Aktywne starzenie się: o co w nim chodzi?

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 13 kwietnia, 2023

Aktywne starzenie się to nowe spojrzenie na końcowy etap życia. Takie nastawienie zakłada nie tylko rozmowę o stratach i sposobach na ich pokrycie, ale również o doświadczeniu i ogromnej roli, jaką odgrywa. W takim razie co musimy zrobić, aby zadbać o i chronić tych, którzy pozostawiają za sobą ogromne dziedzictwo?

Każdy człowiek starzej się w inny sposób. Światowa Organizacja Zdrowia podkreśla znaczenie jakie odgrywa aktywne starzenie się w kontekście, który zdaje sobie sprawę z wpływu kultury, społeczeństwa, czynników genetycznych czy wychowania. Ale dlaczego warto zwrócić uwagę na tą kwestię?

W dzisiejszym artykule pragniemy wyjaśnić na czym polega starzenie się i jak zmieniało się na przestrzeni wieków. Poza tym poruszymy temat interesującej propozycji, która odnosi się do tego pomysłu.

Historia starzenia się ludzi

Starzenie się było postrzegane na różne sposoby na przestrzeni wieków:

• Starożytna Grecja: W Republice Platon uznawał starość za pozytywny etap życia. Jednak Arystoteles w Retoryce twierdził, że jest to etap słabości i współczucia. Poza tym opisywał starszych ludzi jako podejrzliwych, niestałych, samolubnych i cynicznych.
• Cyceron: Uważał, że starość to etap zrozumienia i rozumu. Poza tym mówił o tym, jak ważne jest przygotowywanie się na wejście w starszy wiek.
• Horacjusz: Zasugerował, że starość nie jest złotym etapem, ponieważ wymaga większego przystosowania.
• Średniowiecze: W tych czasach święty Tomasz z Akwinu zasugerował, że starszy wiek stanowi synonim dekadencji.
• Renesans: Tą erę charakteryzowała ucieczka przed śmiercią. Co więcej, w tym okresie uznawano, że starsze osoby znajdują się w okresie rozpadu. Niektórzy twierdzili, że starsi ludzi to eksperci w trikach i czarnej magii.
• XIX wiek: Pierwsze badania naukowe zmieniły postrzeganie starszego wieku.
• XX wiek: Po II wojnie światowej naukowcy odnotowali większą populację osób starszych. Po zwalczeniu różnych chorób zakaźnych dzięki postępom, które zaszły w protokołach i technologii medycznej, długość życia zwiększyła się.

Starzenie się w czasach nowożytnych

Obecnie starzenie się to etap, którym nie przejmuje się zbytnio większość osób, poza tymi, którzy opiekują się osobami starszymi i tymi, które osiągnęły ten wiek. W świecie Zachodu istnieje żyje wiele starszych osób.

Być może dzieje się tak ponieważ społeczeństwo zachęca ludzi, aby próbowali dłużej zachować młodość, a wiele osób odsuwa od siebie starość stosując choćby różne produkty, ćwiczenia czy operacje.

Poza tym obecnie nie rozmawia się zbyt wiele o śmierci. Czasami wydaje się, że ludzie nie chcą jej zaakceptować, dlatego o niej nie rozmawiają. Dokładnie to samo dzieje się ze starzeniem się. Oprócz tego w różnych krajach populacja osób starszych jest wyłączona z normalnego życia społecznego i zamieszkuje głównie domy spokojnej starości.

Większość z nich jest oddzielona od własnej rodziny. Innymi słowy, społeczeństwo przeszło od oceniania doświadczenia starszych osób do jego całkowitego bagatelizowania. Większość osób nie chce myśleć o tym, że starość dotknie kiedyś także ich.

Jednak na Wschodzie sytuacja wygląda zupełnie inaczej. W takich krajach jak Japonia starsze osoby są uznawane za godne poważania ze względu na swoje liczne umiejętności i mądrość. Dlatego też ludzie traktują je z szacunkiem i podziwem.

Aktywne starzenie się

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) aktywne starzenie się polega na zoptymalizowaniu dobrego samopoczucia na trzech poziomach:

• Fizycznym: obejmuje wszystko, co wiąże się z ciałem fizycznym.
• Społecznym: składa się z interakcji nawiązywanych przez ludzi. Na przykład toksyczne środowisko może przekładać się na złą jakość życia.
• Mentalnym: świat uczuciowy i poznawczy.

Należy wziąć pod uwagę każdy z nich. W jakim celu? Aby zwiększyć jakość życia, produktywność i oczekiwaną długość życia u każdej osoby w starszym wieku.

Tym samym aktywne starzenie się kładzie nacisk na zdrowie w całościowy sposób. Bierze pod uwagę wszystkie etapy, przez które przechodzi jednostka, ponieważ prewencja może okazać się pomocna.

Dlaczego aktywne starzenie się jest ważne?

To kluczowa kwestia, ponieważ ma zapewnić ludziom wchodzącym w starszy wiek dobre samopoczucie w wielu obszarach. W tym celu trzeba podjąć działania w różnych zakresach:

• Zdrowotnym: zarówno z perspektywy pomocy, jak i prewencji.
• Ekonomicznym: aby osoby, które wchodzą w starszy wiek, miały stabilność finansową.
• Edukacyjnym: w celu zapobiegania chorobom i dbania o aktywność mózgu.
• Zawodowym: niektórzy uważają, że nie są w stanie dalej pracować, bo są starsi.

Można to osiągnąć na kilka sposobów. Wystarczy stworzyć system, do którego będziesz się w stanie przystosować. Ludzie mogą pracować w każdym obszarze, jaki wybiorą, ponieważ starszy wiek to obszerne pojęcie.

Poza tym aktywne starzenie się proponuje dokonanie zmian w transporcie, gospodarce mieszkaniowej i wymiarze sprawiedliwości. Pozwalają one uzyskać lepiej funkcjonującą populację zintegrowaną ze społeczeństwem, które ceni wszystko, co starsze osoby są w stanie mu zaproponować i stara się sprostać im potrzebom.

Aktywne starzenie się znajduje się w interesie każdego z nas. Chodzi w nim o współpracę z różnymi sektorami w celu poprawienia jakości życia na tym etapie. Zestarzejesz się bez względu na to w jakim wieku znajdujesz się obecnie. Jeżeli wszyscy będziemy ze sobą współpracować, aktywne starzenie się stanie się rzeczywistością.