Relacje międzypokoleniowe i płynące z nich korzyści

Relacje między ludźmi różnych pokoleń wzbogacają nas, otwierają nasze umysły i poprawiają empatię. Powiemy Ci, dlaczego są tak korzystne i jak je promować.
Relacje międzypokoleniowe i płynące z nich korzyści

Ostatnia aktualizacja: 10 września, 2022

Wybierając ludzi, z którymi chcemy spędzać czas, zazwyczaj preferujemy osoby z naszego pokolenia. Powodów jest wiele. Z reguły jest nam łatwiej dzielić się z nimi naszymi doświadczeniami. Jest tak, ponieważ wyzwania, przed którymi stoimy, i „język”, którym się posługujemy, są podobne. Przekraczanie naszych stref komfortu i odkrywanie relacji z ludźmi z innych pokoleń może nam jednak otworzyć drzwi do nowych doświadczeń i wiedzy. Może nam pomóc odkryć inne sposoby bycia, których inaczej byśmy nie doświadczyli. Co ciekawe, relacje międzypokoleniowe są korzystne dla wszystkich.

Są pewne przestrzenie życiowe, które sprzyjają kontaktom między ludźmi różnych pokoleń. Może to być na przykład szkoła, środowisko pracy, a przede wszystkim rodzina. Niemniej jednak samo współistnienie z innymi nie wystarczy. Jeśli chcemy się wzajemnie pielęgnować i wzbogacać, ważne jest, abyśmy byli otwarci i chętni do spotkań i dzielenia się swoją rzeczywistością.

Relacje międzypokoleniowe

Relacje międzypokoleniowe to więzi nawiązywane między ludźmi należącymi do różnych pokoleń. W nie tak odległej przeszłości, zwłaszcza na obszarach wiejskich, powszechne było życie w małych społecznościach i mieszkanie z członkami dalszej rodziny lub teściami. Ułatwiało to wymianę opinii i doświadczeń, a także pozwalało na wspólne spędzanie czasu z osobami w skrajnie różnym wieku.

Dzisiejsze społeczeństwa zachodnie opierają się na modelu indywidualistycznym, w którym rodzina nuklearna żyje we względnej izolacji. Pojęcie „wychowania plemiennego” już nie istnieje. W związku z tym dzieci i młodzież rzadziej spędzają czas z dorosłymi innymi niż ich rodzice; a jeszcze rzadziej z osobami starszymi, nawet jeśli należą do ich rodziny. Różnorodność naszych relacji jest jednak naprawdę korzystna i wzbogacająca, a wręcz niezbędna.

Ojciec i dziadek gratulujący dziecku
Młodzi i starsi mogą zdobywać cenne lekcje, rozwijać umiejętności i poprawiać swój stan emocjonalny, spędzając czas z osobami z różnych pokoleń.

Korzyści płynące z relacji międzypokoleniowych dla osób starszych

Istnieje tendencja do myślenia, że osoby starsze nie są w stanie zrozumieć młodych, że ich tradycyjne wartości są nie do pogodzenia z obecnymi zmianami, a oni nie chcą ich zmieniać.

Niemniej jednak starsi ludzie są na ogół znacznie bardziej otwarci, niż sobie wyobrażamy. Co więcej, zdają sobie sprawę, że żyją w coraz bardziej odmiennym świecie. Potrzebują tylko trochę więcej czasu, aby robić to samo, co reszta z nas.

W przypadku osób starszych relacje międzypokoleniowe:

  • Zwiększają ich energię, witalność i motywację. W jakiś sposób entuzjazm dziecka lub młodej osoby jest zaraźliwy.
  • Poprawiają ich stan emocjonalny, sprawiając, że starsze osoby czują się otoczone opieką i zauważone przez otoczenie. Samotność jest jednym z największych problemów w starszym wieku. Dlatego posiadanie towarzystwa, uznania i uczucia innych, zwłaszcza młodych ludzi, pomaga go zmniejszyć. Relacje międzypokoleniowe tworzą szczególnie pozytywne sieci wsparcia.
  • Poprawiają ich samoocenę, ponieważ czują się oni użyteczni, ważni i wartościowi w życiu drugiej osoby. Możliwość dzielenia się swoim doświadczeniem, wiedzą i punktem widzenia pomaga im czuć się zintegrowanymi i produktywnymi. W efekcie ich życie ma cel.
  • Dają im nowe wyzwania. Więź z kimś młodszym zachęca do aktywności fizycznej i umysłowej oraz do aktywnego starzenia się. Od zabawy z dzieckiem po uczenie o mediach społecznościowych z nastolatkami, tego typu relacje oferują wiele możliwości osobom starszym, aby wyjść ze swojej strefy komfortu i podjąć wysiłek, który zwykle okazuje się korzystny.
  • Pomagają im zintegrować się ze społeczeństwem. Kontakt z młodszym pokoleniem jest dla nich najlepszym sposobem zrozumienia ich wartości, ideałów i punktów widzenia, które odzwierciedlają współczesność. Młodzi ludzie są również najlepszymi nauczycielami pod względem technicznym i mogą ułatwić naukę osobom starszym.

A co z młodymi osobami?

Kiedy mówimy o pielęgnowaniu relacji międzypokoleniowych, myślimy, że to poświęcenie, jakie młodzi ludzie ponoszą, aby pomóc osobom starszym. Jednak ci pierwsi mogą również znacznie skorzystać na posiadaniu tego typu więzi.

  • Jeśli starsza osoba jest naszym krewnym, mamy możliwość poznania swoich korzeni i historii. Rozwija się w nas poczucie przynależności i lepiej rozumiemy, skąd pochodzimy. Możemy też uczyć się na błędach starszych i wiedzieć, co robić, aby ich nie powtarzać.
  • Mądrość, jaką dają wiek i doświadczenia, pozwala starszej osobie dzielić się cenną wiedzą, jak radzić sobie w sytuacjach, jakie decyzje podejmować, jak patrzeć na życie z szerszej perspektywy. To jest coś, czego młodym ludziom brakuje.
  • Starsi mogą również przekazywać pewne tradycyjne wartości młodemu pokoleniu i pomagać im pamiętać o ich znaczeniu. Wartości te to na przykład odpowiedzialność, wartość słów lub znaczenie wzajemnej opieki poza indywidualizmem.
  • Dzieci i młodzież mogą liczyć na osoby dorosłe, do których mogą zwrócić się w potrzebie lub gdy szukają wsparcia lub porady. W końcu nie zawsze są to nasi rodzice. W związku z tym posiadanie tego typu sieci społecznościowych może sprawić, że młodsze pokolenie się bezpieczniej.
  • Przede wszystkim relacje międzypokoleniowe przybliżają młodych ludzi do rzeczywistości osób starszych i zwiększają ich empatię wobec nich. Bariery znikają i powstaje mniej stronnicza i bardziej inkluzywna wizja osób starszych.
wnuczka i babcia rozmawiają
Relacje międzypokoleniowe przynoszą korzyści obu stronom.

Rozwijanie relacji międzypokoleniowych wzbogaca nas wszystkich

Mając na uwadze powyższe argumenty, dlaczego by z nich nie skorzystać? Istnieje kilka organizacji non-profit zajmujących się ułatwianiem tego rodzaju kontaktów. W wielu przypadkach uciekanie się do nich nie jest nawet konieczne. Bardzo prawdopodobne, że w Twojej okolicy mieszkają ludzie ze starszego pokolenia, którzy chętnie podzielą się swoją wiedzą z innymi.

Wystarczy otworzyć oczy i rozejrzeć się wokół. Wkrótce znajdziesz możliwość bycia częścią wymiany międzypokoleniowej.

Często wystarczy otwarta i szczera rozmowa lub wspólna kawa, aby czerpać z tych korzyści. Możesz także zaangażować się we wspólne działania ułatwiające wspólne spędzanie czasu. Może to być na przykład gotowanie, ogrodnictwo, granie w gry planszowe, dzielenie się osobistym lub zawodowym przedsięwzięciem lub hobby. Istnieje wiele alternatyw. Musisz tylko znaleźć tę, która Ci odpowiada i z którą czujesz się komfortowo, aby otworzyć swój umysł na rzeczywistość innej osoby.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Bonvalet, C. (2016). Las relaciones intergeneracionales:¿ problema actual o reminiscencia del pasado?. Papeles de población22(88), 47-75.
  • Castro Gallardo, M. (2007). Relaciones Intergeneracionales y Bienestar de las Personas Mayores. Granada: Universidad de Granada. https://digibug.ugr.es/bitstream/handle/10481/1634/1684256x.pdf?seque
  • Lopez, J., & Díaz, M. P.  (2018). El sentimiento de soledad en la vejez. Revista internacional de sociología76(1), 85.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.