Syndrom Ikara: wyciszona samokrytyka

Syndrom Ikara ma smutne tło. Ludzie, którzy cierpią na tę chorobę, to często utalentowane osoby, które z powodu nadmiernej pewności siebie nie osiągają swoich celów. Są jak Ikar, który poleciał zbyt blisko słońca i się poparzył.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Gema Sánchez Cuevas.

Ostatnia aktualizacja: 24 grudnia, 2021

Syndrom Ikara często występuje u osób ze specjalnymi talentami. Jest to związane z narcyzmem i występuje, gdy ludzie z powodu zbytniej pewności siebie nie osiągają swoich celów.

Generalnie syndrom Ikara występuje między innymi w kręgach władzy politycznej, ekonomicznej, sportowej czy artystycznej. Termin „być spalonym” jest powszechny w odniesieniu do ludzi, którzy zbliżyli się do szczytu, ale ostatecznie im się nie udało.

Pewność siebie to nie tylko cecha charakteru, ale także wielka zaleta w świecie społecznym. Jednak bez solidnych fundamentów może prowadzić do syndromu Ikara lub fałszywego postrzegania własnych możliwości.

Mit Ikara

W mitologii greckiej Dedal uważany był za najwybitniejszego architekta i wynalazcę swoich czasów. Dlatego król Minos powierzył mu zadanie zbudowania labiryntu, aby otoczyć swoich wrogów i skonfrontować ich z Minotaurem mieszkającym na Krecie.

Aby zachować budowę labiryntu w tajemnicy, król Minos postanowił trzymać Dedala i jego syna Ikara w niewoli. Dedal postanowił zbudować skrzydła ze skrzyżowanych piór sklejonych woskiem, aby jego syn mógł odlecieć z wyspy.

Dedal poradził Ikarowi, aby nie latał zbyt wysoko, ponieważ ciepło słońca może stopić wosk na jego skrzydłach i spowodować upadek. Ikar wzbił się w powietrze, jednak oślepiony dumą i zwabiony mocą słońca podleciał zbyt blisko. Jego skrzydła stopiły się, a on wpadł do morza i utonął.

Bliskość do władzy

Władza odurza i zasłania Ci pewne rzeczy. Utrudnia to praktykowanie samokrytyki. Dlatego niektórzy ludzie nie są w stanie słuchać innych i poprawiać swoich błędów. Osoby z syndromem Ikara z pewnością nie słuchają innych, a już najmniej tych, którzy są im bliscy.

Bliskości z władzą polityczną, ekonomiczną lub inną towarzyszą pewne pokusy, którym ludzie łatwo ulegają. Jest to bardziej powszechne wśród młodych i utalentowanych ludzi. Często służą oni jako zwykłe mięso armatnie. Z jednej strony są gotowi zrobić wszystko, aby otrzymać tę jedyną szansę w swoim życiu, więc wkładają w to wszystkie swoje wysiłki. Z drugiej jednak strony ich stopień niedojrzałości prowadzi do podejmowania błędnych decyzji dotyczących ich przyszłości.

Fałszywy talent

W przypadku syndromu Ikara źle ukierunkowany talent ludzi zamienia się zarówno w cnotę, jak i nieszczęście. Na przykład z jednej strony działa jako coś, co pozwala im wyróżnić się z tłumu. Z drugiej strony, nadmierna ambicja i nieznajomość własnych granic prowadzi do porażki. Dlatego często spotyka się to zjawisko u młodych ludzi z obiecującą przyszłością.

Jest tu dodatkowy czynnik, który odgrywa ważną rolę. Dotyczy on braku doświadczenia. W związku z tym ludzie ci wykazują pewną naiwność i brak przewidywania, jeśli chodzi o podejmowanie wyzwań, ponieważ nie biorą pod uwagę możliwych zagrożeń.

Syndrom Ikara i jego cechy

Osoby z zespołem Ikara często charakteryzują się arogancją. Co więcej, są przekonani o swojej wyjątkowości i że nikt nie może dorównać ich możliwościom. Jednocześnie wykazują nadmierną uległość wobec przełożonych w skali hierarchicznej. Robią to, ponieważ uważają, że jest to niezbędny warunek osiągnięcia wysokiej pozycji społecznej lub ekonomicznej.

W głębi duszy ludzie doświadczają silnego poczucia bezradności z niskim poziomem samooceny. Często są bezmyślni, temperamentni i wykazują nieprzewidywalne zachowania.

Duża ryba pożera małą rybę

Samolubni ludzie, którzy myślą tylko zgodnie z własnymi interesami, aby osiągnąć swoje cele, często cierpią na syndrom Ikara. Jednocześnie są jednak dość naiwni. Podejmą wszelkie ryzyko, jeśli ich szefowie tego chcą.

Co więcej, bardzo często ich szefowie traktują ich w specjalny sposób. Mają tendencję do rozpieszczania ich, są wyjątkowo tolerancyjni i przymykają oko, na ich wady.

Niestety, zanim te wady lub błędy staną się widoczne, zwykle jest już za późno i skrzydła zostają przypalone, więc osoby te spadają w pustkę. W podobny sposób jak Ikar, który po wzniesieniu się za wysoko, spadł z nieba.

Pochodzenie tego syndromu

Syndrom Ikara zwykle powstaje w wyniku nieuwagi rodziców we wczesnym dzieciństwie danej osoby. Ich osiągnięcia są zazwyczaj ignorowane lub nie są aprobowane przez rodziców.

Ta sytuacja prowadzi do tego, że jako dorośli czują się zdezorientowani i nie mają jasności co do tego, kim są. Mają też tendencję do utrzymywania niespójnej skali wartości. Nie czują się dobrze z tym, kim są, więc nieustannie szukają pewności siebie.

Osoby te często nie doceniają swoich kolegów lub osób na niższych stanowiskach. Relacje, które nawiązują z innymi, służą wyłącznie celom praktycznym. Każda jednostka działa dla nich tylko jako kolejny pion na szachownicy życia. Błędna perspektywa, która może mieć fatalne konsekwencje.