Małżeński ustrój majątkowy: najważniejsze odmiany

Małżeński ustrój majątkowy to jedna z nieuniknionych konsekwencji małżeństwa. Dlatego też rzadko kiedy nie pojawia się po zawarciu formalnego związku przez dwie osoby. W dzisiejszym artykule przedstawimy te, które są obecnie stosowane.

Małżeństwo to związek dwóch osób. W jego ustaleniu pomagają określone prawne wymogi czy formalności oraz małżeński ustrój majątkowy. Taki oficjalny związek zakłada powstanie serii praw i obowiązków między należącymi do niego członkami.

Poza tym wynikają z niego różne sytuacje związane z posiadanymi dobrami, które polegają na zarządzaniu kapitałem ekonomicznym obu partnerów lub każdego partnera.

W poniższym artykule pragniemy przedstawić różne rodzaje małżeńskich ustrojów majątkowych. To zestaw zasad, które określają udział małżonków w prowadzeniu wspólnego gospodarstwa, jak również ich związki z osobami trzecimi.

Analizowanie tego tematu jest niezwykle ważne, ponieważ pomaga zrozumieć co by się stało z dobrami wspólnymi w przypadku rozejścia się, z powodu śmierci jednego z partnerów lub rozwodu. Poza tym poznasz skutki każdego małżeńskiego ustroju majątkowego, które pojawiają się w każdej z tych sytuacji.

Małżeński ustrój majątkowy jest niezbędny

Przyjęcie małżeńskiego ustroju majątkowego stanowi jedną z nieuniknionych konsekwencji małżeństwa. Dlatego też nie sposób sobie wyobrazić małżeństwa bez małżeńskiego ustroju majątkowego. Nawet jeśli małżonkowie nie wypowiadają się na temat tego, który z nich chcą przyjąć, to określone zasady są z góry nakładane przez prawo.

Mówiąc prościej, partnerzy znajdujący się w związku mogą wybrać małżeński ustrój majątkowy, którego będą przestrzegać. Jednak jeśli nie dokonają takiego wyboru, jest on automatycznie nakładany przez prawo.

Ustrój ekonomiczny obowiązujący w każdym małżeństwie zależy od stron umieszczonych w akcie małżeńskim. Nie ma ograniczeń oprócz tych, które są ustalone przez prawo cywilne. W przypadku braku kapitulacji lub gdy nie są one skuteczne, ustrój jest ustalany w każdej społeczności.

Jak już wspomnieliśmy, system zarządzania małżeńską własnością zazwyczaj przypomina te wymienione poniżej.

Rodzaje małżeńskich ustrojów majątkowych

Istnieją trzy główne małżeńskie ustroje majątkowe: wspólność, rozdzielność i ograniczona wspólność. Każdy z nich ma swoje własne cechy charakterystyczne. Aby podjąć właściwą decyzję, należy je zrozumieć i wziąć pod uwagę wszystkie dane.

Wspólnota majątkowa

To najczęstszy ustrój. Jego główna cecha to fakt, że wszystkie zyski i korzyści osiągnięte przez każdego z partnerów podczas trwania związku małżeńskiego stają się dobrem wspólnym.

Dlatego też gdy ludzie wstępują w związek małżeński i decydują się na wspólnotę majątkową, obejmuje ona dwa rodzaje dóbr:

• Dobra prywatne. To dobra, które małżonek posiadał zanim powstało społeczne znaczenie własności, jak również dobra wrodzone jednostki, jej ubrania i wszystkie dobra osobiste, które nie są zbyt cenne. To również dobra, które udało mu się uzyskać później, wykorzystując swoje własne zasoby.
• Dobra wspólne. To dobra osiągnięte dzięki pracy każdego z małżonków. “Owoce” i przychód wytworzony zarówno przez prywatne, jak i wspólne dobra, jak również biznesy założone w trakcie trwania małżeństwa.

W przypadku separacji lub rozwodu rozdział dóbr na te, które należą do każdego z partnerów, może nastręczać sporo trudności. Aby podzielić dobra, trzeba przeprowadzić ich inwentaryzację.

Dzięki temu można ustalić, że własność prywatna należy do małżonka, który posiada do niej prawo własności. Jednak istnieje również spis dóbr wspólnych i ich wartości, które należy upłynnić i podzielić.

W takiej sytuacji kluczową rolę odgrywa działanie zgodne z poradami prawnika, który pomoże przeprowadzić ten proces, zwłaszcza w skomplikowanych przypadkach. Dzięki temu będzie można uniknąć dalszych konfrontacji między małżonkami.

Rozdzielność majątkowa

Ten ustrój zakłada, że każdy z małżonków posiada własne dobra i nie ma żadnych dóbr wspólnych. Tym samym każda osoba zarządza własnymi dobrami. Kiedy małżonkowie nabywają coś wspólnie, oboje będą uznani za właścicieli tej rzeczy.

Należy podkreślić, że każdy z małżonków musi pokrywać wspólne obciążenia małżeńskie, chociaż w tym przypadku nie ma wspólnego spadku. Główna zaleta tego ustroju to fakt, że w przypadku separacji czy rozwoju będzie o wiele łatwiej podzielić majątek.

Ograniczona wspólność ustawowa

W tym przypadku każdy małżonek zachowuje niezależność ekonomiczną w trakcie trwania małżeństwa. Jednak w przypadku rozwodu lub separacji są postrzegani jako wspólnota. Ten ustrój łączy w sobie cechy dwóch poprzednich.

Proces podziału majątku w przypadku separacji czy rozwodu przebiega podobnie jak we wspólnocie majątkowej. Jednak istnieje inwentarz, który pozwala określić dobra początkowe i końcowe. Po zakończeniu obliczeń można określić udział przypadający każdemu z małżonków.

Inne małżeńskie ustroje majątkowe

Istnieją dwa inne typowe ustroje, które są nadal wykorzystywane w niektórych krajach, mimo tego, że budzą wiele kontrowersji.

• Niestety nadal istnieje ustrój zakładający przejmowanie przez mężczyznę własności ekonomicznej kobiety. Oznacza to, że po zawarciu związku małżeńskiego wszystkie dobra kobiety przechodzą na jej męża. Ten ustrój zakłada, że kobieta nie ma praw podczas małżeństwa, a nawet po jego rozpadzie. To seksistowskie i poniżające podejście, które nie powinno już obowiązywać w żadnym miejscu.
• Poza tym w niektórych krajach wspólnota majątkowa jest nadal przymusowa. W takim przypadku na męża nie musi być przenoszona własność dóbr, a jedynie zarządzanie nimi i ich użytkowanie. Tym samym kobieta zachowuje swoje prawa do własności, ale nie prawa kredytowe.