Wszyscy wiemy, jak ważny jest sen. Głęboki, długotrwały i orzeźwiający nocny odpoczynek pozwala nam przetrwać dzień w 100 procentach i w najlepszej formie. Z drugiej strony bezsenność nie tylko zabiera Ci wszelkie ślady energii, ale także powoduje, że impulsywnie i niezdrowo jesz. Można powiedzieć, że jeśli źle śpisz, to najprawdopodobniej też źle się odżywiasz.
Bez wątpienia przydarzyła Ci się taka sytuacja. Nocą, kiedy nie możesz spać, prawdopodobnie masz tendencję do leżenia w łóżku z uczuciem łapczywego głodu. Jednak tak naprawdę wcale nie jesteś głodna. Po prostu masz ochotę na różne przekąski, wszystko, co jest słodkie i co możesz znaleźć w kuchni. Im więcej cukru, tym lepiej.
To, że gdy cierpisz na bezsenność Twoje wybory żywieniowe nie są najzdrowsze, nie jest przypadkiem. Twój mózg budzi w Tobie pragnienie i potrzebę spożywania pokarmów o wyższej zawartości glukozy. Co więcej, robi to z konkretnego powodu. Dowiedzmy się więcej na ten temat.
Jeśli źle śpisz, Twoja dieta się zmienia
Dane sugerują, że osoby z przewlekłymi problemami ze snem są bardziej narażone na nadwagę. Jeśli źle śpisz, Twoja dieta zmienia się do tego stopnia, że wpływa na regulację hormonów. Co więcej, naukowcy odkryli, że mogą pojawić się także zmiany w funkcjonowaniu mózgu.
Prawda jest taka, że związek między jedzeniem a snem jest wyraźnie dwukierunkowy. To, co jesz, może wpływać na jakość snu (na przykład obfite, ostre dania na kolację i pobudzające napoje). Z drugiej strony od kilku lat naukowcy ostrzegają nas, że zbyt mała ilość snu może pogorszyć naszą dietę.
Brak snu i obniżona leptyna
Leptyna jest hormonem odpowiedzialnym za regulację spożywania pokarmów. Robi to, wysyłając do mózgu sygnał, że masz już wystarczającą ilość energii. To dzięki temu pierwiastkowi udaje Ci się poczuć sytość i przestać jeść. Co by się jednak stało, gdyby poziom tego hormonu w Twoim organizmie był zaburzony?
Tego typu sytuacja ma miejsce, gdy źle śpisz. Badanie przeprowadzone przez Uniwersytet Prefektury Kumamoto (Japonia) wykazało, że brak snu obniża poziom leptyny i podnosi poziom greliny. Ten ostatni hormon, grelina, stymuluje uczucie głodu.
Jeśli przez kilka tygodni nie śpisz prawidłowo, czujesz się bardziej głodny. Co więcej, osiągnięcie uczucia sytości trwa dłużej. Dla Twojego mózgu ważne jest, abyś zapadła w głęboki sen, by mógł wykonać swoje zadania oczyszczania i regulacji hormonalnej. Jeśli przez jakiś czas sypiasz tylko przez trzy do pięciu godzin, mózg nie będzie w stanie dokończyć swojej pracy.
Badania pokazują, że kiedy młode osoby śpią sześć i pół godziny na dobę (zamiast dziewięciu i pół), wybierają produkty pokarmowe z większą ilością dodanych cukrów i węglowodanów.
Węglowodany i cukier
Jeśli źle sypiasz, wpływa to nie tylko na Twoje uczucie sytości. Jakby skutki bezsenności były niewystarczające, zmieniają się również Twoje preferencje żywieniowe. Może Ci się to wydawać dziwne. W końcu, dlaczego skrócenie czasu trwania snu miałoby wpływać na większą potrzebę spożywania słodkich produktów?
W badaniu opublikowanym w czasopiśmie Sleep, prowadzonym przez doktor Karę McRae Duraccio, stwierdzono, że chodzenie późno spać powoduje, że nastolatki rozwijają niezdrowe nawyki żywieniowe. Odczuwają intensywniejszą potrzebę spożywania pokarmów o wyższym ładunku glikemicznym.
Według wyników badania mała ilość snu powoduje, że mózg doświadcza deficytu glukozy i zachęca nas do jej uzyskania. Naukowcy twierdzą, że sen krótszy niż siedem godzin prowadzi do tego, że rezygnujemy z jedzenia owoców i warzyw, a zamiast tego wybieramy węglowodany, ciastka i inne słodycze.
Upewnij się, że śpisz dobrze, aby zadbać o swój mózg i nawyki żywieniowe
Brak snu lub zwykły fakt spania mniej niż osiem godzin na dobę ma konsekwencje dla mózgu. Jednak nie zawsze przywiązujemy do nich wagę. Nowe technologie sprawiają, że młodzi ludzie sypiają obecnie gorzej i krócej. Badania wyjaśniają, jak zły sen zmienia aktywność mózgu w korze przedczołowej.
Wszystko to przekłada się na podejmowanie gorszych decyzji, utratę zdolności do refleksji i pojawienie się impulsywności. To również rzuca światło na to, dlaczego pozwalamy się ponieść pragnieniu jedzenia pokarmów, które nie są dobre dla naszego zdrowia. Głód, obżarstwo i impulsywność wpływają na naszą samokontrolę, zdolność rozumowania i chęć zdrowego odżywiania.
Jeśli źle śpisz, wszystko w Twojej codziennej rutynie będzie się pogarszać. Dlatego upewnij się, że traktujesz swój sen z szacunkiem, na jaki zasługuje. Popraw swoje nawyki i upewnij się, że Twój nocny odpoczynek jest odpowiedni. Tylko w ten sposób pozwolisz swojemu mózgowi wykonywać jego zadania.
W końcu sen, jak powiedział Sofokles, jest jedynym skutecznym lekarstwem na wszystko.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Greer SM, Goldstein AN, Walker MP. The impact of sleep deprivation on food desire in the human brain. Nat Commun. 2013;4:2259. doi: 10.1038/ncomms3259. PMID: 23922121; PMCID: PMC3763921.
- Tajiri E, Yoshimura E, Hatamoto Y, Shiratsuchi H, Tanaka S, Shimoda S. Acute Sleep Curtailment Increases Sweet Taste Preference, Appetite and Food Intake in Healthy Young Adults: A Randomized Crossover Trial. Behav Sci (Basel). 2020 Feb 1;10(2):47. doi: 10.3390/bs10020047. PMID: 32024073; PMCID: PMC7071396.
- Kara McRae Duraccio, Catharine Whitacre, Kendra N Krietsch, Nanhua Zhang, Suzanne Summer, Morgan Price, Brian E Saelens, Dean W Beebe, Losing sleep by staying up late leads adolescents to consume more carbohydrates and a higher glycemic load, Sleep, Volume 45, Issue 3, March 2022, zsab269, https://doi.org/10.1093/sleep/zsab269