Neuroprzekaźniki związane z przyjemnością

Neuroprzekaźniki wpływają na nasze stany emocjonalne i wiążą się, między innymi, z uczuciem przyjemności. Pośredniczą też w komunikacji między cząsteczkami mózgu. Neuroprzekaźniki to substancje odpowiedzialne za przesyłanie informacji nerwowych z jednego neuronu do drugiego, za pośrednictwem mechanizmu zwanego synapsą.

Impulsy nerwowe przemieszczają się między neuronami i generują wymianę neuroprzekaźników. Są one uwalniane przez jeden neuron i wychwytywane przez następny. Dzięki tej aktywności synaptycznej interweniują w różne odczucia człowieka.

Neuroprzekaźniki związane z przyjemnością

Istnieje wiele neuroprzekaźników o różnych funkcjach. Nie wszystkie z nich znajdują się w układzie nerwowym – mogą być również obecne w innych częściach ciała. Niektóre z nich są związane z przyjemnością, jaką odczuwamy w obliczu określonych bodźców. Te konkretne neuroprzekaźniki opiszemy szczegółowo poniżej.

Dopamina

Dopamina jest uważana za hormon przyjemności. Jednak można ją również rozumieć jako hormon motywacji. Właściwie nie odpowiada on za generowanie przyjemności, ale za promowanie otwartości w poszukiwaniu przyjemnych doznań i zachowań, które sprawiają, że czujemy się dobrze.

Uważa się również, że istnieje związek między poziomem dopaminy a motywacją. Badania opublikowane w The Journal of Neuroscience podkreślają tę relację.

Badanie to wykazało, że ludzie, którzy byli najbardziej zaangażowani w osiąganie swoich celów, mieli podwyższony poziom dopaminy w korze przedczołowej i prążkowiu. Z drugiej strony motywacja do osiągania celów była powiązana z wykonywaniem przyjemnych czynności.

[/atomik- przeczytaj też]

Serotonina

Serotonina nazywana jest hormonem szczęścia i jest związana z dobrym samopoczuciem. Niski poziom tego neuroprzekaźnika wiąże się z depresją. Grupa leków przepisywanych w leczeniu tego schorzenia działa poprzez hamowanie wychwytu zwrotnego serotoniny. Chodzi o to, aby zwiększyć gęstość tego hormonu w przestrzeni międzysynaptycznej.

Według artykułu opublikowanego w czasopiśmie RD-ICUAP, zmniejszona aktywność układu serotoninergicznego ma duży wpływ na psychopatologię depresji. W artykule wspomniano również, że szlaki serotoninowe są zaangażowane w nastrój i kontrolę szczęścia.

Serotonina wpływa również na inne funkcje, takie jak temperatura ciała, apetyt oraz cykle snu i czuwania. Niski poziom serotoniny może być związany ze zmianami w układzie odpornościowym.

Jak więc możemy poprawić poziom serotoniny? Ten sam artykuł sugeruje dostarczanie organizmowi pokarmów bogatych w omega 3, takich jak ciemna czekolada i banany. Istotna jest również żywność zawierająca tryptofan, na przykład mleko, jajka i rośliny strączkowe. Z drugiej strony pokarmy, które negatywnie wpływają na poziom serotoniny, to cukry i rafinowana mąka.

Regularne ćwiczenia fizyczne pomagają zwiększyć poziom tego neuroprzekaźnika, co prowadzi do dobrego samopoczucia i relaksu. Serotonina pomaga również kontrolować stany lękowe i agresję oraz dostarcza nam przyjemnych doznań.

Oksytocyna

Ten neuroprzekaźnik odgrywa istotną rolę podczas porodu i laktacji. Wpływa on również na nasze samopoczucie, poznanie społeczne, empatię, zachowania rodzicielskie i zachowania seksualne (w większym lub mniejszym stopniu przyjemności).

Oksytocyna ma także wpływ na zaufanie do innych ludzi i altruizm. Wysoki poziom tej substancji pozytywnie zmienia nasze zachowanie, gdy tworzymy więzi z innymi. Dlatego hormon ten jest powiązany z ludzkimi zachowaniami społecznymi, co potwierdzono w badaniu opublikowanym w czasopiśmie The Neuroscientist.

Endorfiny

Endorfiny nazywa się również naturalną morfiną. Mają działanie podobne do opium, ale są generowane przez sam organizm człowieka.

Aktywują one sieci neuronowe, które tłumią ból oraz układy nerwowe związane z doświadczaniem przyjemności. Można je zatem rozumieć jako naturalne leki, które zapewniają uczucie zniesienia bólu i dobrego samopoczucia. Jednym ze sposobów wytwarzania endorfin jest praktyka umiarkowanych i stałych ćwiczeń fizycznych.

[/ atomik-czytaj też]

Przyjemność i system nagrody

System nagrody w mózgu jest odpowiedzialny za regulację subiektywnego odczuwania przyjemności w ciele. Aktywuje się przez przyjemne lub satysfakcjonujące bodźce. Składa się z różnych regionów i struktur, w tym brzusznego obszaru nakrywki i jądra półleżącego. Uczestniczą również następujące obszary:

• Ciało migdałowate.
• Hipokamp.
• Podwzgórze.
• Kora przedczołowa.
• Przysadka mózgowa.

Dopamina jest głównym neuroprzekaźnikiem działającym w układzie nagrody, obok glutaminianu i GABA. System ten wpływa na pamięć i uczenie się. Jego celem jest skłonienie człowieka do powtarzania pewnych zachowań, aby zapewnić sobie przetrwanie.

Jeśli chodzi o motywację i jej związek z systemem nagród, rozumiemy ją jako wektor wskazujący miejsca, które przewidują możliwość uzyskania wzmocnienia.

Zaobserwowano również, że obecność zmian w orientacji tego wektora (przewidywanie nagród z mniejszym lub większym powodzeniem) wiąże się z depresją, schizofrenią, chorobą afektywną dwubiegunową i różnymi uzależnieniami.

Czy przyjemność zależy od poziomu tych chemicznych elementów?

Odpowiedź brzmi: nie. Przyjemność jest subiektywna i nie wszyscy ludzie odczuwają ją w odpowiedzi na te same bodźce. W tym artykule jedynie szczegółowo opisaliśmy neuroprzekaźniki, które zgodnie z dowodami naukowymi wiążą się z przyjemnością.

Na koniec powinniśmy podkreślić znaczenie badania neuroprzekaźników poza sferą przyjemności, aby zrozumieć, jak działa ludzki umysł.