Pochwica - definicja, objawy i leczenie zaburzenia

Jedną z najczęstszych trudności w relacjach seksualnych jest pochwica. W przeciwieństwie do tego, co może się wydawać, jest dość powszechna, choć często nie jest rozpoznawana.

Pochwica jest powszechną dysfunkcją seksualną, która może powodować problemy w związku z powodu utraty poczucia własnej wartości, niepokoju, problemów z komunikacją i frustracji po obu stronach.

Średnio jedna na trzy pary doświadcza problemów z dysfunkcją seksualną. Wiele kobiet odczuwa dyskomfort lub wstyd, jeśli chodzi o mówienie o problemach związanych z seksem, bólem i niemożnością rozkoszowania się seksem przez penetrację.

Nie powinniśmy jednak lekceważyć tych sytuacji, ponieważ problem, który ma rozwiązanie, może stać się fizycznym oraz psychologicznym koszmarem.

Czym jest pochwica?

Pochwica jest mimowolnym skurczem mięśni dna miednicy otaczających pochwę. Powoduje to częściowe lub całkowite zamknięcie, które może być bolesne i uniemożliwić penetrację. Skurcz tych mięśni może być łagodny lub intensywny. Stąd dyskomfort i niemożność odbywania stosunków seksualnych przez penetrację.

Ta choroba wchodzi w to, co DSM-V nazywa “zaburzeniami, wywołanymi bólem” (dyspareunia i pochwica). Są one połączone pod nazwą “penetracja/ból miednicy” (Moyano i Sierra, 2015, str. 277-286).

Pomimo tego, zwykle ta choroba nazywana jest pochwicą. Trudno jest ją zdiagnozować, ponieważ prawie zawsze robi się to na podstawie tego, co kobieta czuje. Ocena stanu zdrowia byłaby konieczna, ale badanie miednicy zwykle nie jest możliwe ze względu na skurcze mięśni.

Rodzaje pochwicy i ból

Według najnowszych badań istnieją dwa typy pochwicy. Według Engmana (2007) są to:

• Całkowita pochwica: w tym przypadku kobieta doświadcza się intensywnego strachu przed penetracją, który powoduje, że unika podjęcia jakichkolwiek prób. Występują mocne skurcze w okolicy dna miednicy. Jest to całkowicie poza kontrolą kobiety.
• Częściowa pochwica: w przeciwieństwie do pierwszego rodzaju, jest to tylko częściowy skurcz mięśni. Pochwa jest zamknięta podczas penetracji (lub próby), powodując znaczny dyskomfort.

Z drugiej strony należy zrozumieć, czy jest to pochwica pierwotna czy wtórna. Pierwotna ma związek z czynnikami psychologicznymi lub ich połączeniem. Wtórna pojawia się po urazie, operacji, upadku lub z drożdżycy czy nawracającego zapalenia pęcherza.

Dlaczego dzieje się to ze mną?

90% problemów z dysfunkcją seksualną ma pochodzenie psychologiczne. Głównymi, zidentyfikowanymi powodami są przeszłe urazy lub wykorzystywanie seksualne oraz czynniki zdrowia psychicznego. Może to być również odpowiedź na ciągły ból fizyczny.

Pomimo obawy przed penetracją, pochwica nie wiąże się z utratą pożądania seksualnego. Kobieta może normalnie czuć pożądanie i podniecenie oraz może osiągnąć orgazm za pomocą stymulacji łechtaczki.

Zgodnie z modelem Barlowa (1986), dysfunkcje seksualne zachodzą z powodu wielowymiarowego procesu obejmującego interakcje i lęk poznawczy. Ten proces wygląda w następujący sposób:

• Kobieta reaguje negatywnie na jawne sytuacje seksualne.
• To z kolei powoduje, że skupia się na nieistotnych bodźcach lub okolicznościach czy negatywnych oczekiwaniach.
• Dlatego też rosną negatywne emocje.
• Negatywny proces trwa i może zakłócać reakcję seksualną (Carrasco, 2001).

Według DSM-V może to być problem na całe życie lub problemem zdobytym. Jeśli ma charakter zdobyty, czy to przez ciągły dyskomfort spowodowany penetracją, czy przez seksualne wykorzystywanie, może przekształcić się w traumę, a następnie wspierać dysfunkcje.

Dlatego zawsze dobrze jest umówić się na wizytę do lekarza, aby wykluczyć czynniki organiczne. Mogą one obejmować zanikowe zapalenie pochwy lub nawet cukrzycę (która może powodować suchość i podrażnienie), infekcje lub endometriozę.

Czynniki osobiste i bezosobowe

Według Mastera i Johnsona (1970,1987) istnieją też czynniki osobowe i bezosobowe. Osobowe dotyczą problemów informacyjnych, kulturowych mitów, lęków, odrzucenia, bólu itp.

Chociaż ich lektury mają prawie czterdzieści lat, prawdą jest taka, że nadal istnieją problemy związane z mitami i błędnymi informacjami. Jesteśmy innym pokoleniem, lecz dezinformacja sprzed lat jeszcze bardziej się zniekształciła. Można za to winić filmy, materiały pornograficzne, “modę”, media społecznościowe itp.

Problemy bezosobowe wiążą się z komunikacją w związku, rolą w parze, agresywnością, utratą fizycznej atrakcyjności, nieufnością i różnym nastawieniem wobec seksu. Te rzeczy mogą prowadzić do dyspareunii (fizycznego bólu podczas uprawiania seksu).

Jak mogę to naprawić?

Należy zrozumieć, że pochwica wymaga podejścia wielodyscyplinarnego. Ale co to znaczy? Oznacza to rozwiązanie problemu z perspektywy wielu dyscyplin medycznych. Najlepiej jest pracować jednocześnie z ginekologiem, fizjoterapeutą i psychologiem.

Korzystając z tych trzech dyscyplin, możesz pracować nad swoimi mięśniami, a także nad swoimi myślami, nastawieniem i umiejętnościami seksualnymi. Pomoże Ci to indywidualnie, a także w poprawi Twój związek.

Gdy chodzi o mięśnie, fizjoterapeuci pracują z różnymi zmianami hormonalnymi, włóknami mięśniowymi, uwalnianiem wapnia i stanem zapalnym.

Zwykle stosuje się takie techniki jak dyskryminacja sensoryczna, nacisk manualny, rozszerzacze, reedukacja postawy i praca nad obszarem brzusznym w celu poprawy i długotrwałej profilaktyki.

Część psychologiczna jest niezbędna dla wyzdrowienia. Pamiętaj, że 90% z tych przypadków ma pochodzenie umysłowe. Co więcej, odsetek ten wzrasta, gdy mówimy o warunkach i okolicznościach, które utrzymują problem lub go pogarszają. Leczenie polega na pracy na trzech wymiarach: myślach, emocjach i zachowaniu.

Cele terapii psychologicznej

Na poziomie myśli należy zająć się mitami, przekonaniami i obawami związanymi z seksem. Praca nad obsesjami i negatywnym myśleniem jest również konieczna, aby osiągnąć sukces. Seks i problemy z nim odgrywają dużą rolę w problemach psychologicznych.

Problemy w związku i nieufność – oto kolejne dwie rzeczy, które terapia psychologiczna pomoże rozwiązać. Oczekiwania dotyczące bólu są weryfikowane. Jeśli chodzi o kwestie emocjonalne, kobieta i jej terapeuta będą również pracować nad lękiem, strachem i poczuciem własnej wartości.

Zarówno osoby samotne, jak i pary będą pracować z technikami obejmującymi ekspozycję w czasie rzeczywistym i psychoedukację. Czasami kobiety są najmniej zaznajomione z anatomią pochwy. 

Dlatego terapeuci mogą zalecać trening samopoznania i samostymulacji. Tutaj celem jest poprawa samopoznania na temat reakcji organizmu na stymulację seksualną.

Ponadto chodzi o zmniejszenie obaw odnośnie seksu, naukę dawania i otrzymywania przyjemności seksualnych oraz lepszą komunikację (Olivares Crespo i Fernandez – Velasco, 2003, s. 67-99). Wszystko to połączone jest z takimi technikami jak rozluźnienie mięśni.

Nasz związek, nasze wsparcie

Prawda jest taka, że rozwiązywanie problemów seksualnych jest w stanie znacznie poprawić związek pary. Ale uważaj — nie oznacza to, że seks może rozwiązać wszystkie problemy w Twoim związku.

Leczenie pochwicy ma wysoki wskaźnik sukcesu. Tym, co uniemożliwia wielu kobietom uzyskanie pomocy, jest tylko wstyd i strach.