziców i pomagają im w przypadku jakichkolwiek zdarzeń mogących mieć wpływ na ich zdrowie psychiczne.
Chociaż terapia okołoporodowa jest przeznaczona dla obojga rodziców, generalnie matka jest centralną osią interwencji. Jest tak, ponieważ to ona jest najbardziej dotknięta procesem ciąży, ze względu na psychologiczne, fizyczne i hormonalne zmiany, których doświadcza.
Według Hiszpańskiego Stowarzyszenia Psychoterapii Okołoporodowej, niektóre specyficzne kwestie, na których koncentruje się terapia okołoporodowa, to:
- Problemy z płodnością.
- Depresja i lęki w czasie ciąży.
- Strach przed porodem.
- Ciąże traumatyczne.
- Utrata dziecka.
- Problemy z karmieniem piersią.
- Adaptacja do macierzyństwa/ojcostwa.
- Depresja poporodowa.
- Nawiązanie więzi z dzieckiem lub tworzenie bezpiecznego przywiązania.
Główne obszary interwencji terapii okołoporodowej
Poniżej omówimy niektóre obszary interwencji tej terapii.
1. Wsparcie przed poczęciem
Terapia okołoporodowa może być wsparciem jeszcze przed zajściem w ciążę. Emocje związane z chęcią posiadania dziecka mogą prowadzić do pewnych komplikacji, zwłaszcza jeśli u pary występują problemy z płodnością.
2. Poronienie
Emocjonalne konsekwencje poronienia mogą mieć wpływ na codzienne funkcjonowanie partnerów, a zwłaszcza matki. Wpływ emocjonalny jest zwykle bardzo silny, a smutek z powodu śmierci dziecka może w konsekwencji prowadzić do terapii.
3. Opieka psychologiczna podczas ciąży
Ciąża powoduje zmiany hormonalne, które mają znaczny wpływ na życie kobiety. Znajduje to odzwierciedlenie w zmianach w sposobie odczuwania i regulowania emocji. Z tego powodu psychologowie odpowiedzialni za terapię okołoporodową zapewniają wsparcie w przetwarzaniu tych zmian i pomagają promować równowagę emocjonalną.
3. Przygotowanie do porodu
Strach przed porodem lub lęk przed niewiedzą, co dalej, to niektóre z aspektów pojawiających się podczas konsultacji z terapeutą okołoporodowym. Ten etap jest kluczowym czasem w życiu kobiety.
4. Wsparcie poporodowe
Kobiety mogą mieć traumatyczny poród. W takich przypadkach wsparcie psychologiczne może być konieczne, aby zapobiec pojawieniu się depresji poporodowej. Często jest również niezbędna do wzmocnienia więzi między matką a dzieckiem.
5. Wsparcie rodziny
Poród w większości przypadków jest również doświadczeniem rodzinnym. Terapia okołoporodowa pomaga przygotować rodzinę na narodziny dziecka.
Jak wygląda terapia okołoporodowa?
Terapia okołoporodowa może być stosowana z perspektywy różnych podejść terapeutycznych. Na przykład terapia poznawczo-behawioralna pomaga rodzicom przemyśleć ich wzorce myślowe oraz sposób, w jaki doświadczają i zachowują się w obliczu ciąży.
Z drugiej strony, w krótkiej terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach terapeuta pomaga pacjentowi znaleźć rozwiązania niekorzystnej sytuacji. Ideą jest wykorzystanie racjonalnego myślenia do rozwiązania problemu. Aby zastosować ten rodzaj terapii, należy zdefiniować cele terapeutyczne, przestudiować dotychczasowe próby rozwiązań i poszukać informacji, kiedy problem teoretycznie powinien się pojawić, a nie pojawił się. Należy również zachęcać pacjenta do poszukiwania i stosowania alternatywnych rozwiązań.
Niezależnie od podejścia stosowanego w prowadzeniu terapii okołoporodowej, ważne jest zaprojektowanie spersonalizowanego planu leczenia skoncentrowanego na doświadczeniu i potrzebach rodziców. Terapia okołoporodowa oferuje działania, które pozwalają matkom i ojcom na zdrowe doświadczenie ciąży. Jej celem jest, aby doświadczenie sprowadzenia drugiego człowieka na świat było naprawdę niezapomniane.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Bjelica, A. L., & Kapor-Stanulović, P. (2004). Pregnancy as a psychological event. Medicinski pregled, 57(3-4), 144-148.
- Howard, L. M., & Khalifeh, H. (2020). Perinatal mental health: a review of progress and challenges. World Psychiatry, 19(3), 313-327.
- Kendell, R. E., Chalmers, J. C., & Platz, C. (1987). Epidemiology of puerperal psychoses. The British Journal of Psychiatry, 150(5), 662-673.
- Lemos, R. (2017, 13 de diciembre). Psicología perinatal: la importancia de construir un vínculo saludable con el bebé. La mente es maravillosa. https://lamenteesmaravillosa.com/psicologia-perinatal-la-importancia-construir-buen-vinculo-bebe/
- Munk-Olsen, T., Maegbaek, M. L., Johannsen, B. M., Liu, X., Howard, L. M., Di Florio, A., … & Meltzer-Brody, S. (2016). Perinatal psychiatric episodes: a population-based study on treatment incidence and prevalence. Translational psychiatry, 6(10), e919-e919.