Profil psychologiczny przestępcy seksualnego

Obecnie popełnianych jest wiele indywidualnych i grupowych napaści na tle seksualnym. Jakie cechy psychologiczne wykazują sprawcy?
Profil psychologiczny przestępcy seksualnego
Isabel Ortega

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Isabel Ortega.

Ostatnia aktualizacja: 11 marca, 2023

Czy wiesz, że wykrywa się tylko około dwóch procent wszystkich napaści seksualnych na świecie? Liczby te wyglądają podobnie również dla samej Europy. Dlatego trudno jest dokonać dokładnego oszacowania liczby ataków, które mają miejsce, chociaż występują one w wielu różnych kontekstach i kulturach. Istotne jest również to, jak wygląda profil psychologiczny przestępcy seksualnego.

W ostatnich latach liczba przestępstw przeciwko wolności seksualnej wzrosła o 30,1 procent. W 2015 roku w UE odnotowano około 215 000 brutalnych przestępstw seksualnych (Eurostat).

Profil psychologiczny przestępcy seksualnego

Najczęstsze przestępstwa seksualne to te popełniane przez dwóch lub więcej mężczyzn wobec kobiety. Szacuje się, że w Stanach Zjednoczonych 91 procent ofiar gwałtu i napaści na tle seksualnym to kobiety, a 9 procent to mężczyźni. Prawie 99 procent sprawców to mężczyźni.

Istnieje niewiele badań na temat przestępstw seksualnych popełnianych przez kobiety. Jednak niektóre badania wykazały, że kobiety również mogą być zamieszane, choć znacznie rzadziej, w tego typu przestępstwa. Pomijając jednak sprawcę przestępstwa, nie można zapominać o tym, jak mogą czuć się ofiary.

Cechy psychologiczne sprawcy przestępstwa seksualnego

Każdy przestępca seksualny jest inny. Istnieją pewne cechy psychologiczne, które można częściej zaobserwować u tych osób.

Niska samoocena, negatywne opinie o kobietach i problemy z nadużywaniem substancji często charakteryzują sprawcę seksualnego. Może on również cierpieć z powodu problemów z regulacją emocjonalną i seksualną, traumą lub zaburzeniami osobowości.

W niektórych przypadkach sprawców przestępstw seksualnych, którzy działają samotnie, istnieje związek z występowaniem zaburzeń parafilicznych, takich jak frotteuryzm i ekshibicjonizm. W innych przypadkach jednostki mogą prezentować zachowania eksternalizacyjne (np. agresywność) i antyspołeczne zaburzenia osobowości.

Badanie przeprowadzone w Niemczech wskazało na obecność sadyzmu seksualnego i schizoidalnych cech osobowości u morderców seksualnych, którzy działali samotnie.

Przestępczynie seksualne

Różne badania wskazują, że czynniki związane z przemocą seksualną u mężczyzn występują również u kobiet. Są to na przykład nadużywanie substancji, pewne przekonania na temat przestępstw, trudności w umiejętnościach interpersonalnych i parafilie. Oprócz zmiany regulacji emocjonalnej mogą wystąpić traumy i zaburzenia osobowości.

Stwierdzono jednak, że u kobiet występuje większa obecność problemów psychologicznych, mniejsze używanie substancji i mniejsza częstość występowania parafilii w porównaniu z mężczyznami, którzy popełniają to samo przestępstwo.

Cień kobiety na ziemi
Wykryto, że większość przestępców seksualnych padła ofiarą tego rodzaju przestępstwa w dzieciństwie.

Czy grupowi przestępcy seksualni mają takie same cechy psychologiczne jak przestępcy indywidualni?

W atakach grupowych zaobserwowano inne motywy i czynniki nieindywidualne, które mogłyby wyjaśnić te zachowania. Harkins i Dixon (2013) zaproponowali model znany jako wieloczynnikowy model przestępstw seksualnych z udziałem wielu sprawców (MPSO). Twierdzą, że istnieją różne czynniki ryzyka, które wpływają na to, kiedy dochodzi do grupowej napaści na tle seksualnym.

Obejmują one czynniki indywidualne, takie jak impulsywność; społeczno-kulturowe, takie jak zdeterminowane przekonania na temat ról płciowych; i sytuacyjne, takie jak uzasadnione użycie przemocy. Ponadto obecność i zbieżność tych trzech czynników zwiększa prawdopodobieństwo realizacji zachowań o tym specyficznym charakterze seksualnym.

Porównując grupowych przestępców seksualnych i tych, którzy działają samotnie, można zauważyć, że ci drudzy działają motywowani własnymi impulsami. Z drugiej strony, w grupowej agresji seksualnej odzwierciedlają się inne czynniki wyzwalające.

Są to wpływ grupy, podejmowanie decyzji, myślenie grupowe, deindywiduacja i istnienie lidera. Nie ma solidnych dowodów na to, że osoby, które wykonują grupowe zachowania przestępcze, działają z powodu obecności zaburzeń psychicznych lub określonych typów osobowości.

Jak widzimy, profil psychologiczny przestępcy seksualnego ma wiele twarzy.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Carvalho, J. y Nobre, P. J. (2019). Five-factor model of personality and sexual aggression. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology, 63(5), 797-814. https://doi.org/10.1177/0306624X13481941
  • De la Torre-Laso, J. (2020). ¿Por qué se cometen agresiones sexuales en grupo? Una revisión de las investigaciones y propuestas teóricas. Anuario de Psicología Jurídica, 30(1), 73-81. https://doi.org/10.5093/apj2019a18
  • Drury, A. J., Elbert, M. J. y DeLisi, M. (2020). The dark figure of sexual offending: A replication and extension. Behavioral Sciences & the Law, 38(6), 559-570. https://doi.org/10.1002/bsl.2488
  • Harkins, L. & Dixon, L. (2013). A multi-factorial approach to understanding multiple perpetrator sexual offending. In J. Wood & T. Gannon (Eds.) Crime and crime reduction: The importance of group processes (pp. 75-95). New York: Routledge.
  • Hill, A., Berner, W. y Briken, P. (2018). Perpetrators of sexual homicides in Germany: medical, psychiatric and psychological characteristics. En J. Proulx,. A.J. Carter., E. Beauregard., A. Mokros., R. Darjee., J. James, J. (Eds.), Routledge international handbook of sexual homicide studies (pp. 219-236). Routledge/Taylor & Francis Group.
  • Miller, H. A. y Marshall, E. A. (2019). Comparing solo-and co-offending female sex offenders on variables of pathology, offense characteristics, and recidivism. Sexual Abuse, 31(8), 972–990. https://doi.org/10.1177/1079063218791179
  • Petrella, A., Harkins, L. y Eastwood, J. (2018). Considering the role of leadership and dominance in multiple perpetrator sexual assault. Instituto de Tecnología de la Universidad de Ontario. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3238125

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.