Przetwarzanie bólu zmienia się z biegiem lat, do tego stopnia, że stan fizyczny może być nie do wytrzymania. Jest to coś, co wykracza poza zapalenie stawów czy ból kolana, stan, który w wielu przypadkach zmusza do wstawienia protezy w określonym wieku.
Współczesna nauka potwierdza, że ośrodki nerwowe regulujące ból zmieniają się wraz z wiekiem. Niestety, starzenie się boli…
Rzeczywiście, to coś jak niesprawiedliwa klątwa. Wydaje się, że zmiany fizyczne, utrata energii, a nawet powolny spadek funkcji poznawczych to jeszcze za mało. Dodatkowo, starsze osoby odczuwają więcej bólu niż wtedy, gdy byli młodzi.
Niestety dziś wyraźnie już udowodniono, że kolejne lata życia przynoszą korzyści, ale również koszty, a jednym z nich prędzej czy później jest przewlekły ból.
Faktowi temu towarzyszy inny, nie mniej problematyczny. Zaniedbujemy naszą starszą populację, nie oferując im leczenia odpowiedniego dla ich potrzeb. Niewłaściwe radzenie sobie z fizycznym cierpieniem to codzienne upośledzenie, które zmniejsza mobilność, motywację do kontaktów towarzyskich, a w niektórych przypadkach nawet do wychodzenia z domu…
Jest to fakt o olbrzymim znaczeniu, na który powinniśmy zwracać większą uwagę. Spróbujmy więc zrozumieć, dlaczego przetwarzanie bólu zmienia się wraz z wiekiem.
Przetwarzanie bólu zmienia się na przestrzeni lat. Dlaczego?
Osiągnięcie podeszłego wieku to niewątpliwy przywilej. Gromadzimy doświadczenia, mądrości, zrealizowane cele i ważne dla nas osoby, które towarzyszą nam w podróży przez nasze życie. Aspekty emocjonalne i poznawcze nieuchronnie wiążą się jednak z wymiarem biologicznym.
A ten, jak dobrze wiemy, nigdy nie działa na naszą korzyść. Starzenie się idzie w parze z upośledzeniem fizycznym i neurologicznym. Tak więc, jeśli przetwarzanie bólu zmienia się na przestrzeni lat, jest to spowodowane pojawieniem się pewnych zmian w strukturze mózgu.
Jest jeszcze jeden niezwykły fakt. Stwierdzono, że gdy mózg osoby starszej wykryje ból, nie działają mechanizmy hamujące, które powinny stopniowo zmniejszać to odczucie. Innymi słowy, to cierpienie trwa dłużej niż u młodych ludzi.
Poznajmy więcej danych na ten temat.
Nieprawidłowa hiperłączność u osób w starszym wieku
Wiosną roku 2020 opublikowano odkrywcze badanie wyjaśniające, dlaczego przetwarzanie bólu zmienia się wraz z wiekiem. Naukowcy z wydziału Neuronauki Poznawczo-Afektywnej i Psychologii Klinicznej (CANCLIP) Uniwersytetu Balearów, we współpracy z Uniwersytetem w Luksemburgu, dokonali rewolucyjnego odkrycia:
- Starsi ludzie wykazują nieprawidłową hiperłączność w pierwotnym obszarze somatosensorycznym, obszarach somatosensorycznych, a także w obszarach czołowych mózgu.
- Jakie implikacje mają te zmiany? W ich konsekwencji, odczucie bólu nasila się i pojawia się opóźnienie w zmniejszaniu tego doznania.
- Jest też inny problem. Ta upośledzona zdolność do hamowania bólu zwiększa ryzyko wystąpienia bólu przewlekłego, zwłaszcza po epizodzie bólu ostrego.
Starsi ludzie nie zawsze szukają odpowiedniego leczenia bólu
Uniwersytet w Waszyngtonie przeprowadził w 2012 roku badanie, które zachęca nas do refleksji. Prawdą jest, że przetwarzanie bólu zmienia się na przestrzeni lat. Jednak społecznie przyjęliśmy tę rzeczywistość do tego stopnia, że postrzegamy ją jako coś „normalnego”.
Oznacza to, że wiele starszych osób nie idzie do lekarza, ponieważ wychodzą z założenia, że „na starość trzeba się uczyć tolerowania bólu”.
Dlatego pogląd, że cierpienie takiego fizycznego bólu jest normą w danym wieku, stanowi duży problem. Podobnie praca ta mówi nam, że starszy pacjent często nie zawsze zwraca się o pomoc do lekarza.
Czasami, kiedy tak się dzieje, panuje powszechne przekonanie, że ból jest nieuniknioną częścią procesu starzenia. Podobnie, jakby tego było mało, starsze osoby nie zawsze otrzymują odpowiednie leczenie.
Znaczna część starszych osób cierpi z powodu przewlekłego bólu. W takich sytuacjach potrzebne jest podejście interdyscyplinarne. Tak więc, oprócz leków specyficznych dla tej grupy osób starszych, przydatna okazuje się również terapia psychologiczna oraz fizjoterapia.
Przetwarzanie bólu zmienia się wraz z wiekiem i wpływa na jakość życia
Hiszpańskie Towarzystwo Leczenia Bólu (SED) definiuje ból przewlekły jako chorobę, a nie jako objaw. W ten sposób, skoro wiemy, że przetwarzanie bólu zmienia się z biegiem lat i ból wchodzi w stany chroniczne, nadszedł czas, aby zwiększyć świadomość na temat tej rzeczywistości.
Za kilkadziesiąt lat będziemy starzejącym się społeczeństwem. Czeka nas demograficzna przyszłość, w której starsi ludzie będą potrzebować lepszych strategii niż obecne, aby godnie żyć. Zajęcie się bólem jest więc priorytetem. Cierpienie nie musi być „czymś normalnym”, co pojawia się z biegiem lat.
Potrzebujemy środków, aby zmniejszyć tę rzeczywistość. Pilnie należy zapewnić naszym dziadkom i rodzicom lepsze i szersze mechanizmy gwarantujące im życie, jakiego pragną i na które zasługują.
Starzenie się społeczeństwa jest wyzwaniem pierwszej rangi, wobec którego trzeba zmobilizować środki medyczne, psychologiczne i terapeutyczne. Ponieważ życie z bólem gasi życie.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Cruz-Almeida Y, Fillingim RB, Riley JL 3rd, Woods AJ, Porges E, Cohen R, Cole J. Chronic pain is associated with a brain aging biomarker in community-dwelling older adults. Pain. 2019 May;160(5):1119-1130. doi: 10.1097/j.pain.0000000000001491. PMID: 31009418; PMCID: PMC6752890.
- González-Roldán A, M.; Terrasa, J. L.; Sitges, C.; van der Meulen, M.; Anton, F. & Montoya, P. (2020) «Age-Related Changes in Pain Perception Are Associated With Altered Functional Connectivity During Resting State». Frontiers in Aging Neuroscience. 12:116. doi: 10.3389/fnagi.2020.00116
- Michael J. Farrell, PhD, Age-Related Changes in the Structure and Function of Brain Regions Involved in Pain Processing, Pain Medicine, Volume 13, Issue suppl_2, April 2012, Pages S37–S43, https://doi.org/10.1111/j.1526-4637.2011.01287.x