Nierozwiązana trauma – 11 cech charakterystycznych

Wszyscy jesteśmy w pewnym momencie naszego życia narażeni, na potencjalnie traumatyczne wydarzenia. Na przykład utrata bliskiej osoby. Tego rodzaju doświadczenia mają silny wpływ emocjonalny. Trudno je przezwyciężyć, zaakceptować i wyleczyć. Jednak z reguły w końcu udaje nam się wyzdrowieć. Co jednak się stanie, gdy w naszym życiu istnieje nierozwiązana trauma?

Nierozwiązana trauma jest problemem wielu osób. To stan, w którym umysł osoby jest zatapiany przez traumatyczne doświadczenia i wspomnienia. Niestety nie wszystkim udaje się radzić sobie z tym problemem w zdrowy sposób.

Ofiary traumatycznych wydarzeń mogą wmawiać sobie, że każdy miał w dzieciństwie jakieś trudne przeżycia, a jednak jakoś przeszedł nad tym do porządku dziennego. Lub, że niektórzy ludzie mieli gorzej, a jednak sobie radzą. Jednak bagatelizowanie traumatycznych wydarzeń, zamiast pomagać, sprawia, że każde nieświadome cierpienie staje się chroniczne. Tak bardzo, że z czasem pojawia się wiele powiązanych objawów.

Nierozwiązana trauma może prześladować nas przez całe życie w tak skryty sposób, że trudno jest nam powiązać te objawy z niepożądanymi wydarzeniami z naszej przeszłości. Problemy mięśniowo-szkieletowe i trawienne oraz wybuchy gniewu to tylko trzy przykłady tego typu objawów.

Nierozwiązana trauma i jej charakterystyka

W 2017 roku szereg uniwersytetów na całym świecie przeprowadziło badanie. Celem było zbadanie narażenia populacji ogólnej na zdarzenia traumatyczne. Dane były odkrywcze: ponad 70 procent ankietowanych osób zgłosiło, że doświadczyło traumatycznego wydarzenia.

Potwierdza to pogląd, że zdecydowana większość z nas jest narażona na cierpienie z powodu tego rodzaju doświadczeń. Jednak nie wszyscy ludzie radzą sobie z traumą w ten sam sposób. Niektóre osoby są dość odporne na traumę, podczas gdy inne są na nią bardziej podatne. W rzeczywistości bardzo często osiągamy dorosłość, chowając w naszych psychologicznych wszechświatach ślady bolesnych wydarzeń, które miały miejsce w naszym dzieciństwie.

Aby zrozumieć, co to znaczy nie stawiać czoła tym wydarzeniom ani ich nie leczyć, musimy najpierw zdefiniować, co stanowi traumę. Trauma psychologiczna jest reakcją, która osłabia nasze zdolności adaptacyjne, emocjonalne, poznawcze, fizyczne i społeczne. W efekcie wszystko, co czyni nas ludźmi, kruszeje.

Przyjrzyjmy się skutkom tych okoliczności.

Jednym ze skutków nierozwiązanej traumy jest to, że czujemy, iż nasz ośrodkowy układ nerwowy jest zawsze w pogotowiu. Prowadzi to do nadmiernej czujności, problemów ze snem, słabej regulacji emocjonalnej i innych objawów.

1. Nierozwiązana trauma a ataki paniki

Ataki paniki często występują u osób zmagających się z zespołem stresu pourazowego. Rzeczywiście, osoby cierpiące prawie stale doświadczają poczucia zagrożenia.

To może sprawić, że będą nieustannie zestresowane i przestraszone. Może również wywoływać ataki paniki. Manifestują się one w następujący sposób:

• Uczucie duszności i tonięcia.
• Zawroty głowy.
• Zimne poty.
• Drgawki.
• Kołatanie serca.
• Poczucie utraty kontroli.
• Uczucie zbliżającej się śmierci.

2. Uczucie złości i wstydu

Do najczęstszych cech nierozwiązanej traumy należy poczucie wstydu. W rezultacie wiele ofiar nadużyć lub przemocy projektuje na siebie autodestrukcyjne emocje. Na przykład mogą czuć się winni lub bezradni z powodu braku możliwości działania. Co gorsza, mogą czuć się odpowiedzialni za to, co się stało.

Ponadto ofiary często odczuwają też złość. To u nich znak bólu, oburzenia i bezsilności. Jest to stan, który może eksplodować w dowolnym momencie, utrudniając osobie cierpiącej rozwój satysfakcjonujących relacji społecznych i emocjonalnych.

3. Echo depresji, które przychodzi i odchodzi

Przeżycie traumy z dzieciństwa zwiększa ryzyko rozwoju zaburzeń depresyjnych w wieku dorosłym. Są to stany wielkiego wyczerpania emocjonalnego, które pojawiają się i znikają, przedstawiając uporczywe zaburzenie depresyjne (dystymię). Są to stany psychiczne, które mogą pojawiać się przez kilka miesięcy, po czym ustępują i pojawiają się ponownie później.

4. Koszmary i zaburzenia snu

Koszmary senne to mechanizmy, których mózg używa jako mechanizm przetworzenia traumy. Jednak w koszmarze osoba dotknięta ponownie przeżywa bolesne wydarzenie, co generuje jeszcze większe wyczerpanie fizyczne i psychiczne.

Nic dziwnego, że dyssomnie lub zaburzenia związane z ilością i jakością nocnego snu są często doświadczane właśnie przez osoby z traumą.

5. Nadmierna czujność a nierozwiązana trauma

Do cech nierozwiązanej traumy należy też nadmierna czujność. Stan ten jest efektem wpływu zdarzenia niepożądanego na ośrodkowy układ nerwowy. W związku z tym cierpiący jest pozostawiony w stanie ciągłej czujności i ma poczucie, że niebezpieczeństwo zawsze czai się tuż za rogiem.

6. Choroby psychosomatyczne

Choroby psychosomatyczne to objawy fizyczne bezpośrednio związane z określonym podłożem psychicznym. W rzeczywistości wiele osób spędza całe lata próbując znaleźć źródło wielu zaburzeń fizycznych, dla których nie sprecyzowano żadnej diagnozy.

Trauma może na przykład leżeć u podstaw następujących problemów:

• Alergie.
• Migreny.
• Bezsenność.
• Ból w klatce piersiowej.
• Ciągłe zmęczenie.
• Zmiany trawienne.
• Ból mięśniowo-szkieletowy.
• Wysokie ciśnienie krwi i podwyższony kortyzol.

Uraz psychiczny można rozwiązać i wyleczyć w terapii psychologicznej. Terapia EMDR (przetwarzanie i odczulanie za pomocą ruchu gałek ocznych) jest w tych przypadkach szeroko stosowanym modelem terapeutycznym.

7. Niska samoocena i poczucie bycia bezwartościowym

„Nie jestem nic wart”. „Nie zasługuję na to, by ktokolwiek mnie kochał”. „Nigdy nie osiągnę tego, czego chcę”. „Jestem porażką”. Te przytłaczające idee są głosem nierozwiązanej traumy. Podkopuje ona poczucie własnej wartości, obraz siebie i poczucie kompetencji osoby cierpiącej. Rzeczywiście, poczucie bezużyteczności prowadzi osobę cierpiącą na traumę do naprawdę problematycznych stanów. To wszystko jest wynikiem bolesnych zdarzeń, które nie zostały uleczone.

8. Nierozwiązana trauma a zachowanie unikowe

Unikanie jest mechanizmem pobudzanym przez strach i niepokój. Uniemożliwia choremu uzyskanie dobrej jakości życia. Postawa taka sprawia, że dana osoba nie stawia czoła okolicznościom, które wywołują u niej uczucie stresu lub niepewności. W rezultacie może ona przegapić możliwości pracy i napotkać wiele problemów w relacjach osobistych.

9. Zaburzenia odżywiania

Uniwersytet w Aalborgu (Dania) odkrył istotny związek między traumatycznymi przeżyciami a zaburzeniami odżywiania (ED). Jest to zależność, której istnienie eksperci podejrzewali już od jakiegoś czasu. Jednak niedawno ustalili oni, że pacjenci, którzy byli wykorzystywani seksualnie w dzieciństwie, mają większe ryzyko zachorowania na bulimię, anoreksję i inne dolegliwości związane z żywieniem.

10. Zachowania autoagresywne a nierozwiązana trauma

Jedną z cech nierozwiązanej traumy jest zachowanie autodestrukcyjne. Na przykład osoba cierpiąca może się kaleczyć, wyrwać sobie włosy lub skubać i drapać skórę. Wykonując tego typu działania, stara się chwilowo uwolnić swój ciężar ukrytej udręki. Ale na dłuższą metę prowadzi to do skrajnie wyniszczających sytuacji.

11. Trudności w rozwiązywaniu problemów

Gdy istnieje nierozwiązana trauma, życie staje się naprawdę skomplikowane, a nawet groźne. Emocje osoby cierpiącej nieustannie buzują, a jej mózg wykazuje pewne zmiany w funkcjach poznawczych. Ponadto trudno jest jej trzeźwo myśleć. Dlatego, zamiast spokojnie analizować swoje problemy, reaguje na nie impulsywnie lub ich unika.

Nierozwiązana trauma – jak sobie z nią radzić

Jeśli doświadczasz któregokolwiek z powyższych objawów, powinieneś poszukać specjalistycznej pomocy. Po leczeniu traumy, niezależnie od jej pochodzenia, możesz odzyskać jakość życia. Istnieją pewne bardzo skuteczne podejścia oparte na nauce. Nie wahaj się więc polegać na wsparciu swojego otoczenia i zrobić pierwszego kroku w kierunku terapii psychologicznej.