Manipulujący rodzice: klucze do ich rozpoznania

Manipulujący rodzice wykorzystują poczucie winy, uczucia lub kłamstwa, aby sprawować kontrolę nad swoimi dziećmi. Pokażemy Ci kilka kluczy, aby ich rozpoznać.
Manipulujący rodzice: klucze do ich rozpoznania
Elena Sanz

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Elena Sanz.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Czy Twoje relacje z ojcem lub matką zawsze były napięte i niezadowalające, ale nie potrafisz rozpoznać dlaczego? A może często czujesz się winny w tej relacji? Czy działania, słowa i postawy twoich rodziców dezorientują cię? I czy czujesz, że wpływają na ciebie i ograniczają cię nawet w Twoim dorosłym życiu? Tak więc jest możliwe, że wychowywali cię manipulujący rodzice.

Każdy może w pewnym momencie zastosować szantaż emocjonalny lub zagubić się w swojej roli w stosunku do innych. Jednak manipulujący rodzice stosują szeroką gamę strategii mających na celu podważenie samooceny ich dzieci i sprawowanie nad nimi kontroli. I robią to z niemal stałą częstotliwością.

Radzenie sobie z ludźmi manipulującymi jest zawsze nieprzyjemne i szkodliwe. Jednak gdy w ten sposób postępują rodzice, szkody są znacznie głębsze, a konsekwencje trwalsze. W końcu są głównymi postaciami odniesienia i to oni pełnią główną role w kształtowaniu naszej osobowości. Dlatego bardzo potrzebna jest znajomość oznak rodzicielskiej manipulacji.

Jak rozpoznać, czy wychowali cię manipulujący rodzice

Syn i ojciec

Ich nastrój dominuje w każdej sytuacji

Każde spotkanie rodzinne kręci się wokół stanu umysłu takiego ojca lub matki. Kiedy jest szczęśliwy, jest otwarty, gościnny i przyjazny. Ale gdy jego emocje są negatywne, całe otoczenie staje się napięte i czuje się niezręcznie.

Jego emocje są nieprzewidywalne, i zarządza nimi w bardzo nieodpowiedni sposób. Z tego samego powodu pozostali członkowie rodziny przez cały czas podlegają warunkom stawianym przez tę osobę.

Manipulujący rodzice nie przyjmują sukcesów i radości swoich dzieci

Trudno sobie wyobrazić, żeby rodzic nie mógł doświadczyć szczęścia z powodu sukcesów lub radości swoich dzieci. Jednak manipulujący rodzice mogą czuć nawet zazdrość i urazę. Mogą być krytyczni lub cyniczni i zamieniać pozytywne wiadomości w powód do winy lub wstydu.

Wakacje, awans, a nawet narodziny dziecka po przejściu przez filtr manipulatora przestają być radosne. Noszą barwy negatywności.

Manipulujący rodzice próbują oddzielić swoje dzieci od ludzi, którzy je kochają

Można oczekiwać, że rodzic będzie szczęśliwy, że jego dzieci cieszą się szerokimi i zdrowymi relacjami społecznymi. Powinien się przecież cieszyć, że wchodzą w interakcje z innymi ludźmi, którzy je kochają.

Tymczasem manipulujący rodzic ma tendencję do krytykowania partnera i przyjaciół swoich dzieci. Umniejsza wartości więzi i podkreśla każdy negatywny aspekt. To tylko kolejny sposób na sprawowanie kontroli.

Manipulujący rodzice używają uczucia jako środka manipulacji

„Gdybyś mnie kochał, przychodziłbyś do mnie codziennie”. “Nie wiem, jak możesz mi to powiedzieć, biorąc pod uwagę wszystko, co dla ciebie poświęciłem”. Uczucie staje się doskonałym narzędziem do manipulacji i kontroli. Ale chodzi nie tylko o generowanie poczucia winy, ale również o wykorzystywanie uczuć w pozytywny sposób.

W ten sposób manipulujący rodzice mogą wykorzystywać pochwały i prezenty jako sposób na zdobycie przychylności swoich dzieci. Nawet jeśli krzywdzą je z drugiej strony wieloma szkodliwymi postawami.

Inne klucze do rozpoznawania manipulujących rodziców

Powyższe znaki występują najczęściej. Istnieje jednak wiele innych dowodów, które jasno pokazują, kiedy rodzic jest toksyczny i manipuluje. Weźmy pod uwagę kilka przykładów:

  • Przyjmuje pozycję ofiary zamiast brać odpowiedzialność za swoje wady i obowiązki.
  • Jego komunikacja nie jest jasna, ukrywa swoje prawdziwe motywy i zniekształca rzeczywistość na swoją korzyść. Na przykład matka może nalegać i wykorzystywać poczucie winy, aby jej dzieci gdzieś jej towarzyszyły. A potem może kategorycznie stwierdzić, że pojechały z nią, bo same tego chciały, że nigdy ich o to nie prosiła.
  • Ich podejście i ich działania są niespójne. Na przykład rodzic może zwymyślać swoje dzieci za to, że nigdy nie przywożą do nich wnuków, ale kiedy przyjadą, traktuje je źle lub całkowicie je ignoruje.
Córka i matka

Jak radzić sobie z manipulującymi rodzicami?

Pierwszym krokiem, często najtrudniejszym, jest rozpoznanie i zaakceptowanie tego, że nasz ojciec lub matka manipulują nami.

Na poziomie społecznym istnieje głęboko zakorzenione przekonanie, że rodzic zawsze chce jak najlepiej dla swoich dzieci. Skłania to wielu ludzi do myślenia, że ​​trudna sytuacja z ich rodzicami ma źródło w nich samych.

Dodatkowo manipulujący rodzice mogą przybierać różne maski w zależności od kontekstu, a nawet dnia, co może powodować wiele zamieszania.

Jednak gdy już rozpoznasz kontekst manipulacji, w którym dorastałeś, łatwiej będzie Ci go zidentyfikować i sobie z nim poradzić. Wyznaczanie granic jest niezbędne, aby nie dopuścić do tego, by takie postawy były nadal stosowane.

Ale dodatkowo może być konieczne zwrócenie się pomoc do specjalisty, aby przepracować konsekwencje emocjonalne manipulacji.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Nazare-Aga, I. (2015). Padres manipuladores. B DE BOOKS.
  • Betancourt, D., & Andrade, P. (2011). Control parental y problemas emocionales y de conducta en adolescentes. Revista colombiana de psicología20(1), 27-41.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.