Słowa są jak miecze obosieczne. Mogą budować głęboką relację, jednak posiadają też moc niszczenia ich oraz zadawania bólu. Uczenie się jak przemawiać prosto z serca, by nasza komunikacja była świadoma, jest niezbędne dla zdrowych relacji. To właśnie dlatego empatyczna, czy też pokojowa komunikacja jest tak ważna.
Marshall Rosenberg jest amerykańskim psychologiem, który wymyślił nowy rodzaj komunikacji we wczesnych latach sześćdziesiątych. Zrobił to, kiedy studiował czynniki, które wpływają na naszą zdolność do współodczuwania.
Jego zamierzeniem było odpowiedzenie na dwa pytania, które trapiły go już od czasów dzieciństwa. Pierwsze to: Co odrywa nas od naszej opiekuńczej natury oraz sprawia, że zachowujemy się w sposób agresywny czy znieważający?
A drugie brzmiało: Dlaczego niektórzy posiadają zawsze troskliwe nastawienie, nawet w najbardziej niesprzyjających sytuacjach?
Rezultatem było opracowanie konceptu, który znany jest jako komunikacja pokojowa, nazywana również Porozumieniem Bez Przemocy (PBP). Zobaczmy o co w niej chodzi.
“To czego pragnę w moim życiu to współczucie, przepływ między mną i innymi oparty na wzajemnym dawaniu od serca.”
-Marshall Rosenberg-
Komunikacja empatyczna lub pokojowa
Wiele relacji międzyludzkich rozpada się, ponieważ nie wiemy jak się ze sobą komunikować. I podobnie, słaba komunikacja powoduje duże konflikty. Wierzymy, że mówienie jest tym samym, co komunikacja i zapominamy o jej fundamentalnej części: słuchaniu.
Jednym rozwiązaniem tego problemu jest komunikacja empatyczna Rosenberga. Podstawą tego typu porozumienia jest idea dawania wszystkiego z serca.
Dzięki komunikacji tego typu jesteśmy w stanie połączyć się z samym sobą, po to by móc znaleźć nić porozumienia z innymi. W konsekwencji, nasze naturalne współczucie rozwija się.
Zdolności związane z językiem werbalnym i niewerbalnym formują bazę dla tego typu komunikacji. Pozwalają nam być dalej istotami ludzkimi, nawet w ekstremalnych warunkach.
Innymi słowy, w ten sposób możemy kontrolować nasze impulsy. Nieważne jaka byłaby sytuacja i nieważne jak łatwo byłoby się im poddać. Jeśli skorzystamy z tych umiejętności, możemy utrzymać szczerą komunikację, która płynie z serca.
Komunikacja empatyczna pomaga nam zrestrukturyzować sposób, w jaki wyrażamy siebie oraz słuchamy innych ludzi.
Jak widzisz, to nic nowego. Od wieków znamy te wszystkie elementy, które składają się na porozumiewanie się między sobą. Jednak kluczem jest odtworzenie ich, bycie ich świadomym oraz zastosowanie ich w naszym życiu codziennym.
Komponenty komunikacji empatycznej
Komunikacja empatyczna może mieć ogromną moc zmiany. Komunikowanie się w sposób pokojowy oznacza wyjście poza własne potrzeby oraz wsłuchanie się w potrzeby innych. Oznacza również odłożenie na bok automatycznych reakcji i nawyków. Jednak jak tego dokonać?
Według Rosenberga, aby nauczyć się jak dawać od serca, musimy skoncentrować światło naszej świadomości, by rozświetlić cztery różne aspekty (cztery elementy empatycznej komunikacji):
- Obserwacja. Obserwowanie tego, co się dzieje wokół nas jest pierwszym komponentem. Czy to co mówią lub robią inni wzbogaca Twoje życie? Kluczem jest umiejętność odpowiedniego wyrażania tego, czy lubimy co robią inni, lub czy nam się to nie podoba. Musimy to zrobić w sposób, który nie osądza. Ponieważ jak powiedział Krishnamurti, obserwowanie bez osądzania jest najwyższą formą ludzkiej inteligencji.
- Uczucia. Następnym komponentem jest testowanie tego, jak się czujemy. Czy czujesz się zraniony, szczęśliwy, zirytowany? Ważne, aby zidentyfikować uczucia i emocje, które przepełniają Cię w danym momencie.
- Potrzeby. Trzecim elementem jest zobaczenie które z naszych potrzeb mają związek z uczuciami, które zidentyfikowałeś.
- Prośby. Ostatnim elementem komunikacji empatycznej jest skoncentrowanie się na tym co chcemy, aby uczyniła druga osoba, by wzbogaciło to zarówno swoje, jak i Twoje życie. Aby to zrobić musisz wyrazić konkretną prośbę.
Komunikacja pokojowa oznacza również słuchanie
Komunikacja pokojowa czy empatyczna nie odnosi się wyłącznie do naszej własnej zdolności do wyrażania siebie w sposób szczery. Oznacza również, że jesteśmy w stanie empatycznie odbierać komunikację wychodzącą od innych.
Zatem kiedy skupiamy naszą uwagę na tych czterech aspektach procesu i pomagamy innym w czynieniu tego samego, pojawia się prawdziwa komunikacja. To droga dwukierunkowa, gdzie obie perspektywy brane są pod uwagę.
Z jednej strony to ja obserwuję, odczuwam oraz identyfikuję czego mi potrzeba, by wzbogacić swoje życie. Z drugiej strony, co obserwuje, odczuwa oraz czego potrzebuje ta druga osoba?
Moc empatycznej mowy
Komunikacja empatyczna jest językiem współodczuwania. To most do wewnętrznego kontaktu oraz szczerego i autentycznego połączenia z innymi.
To coś więcej niż rodzaj komunikacji, to nastawienie. To podejście pozwala nam na bycie odpowiedzialnym za nasze procesy wewnętrzne.
“Sposób w jaki porozumiewamy się z innymi oraz z samym sobą ostatecznie determinuje jakość naszego życia.”
-Anthony Robbins-
Zanim pozwolisz sobie na poddanie się impulsom oraz wypowiedzenie słów, których później pożałujesz, zatrzymaj się na chwilę oraz wsłuchaj się w siebie. W ten sposób zrozumiesz swoją osobę oraz będziesz próbował zrozumieć innych.
Krzyk i pogarda nie pomagają. Cisza i spokój mogą być przydatnymi narzędziami w spełnianiu celu, by rozświetlić ciemne momenty.
Nie zapominaj, że sposób w jaki się porozumiewasz z innymi ma wpływ na Twoje życie codzienne. Jeśli zaprosisz do siebie komunikację empatyczną, istnieje duża szansa, że zagości ona też u innych.