Sztuczna inteligencja i psychologia są ze sobą ściśle powiązane. W tym artykule zajmiemy się definicją i konsekwencjami tego relacji. Dołącz do nas w tej analizie!
Zacznijmy od zdefiniowania, co dokładnie oznacza sztuczna inteligencja i psychologia. Oto definicje każdej z tych dyscyplin. Według Hiszpańskiej Akademii Królewskiej psychologia to „dziedzina nauki lub badań zajmujących się umysłem i zachowaniem ludzi lub zwierząt”.
Sztuczna inteligencja natomiast to „dyscyplina naukowa zajmująca się tworzeniem programów komputerowych, które wykonują operacje porównywalne z tymi wykonywanymi przez ludzki umysł, takie jak uczenie się lub logiczne rozumowanie”.
„Najsmutniejszym aspektem życia jest teraz to, że nauka gromadzi wiedzę szybciej niż społeczeństwo gromadzi mądrość”.
Dziedziny psychologii związane ze sztuczną inteligencją
Psychologia i sztuczna inteligencja ściśle się ze sobą wiążą. Obydwie biorą na cel procesy mentalne, zachowanie i emocje. I chociaż o chodzi tu o dwie różne dyscypliny, to nie oznacza, że nie mogą się wzajemnie przenikać.
Spójrzmy na gałęzie psychologii związane ze sztuczną inteligencją:
- Psychologia wychowawcza. Często używa się innowacji pedagogicznych, aby podejść do nauczania w inny, ale skuteczny sposób. W tym celu wykorzystuje się obecnie elementy sztucznej inteligencji, na przykład inteligentne systemy wychowawcze, robotykę edukacyjną i neuroedukację.
- Neuronauki. Sztuczna inteligencja potęguje możliwości badawcze w tych dziedzinach
- Środowisko kliniczne. Czy to możliwe, aby roboty zastąpiły psychologa?
- Psychologia poznawcza. Na jej pochodzenie wpłynęły paradygmaty cybernetyczne. Ponadto wpłynęła ona na zrozumienie ludzkich możliwości. W rzeczywistości obecnie badania generują szeroki wkład w tym zakresie. Na przykład Ramos Franco w swoim artykule „Psychologia poznawcza i sztuczna inteligencja: mity i prawdy” pokazuje nam procesy, przez które przeszła psychologia jako nauka. Przedstawia też jej związek z kontekstem interdyscyplinarnej pracy ze sztuczną inteligencją i naukami, które według autora wzajemnie na siebie wpływają.
- Zagadnienia organizacji. Jednym z wyzwań tej gałęzi psychologii jest usprawnienie procesu selekcji za pomocą systemów sztucznej inteligencji.
- Kryminalistyka. Można korzystać ze sztucznej inteligencji przy opracowywaniu symulacji przestępczości.
Jak widać, istnieje wiele dziedzin psychologii, które mogą być zasilane przez sztuczną inteligencję. Z drugiej strony widzimy wkład obu dyscyplin w inne obszary badań. Carlos González Tardón, absolwent psychologii, pokazuje nam w swoim artykule, jak można dokonywać interwencji w psychologii i psychoterapii z symulowanymi pacjentami.
W tym kontekście dostarcza też nam informacji o nowych narzędziach przydatnych w psychologii eksperymentalnej.
Sztuczna inteligencja i psychologia w obecnej i przyszłej psychoterapii
Obecnie wyraźnie już widać postęp sztucznej inteligencji wykorzystywanej do wspierania procesów terapeutycznych. To niezwykłe, prawda? Pomysły, które wcześniej znajdowały miejsce tylko w naszej wyobraźni, teraz zaczynają nawiązywać kontakt z rzeczywistością.
Z jednej strony realizowane są projekty robotów zdolnych do rozpoznawania emocji, które ułatwiają życie niektórym ludziom. Mówimy o robotach wspomagających, które mogą na przykład towarzyszyć ludziom z chorobą Alzheimera. Ponadto istnieją inne projekty ułatwiające życie osobom potrzebującym pomocy w poruszaniu się. Niesamowite!
Jednak nie chodzi tylko o roboty o cechach ludzkich. Systemy sztucznej inteligencji są również wykorzystywane w procesach psychoterapeutycznych. Na przykład terapeuci pracują w wirtualnej rzeczywistości z pacjentami ze stresem pourazowym.
Kwestie etyczne
Pomysł wykorzystywania rewolucyjnych metod wspomagających nasze samopoczucie może brzmieć cudownie. Pociąga to jednak również za sobą problemy etyczne, które musimy rozwiązać, jeśli chcemy, aby na stałe jeszcze bardziej zintegrowały się z codziennym krajobrazem.
Nie ma wątpliwości, że pomoc technologiczna może poprawić jakość życia wielu osób. Żyjemy coraz dłużej, a rodziny coraz częściej się rozpadają lub rozpraszają. Z drugiej strony, wydaje się, że mamy coraz mniej czasu na coraz większej liczbie otwartych frontów, na których toczymy walkę.
Dlatego na przykład, gdy instalujemy program na naszym komputerze lub aplikację na telefonie komórkowym, zgadzamy się na warunki, które rzadko czytamy. Uważamy, że jeśli większość je akceptuje, my też możemy je przyjąć. Tym sposobem wielokrotnie udzielamy przywilejów, z których nie do końca zdajemy sobie sprawę.
W pewnym stopniu zrzucamy na innych przeprowadzenie kontrolę, której sami powinniśmy dokonać. W innym kontekście zobaczmy, jak działają sieci społecznościowe. Strony główne postów naszych przyjaciół otoczone reklamami i ofertami handlowymi.
Miejsca spotkań zarządzane przez inicjatywy gospodarcze, które chcą poznać nasze preferencje i zainteresowania, aby ich produkty były opłacalne.
Z drugiej strony, każdy psycholog w swoim zawodzie rządzi się kodeksem etycznym. Zdaje sobie sprawę, że istnieją zasady i jeśli je naruszy, będzie musiał odpowiedzieć przed właściwym organem. Mówimy o poziomie świadomości, do którego z trudnością może dotrzeć maszyna.
Podsumowując, sztuczna inteligencja i psychologia pozostają w relacji, która być może kryje dwa wielkie niebezpieczeństwa. Pierwsze to dzielenie się zbyt wrażliwymi danymi z maszyną zaprogramowaną w języku, którego użytkownik nie zna.
A drugie to brak świadomości pewnych standardów – kodu deontologicznego – które powinny regulować określone usługi, korzyści lub działania czy zajęcia.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
Franco, L.A.R. (2014). Psicología cognitiva e inteligencia artificial: mitos y verdades. Avances en psicología, 22 (1), 21-27.
González Tardón, C.G. (2006). Interacción con Seres Simuladas. Nuevas Herramientas en Psicología Experiemental. En Una perspectiva de la inteligencia artificial en su 50 aniversario: Campus Multidisciplinar en Percepción e Inteligencia, CMPI 2006, Albacete, España, 10-14 de Julio del 2006 actas. Universidad de Castilla y la Mancha, pp. 438-449.