Makrofobia: strach przed oczekiwaniem

Czy wiesz, że są ludzie, którzy boją się długiego oczekiwania? Dlaczego to się zdarza? Jak można leczyć stan? Dowiedz się tutaj.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog José Padilla.

Ostatnia aktualizacja: 13 listopada, 2022

Fobia specyficzna to intensywny i irracjonalny strach przed konkretnym przedmiotem lub sytuacją. Te obawy są nadmierne i przytłaczające. W rzeczywistości prowadzą do skrajnego stresu lub unikania. Niektóre fobie koncentrują się na określonym obiekcie, podczas gdy inne są złożone i związane z różnymi sytuacjami lub okolicznościami.

Szacuje się, że ten rodzaj strachu występuje u od trzech do 15% populacji. Co więcej, niektóre osoby doświadczają jednocześnie wielu fobii specyficznych. Według APA (Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego) około 75 procent osób z fobią specyficzną boi się więcej niż jednego obiektu lub sytuacji. W tym artykule skupimy się na mało znanym typie fobii, jakim jest makrofobia.

Makrofobia – strach przed czekaniem

Makrofobia to irracjonalny strach. Charakteryzuje się uczuciem nadmiernego i uporczywego niepokoju, jeśli dana osoba musi na coś czekać. Jak każda specyficzna fobia, makrofobia wiąże się z subiektywnym dyskomfortem lub upośledzeniem funkcjonalnym, któremu towarzyszy reakcja lękowa i unikanie przerażającej sytuacji. Jej główne cechy to:

• Nieproporcjonalny strach. Innymi słowy, w rzeczywistości nie jest to niebezpieczna ani groźna sytuacja.
• Nie może być wyjaśnione przez jednostkę.
• To jest poza jej dobrowolną kontrolą.
• Prowadzi to do uniknięcia sytuacji.
• Utrzymuje się w czasie.
• Jest to działanie nieprzystosowane.
• Strach nie jest specyficzny dla określonego etapu rozwoju lub wieku.

Objawy makrofobii

Prawdziwą fobię długiego oczekiwania można zaobserwować u osoby, która:

• Doświadcza nadmiernego strachu na myśl o konieczności długiego oczekiwania.
• Unika sytuacji lub spotkań, w których musi czekać zbyt długo.
• Czuje się niespokojnie podczas długich oczekiwań.
• Czuje się zdesperowana i jest gotowa uciec z miejsca oczekiwania.

Dla osoby cierpiącej na tę fobię prosta myśl o konieczności czekania może wywołać objawy fizyczne, takie jak:

• Palpitacje serca.
• Wyczerpanie.
• Trudności w oddychaniu.
• Ból w klatce piersiowej.
• Letarg.
• Dreszcze.
• Mdłości.
• Zaczerwienienie
• Wstrząsy.

Na poziomie poznawczym jednostka może doświadczyć:

• Negatywne obrazy dotyczące czekania.
• Negatywne przekonania o sytuacjach, w których musi czekać.
• Przekonanie o niezdolności do spokojnego czekania.
• Negatywne interpretacje dotyczące reakcji fizjologicznych.
• Natrętne myśli.
• Obawy.
• Stan alarmowy.

Klasycznym objawem makrofobii jest unikanie. Ta reakcja behawioralna pozwala jednostce zmniejszyć afektywny wpływ fobii na życie. Jednak nie pomaga to danej osobie rozwiązać podstawowego problemu.

Przyczyny makrofobii

Nie ma określonej przyczyny makrofobii. Niemniej jednak jego korzenie można wyjaśnić z perspektywy poznawczo-behawioralnej. Na przykład może to być konsekwencją powiązania długiego oczekiwania z bodźcem awersyjnym, takim jak ból, choroba, nieprzyjemne doznania itp.

Sugerowano również, że może to być produkt uczenia się o pewnych doświadczeniach, z jakimi spotykają się inni ludzie (uczenie się zastępcze). Na przykład jako dziecko osoba cierpiąca mogła mieszkać z członkiem rodziny, który miał tego typu lęki. W konsekwencji również ona je rozwinęła poprzez obserwację.

Inne sformułowane wyjaśnienia dotyczą stylów myślenia. Są one irracjonalne lub zniekształcone i są wynikiem negatywnych dialogów wewnętrznych. Cierpiący może budować historie lub dialogi wokół pewnych doświadczeń, które ustąpiły miejsca pojawieniu się fobii.

Makrofobia – co można zrobić

Nie ma przeciwdziałania zaprojektowanego do zwalczania makrofobii. Można ją traktować jak każdą inną fobię specyficzną.

Restrukturyzacja poznawcza

Restrukturyzacja poznawcza koncentruje się na zmniejszeniu fałszywych przekonań chorego na temat czekania. Jednocześnie dostarcza bardziej funkcjonalnych pomysłów. W towarzystwie terapeuty cierpiący uczy się rozpoznawać i kwestionować swoje nieprzystosowane myśli. W tej interwencji ich myśli są uważane za zwykłe hipotezy dotyczące rzeczywistości. Zarówno terapeuta, jak i pacjent zbierają dane, aby ocenić słuszność dokonywanych przez nich interpretacji.

Systematyczne znieczulanie

Znormalizowana systematyczna procedura odczulania ma czterostopniową strukturę:

• Progresywny trening relaksacyjny Jacobsona.
• Budowa hierarchii bodźców wywołujących lęk.
• Ocena i praktyka w wyobraźni.
• Proces odczulania. Połączone zastosowanie reakcji lękowych kontra relaksacja.

Zabieg polega na wyobrażeniu sobie pierwszego bodźca z listy, który jest najmniej lękowy, oraz wykonaniu techniki relaksacyjnej Jacobsona. Następnie to samo robi się z każdym bodźcem, aż do osiągnięcia tych, które wywołują najwięcej niepokoju.

Technika ekspozycji

Ekspozycja in vivo polega na bezpośrednim kontakcie z bodźcem lękowym lub nieprzyjemnym. Pacjenci pozostają w kontakcie z bodźcem, którego się obawiają, dopóki ich lęk nie zostanie zmniejszony.

Wreszcie, osoba cierpiąca na makrofobię może sobie uświadomić, że jej strach jest irracjonalny. Nie przeszkadza to jednak, że jest niezwykle intensywny. Dlatego ważne jest, aby pamiętać, że istnieją skuteczne interwencje, które mogą pomóc w zarządzaniu lękiem. Te zabiegi zminimalizują ograniczenia, jakie omawiany stan generuje w życiu chorego.