Problemy językowe u dzieci - dowiedz się, jak sobie z nimi poradzić

Problemy językowe u dzieci - dowiedz się, jak sobie z nimi poradzić
Francisco Roballo

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Francisco Roballo.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Wydaje się normalnym, że dzieci często nie są w stanie wyrazić siebie w przejrzysty sposób. Oprócz zwykłej niespójności językowej u dzieci istnieją również specyficzne problemy językowe, które mogą stać się znacznie poważniejsze, jeśli nie zostaną wyleczone na czas.

Konkretne problemy językowe znajdziemy u różnych grup społecznych. Obejmują one problemy najbardziej skomplikowane, które uniemożliwiają komunikację, a także te najprostsze, jak mylenie liter „r” z „l”. Ale większość z tych problemów występuje szczególnie w dzieciństwie, kiedy rozwój i uczenie się są najważniejsze.

Mózg dziecka rozwija się w niesamowitym tempie, a wraz z nim także najbardziej złożone funkcje poznawcze, takie jak mowa – bohater naszej ewolucji jako gatunku. Zdolność komunikowania się różnymi kanałami poszerzyła zakres skoordynowanych działań u człowieka.

Ale język jest również niezwykle złożoną umiejętnością, którą należy nabyć i dopracować w dzieciństwie. Na tym etapie może pojawić się większość problemów językowych, które nieleczone mogą mieć wpływ na dorosłe życie.

Dzieciństwo – problemy językowe

Określony problem językowy występuje u dzieci, które mają trudności lub opóźnienie w nauce. Ponieważ umiejętności poznawcze nie są takie same u wszystkich pojęcie to stosuje się w przypadkach, w których występują szczególne trudności.

Logopeda rozwiązuje problemy językowe u dzieci
Trudność ta, choć może zagrozić innym umiejętnościom, stanowi wybiórczy deficyt w odniesieniu do niektórych metod uczenia się, a nie deficyt ogólny. Najbardziej znanym przykładem jest dysleksja, trudność w nauce czytania i pisania, pomimo poziomu inteligencji w granicach normalnych parametrów.

Dojrzewanie mózgu i rozwój języka

Rozwój języka jest stopniowy i zależy od prawidłowego neuronalnego rozwoju mózgu. Po 2 roku życia zaczyna się inicjacja języka spontanicznego. Wydarzenie, które zbiega się z dużymi postępami w rozwoju motorycznym, stąd hipoteza o jednoczesnym rozwoju tych dwóch umiejętności. Proces ten zbiega się ze wzrostem stopnia mielinizacji neuronów w układzie nerwowym.

Na przykład w wieku 6 miesięcy, dzięki rozwojowi motorycznemu i zdolności interakcji, dziecko jest już w stanie się uśmiechać. Innym przykładem może być sytuacja, w której pięcioletnie dziecko, które prawie zakończyło rozwój motoryczny, może wykonywać bardziej złożone zadania słowne, takie jak mówienie o swoim wieku lub powtarzanie 4 cyfr.

Co się stanie, jeśli dojdzie do wczesnego uszkodzenia mózgu?

Wczesne uszkodzenie mózgu jest zwykle wynikiem wypadku. Pierwszym z nich jest niedobór spowodowany samym urazem ze względu na zmiany neuronalne leżące u podstaw uszkodzenia układu nerwowego. Następnie pojawiają się nieprawidłowości w procesie uczenia się, jako wyniku reorganizacji.

Plastyczność mózgu u dzieci pozwala na restrukturyzację funkcjonalną, ale to nie eliminuje prawdopodobieństwa jakiegokolwiek rodzaju zaburzeń rozwojowych. Mogą one być ogniskowe lub ogólne w zależności od rodzaju uszkodzenia.

Dysleksja

Dysleksja jest powszechnie określana jako trudności w czytaniu  i pisaniu z powodu zmiany kolejności słów, sylab i liter.

Jest ona jednym z najczęstszych specyficznych problemów językowych. Może wynikać z podstawowych trudności w przetwarzaniu informacji słuchowych. Może być także spowodowana problemami wzrokowymi. Warto również zauważyć, że ta zmiana różni się w zależności od systemu pisania.

Jak rozpoznać dysleksję?

Dzieci z dysleksją, specyficznym zaburzeniem uczenia się, mają problemy z prawidłowym postrzeganiem aspektów związanych z językiem, co przejawia się w trudnościach z pisaniem i czytaniem. Może objawiać się na różne sposoby:

  • Brak skupienia: zadania mogą wymagać zbyt wielu zasobów poznawczych, co powoduje zmęczenie psychiczne, które prowadzi do problemów z koncentracją lub skupieniem.
  • Problemy z kierunkami i stronami: trudności w identyfikowaniu strony prawej i lewej i ogólne trudności przestrzenne.
  • Trudności w rozpoznawaniu i nazywaniu, na przykład palców.
  • Uczucie niepewności i upór.

Jak odróżnić dysleksję od dyskalkulii?

Dysleksja nie powoduje problemów jeśli chodzi o liczby, ale stanowi problem w zrozumieniu abstrakcyjnych pojęć związanych z językiem w ogóle.

Z drugiej strony, dyskalkulia to niezdolność do mentalnej pracy z zagadnieniami numerycznymi. Głównymi objawami dyskalkulii są:

  • Trudności w nauce i zapamiętywaniu podstawowych operacji.
  • Problemy z prawidłową identyfikacją i używaniem znaków.
  • Niemożność liczenia w pamięci i uciekanie się do bardziej podstawowych strategii, takich jak liczenie na palcach.
  • Trudności ze zrozumieniem pojęć numerycznych takich, jak „większy niż”.
  • Problemy z abstrakcyjną i przestrzenną reprezentacją liczb powodujące problemy z ich zapisywaniem.

Problemy językowe, a niedorozwój psychiczny

Specyficzne problemy językowe, niezależnie od redundancji, są problemami rozwojowymi, które występują tylko w obszarze języka i mogą wpływać na inne obszary.

Z drugiej strony niedorozwój psychiczny jest zmianą w ogólnym funkcjonowaniu intelektualnym, o czym świadczą wyniki poniżej średniej na wczesnych etapach rozwoju.

Specyficzne problemy językowe: ocena i leczenie

Po pierwsze, ocena jest zwykle przeprowadzana przez interdyscyplinarny zespół, który może składać się z:

Logopeda z dzieckiem

  • Logopedy: odpowiada za określenie, w którym obszarze języka występuje deficyt.
  • Neuropsycholog: odpowiedzialny za przeprowadzenie oceny funkcji wykonawczych w przypadku uszkodzenia mózgu. Ponadto można dokonać diagnostyki różnicowej, aby wykluczyć inne zmiany.
  • Psycholog: odpowiedzialny za leczenie strony emocjonalnej, ponieważ wiele problemów uczenia się zwykle pojawia się jako konsekwencja problemów w rodzinie.
  • Nauczyciel: nauczyciele są kluczowym elementem, ponieważ to oni zazwyczaj identyfikują problem w dziedzinie edukacji.
  • Inni specjaliści: neurolodzy, lekarze i psychiatrzy biorą udział w ocenie, gdy występuje uszkodzenie lub przyczyna organiczna.

Leczenie

Leczenie określonych problemów językowych wymaga również pracy kilku specjalistów na raz. Po zidentyfikowaniu konkretnego problemu opracowana zostanie strategia mająca na celu poprawienie i ukierunkowanie nauki.

Logopeda to profesjonalista, który zwykle opracowuje serię ćwiczeń, które pomogą dzieciom poprawić biegłość językową.

Na przykład, gdy dziecko źle wymawia słowa z powodu problemu fonetycznego, takiego jak zmiana litery „r” na „l”, opracowana zostanie seria ćwiczeń artykulacji ruchowej i językowej w celu skorygowania pozycji ustnej przy wywoływaniu dźwięku.

Interwencja zależy od rodzaju konkretnego problemu. Na tym etapie bardzo ważny jest udział nauczycieli w słuchaniu i rozwoju mowy. Ich funkcją jest zwracanie szczególnej uwagi na problemy ze zrozumieniem i wyrażaniem siebie.

Udział psychologa jest ważny, aby pomóc rozwiązać problemy emocjonalne i motywacyjne, które mogą utrudniać proces.

Podsumowując, należy zauważyć, że dzieci mają wyższy stopień plastyczności mózgu, ponieważ wiele jego połączeń nadal są na etapie rozwoju. Z tego powodu konieczne jest jak najszybsze rozwiązanie określonych problemów językowych.

Dziecko z dysleksją, jeśli zostanie wcześnie poddane leczeniu, może nauczyć się strategii i rozwinąć umiejętności, które pomogą mu w prawidłowym uczeniu się. Jednak może to być bardzo trudne dla osoby, która próbuje odwrócić problem po dwudziestu lub trzydziestu latach życia, gdy ma już utrwalone nieprawidłowe metody nauki.


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.