Uczucia sprawiające ból są częścią życia. Mamy tendencję do zamykania się w sobie, nie wiedząc, co robić i jak reagować. Jest to obszar, w którym psychologia buddyjska może być ogromną pomocą.
Kiedy przeżywasz zły okres, często wsparcie ludzi wokół ciebie jest tym, co utrzymuje cię na powierzchni i pomaga iść naprzód. Ale co, gdy nie masz bliskich przyjaciół lub rodziny ani ich wsparcia? Wtedy nadchodzi czas, aby zagłębić się w to, co może dla ciebie zrobić psychologia buddyjska.
Istnieje po to, aby położyć kres ludzkiemu cierpieniu
Zwykle buddyzm postrzegamy jako główną religię we Wschodnim świecie. Ale 2500 lat temu ruch narodził się jako system filozoficzny i psychologiczny, a nie religia. W rzeczywistości, według ascetycznego mnicha Siddhartha Gautamy (znanego jako Budda), buddyzm jest nauką umysłu.
Budda założył tę szkołę myślenia, aby pokazać ludziom sposób na wykorzenienie własnego cierpienia. Używa hipotezy i struktury myślenia, które mogą być bardzo przydatne do zrozumienia i zaakceptowania emocji.
Psychologia buddyjska- 4 szlachetne prawdy
Psychologia buddyjska opiera się na idei, która może wydawać się pesymistyczna, ale tak naprawdę jest bardzo inspirująca: naturze cierpienia ludzkiego. Opierając się na tym pomyśle, mówi, że istnieją cztery szlachetne prawdy. Większość nauk buddyjskiej psychologii zawarta jest w tych prawdach. Stanowią one podstawę buddyjskiego systemu medytacji:
- Po pierwsze, cierpienie istnieje.
- Cierpienie ma przyczynę.
- Cierpienie może zostać zakończone, jeśli jego przyczyna zostanie wygaszona.
- Wreszcie, aby to zrobić, musimy podążać ośmiostopniową ścieżką.
Zwalczanie naszego cierpienia, czyli “dukkha”
Aby stawić czoła trudnym sytuacjom i wykorzenić ból, buddyjska psychologia mówi, że musimy zrozumieć jego źródło. Dopiero, gdy ustalimy przyczynę, będziemy mogli uwolnić się od naszego cierpienia. Tylko w ten sposób będziemy mogli zobaczyć, jak bezsensowne jest zamartwianie się oraz poczucie zniechęcenia.
“10% życia składa się z tego, co ci się przydarza… 90% życia z tego, jak na to reagujesz.”
-Stephen R. Covey-
Zgodnie z buddyjską psychologią wszyscy mamy nawyki, które doprowadziły nas do zignorowania prawdy o życiu. Innymi słowy, nie wiemy nic o różnych procesach i etapach życia, a to powoduje nasze cierpienie.
“Dukkha bierze się z pożądania, przywiązania i ignorancji. Ale można je pokonać”
–Buddha–
Pomysły na działanie
Ostatnia z czterech szlachetnych prawd wspomina ośmiostopniową ścieżkę. Jest to ścieżka złożona z 8 gałęzi lub pomysłów na działanie, które pomagają rozwijać się w harmonii, równowadze i całkowitej świadomości. Zwykle przedstawia się ją w formie koła dharmy, z których każda symbolizuje jeden element ścieżki. Możemy podzielić te gałęzie na trzy główne kategorie:
- Mądrość: właściwe spojrzenie i rozwiązanie.
- Zachowanie etyczne: właściwe postępowanie, mowa i środki utrzymania.
- Trening umysłu. Właściwy wysiłek, koncentracja, uważność i medytacja.
Te 8 pomysłów nie powinno być postrzegane jako kroki, które należy wykonywać po kolei. Zamiast tego powinieneś pracować nad wszystkimi w tym samym czasie, na tyle na ile jesteś w stanie.
Niezrozumienie szczęścia
Wszyscy chcemy być szczęśliwi, ale nikt tak do końca nie wie, czym ono jest. Każdy ma inne wyobrażenie o tym, czym jest: wspinanie się po szczeblach kariery, mienie materialne, pozostawienie po sobie spuścizny… Tak więc, nawet jeśli spełnimy wszystkie cele, które sobie wyznaczyliśmy, nie będziemy czuli się kompletni.
Kiedy jedno z naszych pragnień się spełni, przechodzimy do kolejnego, potem czas na następne, i tak dalej. Stopniowo wpadamy w cykl, który nie ma końca. A ostatecznie podążamy za fałszywą nadzieją bycia szczęśliwym.
Potrzeba uwolnienia się od przywiązania
Buddyjska psychologia postrzega pragnienia w naszym umyśle jako główne przeszkody. Prowadzą do przywiązania (do ludzi, rzeczy materialnych, wierzeń…). W rzeczywistości to właśnie powoduje największe cierpienie.
Kiedy jesteśmy przywiązani do kogoś lub czegoś emocjonalnie wówczas identyfikujemy się z innymi obiektami lub ludźmi i tracimy w ten sposób własną tożsamość. Innymi słowy, zapominamy o tym, kim jesteśmy i czego tak naprawdę potrzebujemy jako istoty ludzkie.
Buddyzm daje ci narzędzia, dzięki którym możesz pracować nad poczuciem przywiązania i znaleźć zrozumienie. Dopiero, gdy dotrzesz do tego punktu, pojmiesz, czego jeszcze potrzebujesz (rozwój osobisty, harmonia emocji) i zaczniesz bardziej świadomie podążać przez życie.
Jak możesz przestać cierpieć?
Poprzez medytację. Buddyjskie praktyki refleksji mają na celu zwiększenie twojego zrozumienia i mądrości oraz wyeliminowanie cierpienia. Podczas gdy poszczególne techniki różnią się szkołami i tradycjami, wszystkie mają ten sam cel końcowy. Chodzi o to, aby osiągnąć stan maksymalnej świadomości i spokoju.
Poniżej znajdziesz główne ruchy buddyzmu, które mogą ci pomóc, gdy odczuwasz ból.
- Theravada jest analityczna. Opisuje różne psychologiczne lub medytacyjne stany i struktury doświadczania medytacji.
- Zen skupia się na spontaniczności i intuicji mądrości. Celem jest odnalezienie naturalnej harmonii i uniknięcie dualizmu w swoim rozumieniu rzeczywistości
- Tybetański dotyczy głębokiego zrozumienia rzeczywistości. Koncentruje się na nieświadomych i symbolicznych mechanizmach twojego umysłu. Jest to najbardziej symboliczna i mistyczna ze wszystkich buddyjskich tradycji:
- Buddyzm Czystej Krainy podkreśla oddanie, pokorę i wdzięczność jako bezpośrednie ścieżki służące duchowemu spełnieniu. Jest to rodzaj medytacji oddania z mantrami jako centrum.
Buddyzm nakłania cię, abyś otwarcie odnosił się do swoich emocji. Aby być ich świadomym, wyrażaj je i akceptuj. Są częścią twojego życia, ale tak jak wszystko inne, mogą się zmienić, więc nie ma potrzeby próbować je kontrolować.