Psychologia holistyczna mówi o tym, że ludzie są czymś więcej niż tylko sumą swoich części. Holizm skupia się na obserwowaniu, jak wszystkie różne części jednostki współpracują ze sobą, bez rozdzielania ich na określone procesy.
Aby zrozumieć, co skłania ludzi do myślenia lub zachowywania się w określony sposób, psychologia holistyczna polega na badaniu poszczególnych osób jako całość, a nie tylko jeden aspekt.
Wiele czynników, które nieustannie oddziałują na siebie, ostatecznie wpływa na to, kim jesteś i co robisz. Ten szeroki obraz jest tym, co bada holizm, aby spróbować zrozumieć dany przypadek lub problem.
Możesz znaleźć jeden bardzo wyraźny przykład w ludzkim mózgu. Wszyscy wiedzą, że mózg zawiera miliony neuronów. Jeśli jednak chcesz zrozumieć, co potrafi mózg, jako całość, badanie poszczególnych neuronów jest całkowicie bezużyteczne.
Psychologia holistyczna i jej zastosowanie
Kiedy psycholog analizuje, w jaki sposób różne czynniki oddziałują na siebie i wpływają na zachowanie i stan emocjonalny danej osoby, stosuje psychologię holistyczną. W tym znaczeniu elementy, które biorą pod uwagę u każdego pacjenta, są różne.
Niektóre z nich obejmują dom danej osoby, ludzi, z którymi mieszka pacjent, jego pracę, pochodzenie, wykształcenie, powiązania społeczne, sposób zachowania w grupie, stan zdrowia oraz postrzeganie dobrego samopoczucia i stresu. Widać zatem, że ocena pacjenta to znacznie więcej, niż tylko badanie objawów.
Zalety tego podejścia
Holistyczne podejście psychologiczne jest jednym z najskuteczniejszych wyborów terapeutycznych. Ponieważ ocena pacjenta obejmuje wiele elementów, jest większa szansa na znalezienie pierwotnej przyczyny problemu.
Psychologia holistyczna jest również skuteczna w znajdowaniu dokładniejszych i potencjalnie lepszych rozwiązań. Chociaż takie podejście zajmuje więcej czasu, jest to niewielka cena za możliwość zaoferowania bardziej merytorycznych i odpowiednich interwencji, które prowadzą do długoterminowych zmian.
Kiedy badasz daną osobę całościowo, lepiej rozumiesz aspekty, które wpływają na jej samopoczucie psychiczne, fizyczne i społeczne. To tak, jakbyś chciał zobaczyć zdjęcie, które znajduje się zaledwie parę centymetrów od Twojego nosa.
Chociaż możesz skupić się na jednej małej części, nie możesz całkowicie zrozumieć tego, co widzisz, dopóki nie zrobisz kroku w tył i nie spojrzysz na całość. Psychologia holistyczna istnieje, by leczyć pacjentów jako całość, a jedynym sposobem na to jest zrozumienie, kim naprawdę jest.
Wady psychologii holistycznej
Podobnie jak w przypadku każdego konkretnego obszaru zainteresowania, ten ma również swoje wady. Niektóre problemy wymagają szczególnej uwagi, aby znaleźć ich rozwiązanie.
Takie podejście może bardzo utrudnić tego rodzaju precyzję, zwłaszcza jeśli chodzi o badania. Niektóre z nich wymagają bardzo jasno zdefiniowanych zmiennych, dlatego psychologia holistyczna nie jest zawsze zgodna z metodą naukową.
Holizm w psychologii jest złożony. Projektowanie ocen i interwencji pasujących do tego podejścia jest wyzwaniem. W konsekwencji wielu psychologów po prostu nie może zastosować go w swojej pracy klinicznej.
Szkoły myśli holistycznej
W całej historii psychologii różne szkoły myślenia przyjęły podejście holistyczne. Wśród nich jest psychologia Gestalt, która twierdzi, że ludzkie zachowanie powinno być obserwowane jako całość.
Psychologia humanistyczna to kolejna holistyczna szkoła myślenia. Pojawiła się jako częściowa odpowiedź na redukcjonizm szkół psychoanalitycznych behawiorystów. Psychologia społeczna również stosuje podejście holistyczne, ponieważ bierze pod uwagę dynamikę środowiskową, społeczną, emocjonalną i grupową.
Psychologia holistyczna jest szczególnie atrakcyjna, ponieważ często znajduje rozwiązania, które pomijają inne, bardziej redukcjonistyczne podejścia. Ocenia wpływ przeszłości danej osoby, jej sposobu życia w teraźniejszości i sposobu, w jaki poradzi sobie w przyszłości.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
Stephen D. Edwards (2013) Holistic Psychology: A Brief Primer, Journal of Psychology in Africa, 23:3, 531-537, DOI: 10.1080/14330237.2013.10820664
Cherry, Kendra (2019) What Is Holism? How psychologists use holism to understand behavior, Verywell Mind.
Osafo Hounkpatin, H., Wood, A. M., Boyce, C. J., & Dunn, G. (2015). An Existential-Humanistic View of Personality Change: Co-Occurring Changes with Psychological Well-Being in a 10 Year Cohort Study. Social indicators research, 121(2), 455–470. doi:10.1007/s11205-014-0648-0