Nowe technologie zmieniły nasze zwyczaje, nawyki i sposób życia. Dziś nie możemy nawet wyjść z domu bez smartfonów i nieustannie sprawdzamy nasze e-maile i sieci społecznościowe. Te nowe technologie zostaną z nami na dłużej, ponieważ – między innymi – zbudowaliśmy wokół nich nasze życie.
Istnieje mnóstwo nostalgicznych ludzi, którzy wyrzekają się nowych form komunikacji i tego, co one z sobą niosą. Ale jednemu nie można zaprzeczyć – dzięki nim nasza jakość życia może być o wiele lepsza (choć nie zawsze). Psychologia wykorzystuje coraz więcej nowych technologii jako narzędzi terapeutycznych, ponieważ niosą one z sobą różne ważne zalety.
Czasami stosuje się nowe technologie, ponieważ redukują one koszty, pozwalają osobom pochłoniętym mnóstwem zajęć lub dużo podróżującym uzyskać dostęp do usług lub też dlatego, że mogą one symulować różne sytuacje podczas terapii w kontrolowany sposób. Ludzie zaczynają stosować narzędzia technologiczne w psychologii w leczeniu różnych zaburzeń, takich jak specyficzne fobie, choroba Alzheimera, zaburzenia lękowe i zaburzenia obsesyjno-kompulsywne.
Nowe technologie. Wirtualna rzeczywistość
Z punktu widzenia poznawczo-behawioralnego jedną ze strategii leczenia konkretnych fobii jest ekspozycja na obiekt strachu. Jednak w przypadku niektórych fobii rzeczywiste narażenie może być trudne, a nawet niebezpieczne, dlatego niektórzy psychologowie zaczęli używać nowoczesnych technologii. Na przykład, aby leczyć lęk przed lataniem, używają symulatorów lotu, które są bardzo podobne do tych, jakich używają piloci podczas szkolenia.
Rzeczywistość wirtualna może być użytecznym sposobem dokonywania kolejnego zbliżenia się do przedmiotu lub sytuacji, której pacjent się obawia. Można ją zastosować do leczenia strachu przed zwierzętami, lęku wysokości, a nawet wystąpień publicznych. Ta metoda jest używana coraz częściej, ponieważ symulacje wirtualne stają się bardziej realistyczne.
Kolejną zaletą wirtualnej rzeczywistości jest możliwość otrzymywania terapii w domu. Oczywiście technologia nie może zastąpić przeszkolonych terapeutów, ale ułatwia zadania, które pacjent może wykonywać w domu. Jest to sposób, który może być ekonomiczny pod względem czasu, a czasem nawet pieniędzy. Nie jest to jedyne narzędzie, które może być stosowane w leczeniu fobii, ale jest dobrym uzupełnieniem terapii.
Stymulacja poznawcza na komputerze
Stymulacja poznawcza jest rodzajem interwencji, której celem jest wykonywanie określonych funkcji poznawczych. Może być użyta do wzmocnienia lub poprawy funkcji, które mogły być dotknięte zaburzeniem. Ta strategia jest zwykle stosowana u osób z demencją i pracuje nad pamięcią, językiem i powiązanymi z nimi funkcjami.
Opracowano wiele programów stymulacji kognitywnej wykorzystujących tablety i komputery. Początkowo głównym celem było leczenie demencji, ale dziś są one również stosowane w innych zaburzeniach, takich jak ADHD, udary i urazy mózgu. Ta metoda jest bardzo uniwersalna i pozwala na personalizację leczenia przy niskich kosztach.
Dla starszych osób używanie nowych technologii jest formą stymulacji samo w sobie, ponieważ muszą się nauczyć, jak z nich korzystać. Wiele badań naukowych wykorzystuje stymulację kognitywną przy użyciu nowych technologii uzyskując pozytywne wyniki.
Perspektywy wykorzystania technologii w psychoterapii w przyszłości
Technologia w psychoterapii staje się coraz popularniejszym narzędziem. Są już psycholodzy, którzy oferują sesje terapeutyczne przez Skype, istnieją także aplikacje zaprojektowane specjalnie do śledzenia Twojego nastroju. Możesz znaleźć mnóstwo aplikacji, które obiecują poprawić Twoje zdrowie psychiczne. Wraz z rosnącą liczbą oferowanych technologii ważne jest, aby móc określić, które z nich będą dla Ciebie pomocne.
Nie wszystkie aplikacje spełniają początkową obietnicę poprawy zdrowia psychicznego. Kiedy pragniesz wybrać coś dla siebie, szukaj badań, które wskazują, ze dany program działa. W każdym razie aplikacje nigdy nie mogą zastąpić profesjonalisty. Mogą być przydatne jako narzędzia i sposoby oraz mogą ułatwiać lub wzmacniać efekty terapii, ale nigdy nie zastąpią prawdziwego psychologa.
Na koniec chcielibyśmy podkreślić rolę technologii w administrowaniu testami psychometrycznymi. Może ona radykalnie przyspieszyć fazę oceny i natychmiast podać wyniki. W ten sposób psycholog nie musi “oceniać” testu, może jedynie interpretować wyniki i integrować je z innymi testami i ocenami. Dzięki temu może poświęcić więcej czasu na stworzenie precyzyjnego narzędzia oceny.