Jak moda wpływa na społeczeństwo?

Moda wpływa na społeczeństwo w intensywny i czasami niepokojący sposób. Oprócz zasad odnośnie ubioru, muzyki, zachowań i nabywania niektórych produktów, pomyślmy o wyzwaniach związanych z mediami społecznościowymi, które ze względu na swoją mroczną stronę mogą prowadzić do tragedii. Co kryje się za tego typu zachowaniem?

Psychologia bada tego rodzaju zjawiska od dziesięcioleci. Jdnym z kluczowych terminów do ich zrozumienia jest samoocena. Budujemy ją poprzez przynależność do określonych grup społecznych. Naśladownictwo jest jednym z procesów, które pomagają nam poczuć się zintegrowanymi. Jednak jednocześnie czyni nas niewolnikami pewnych tendencji, oferując nam poczucie, że jesteśmy podobni do innych.

Moda kieruje się zasadą zgodności. Większość ludzi szuka integracji w grupach społecznych. Może to sprzyjać rozpadowi „ja”, aby jednostka mogła przyjąć kody swojej grupy społecznej.

Jak moda wpływa na społeczeństwo?

Dziś media społecznościowe są najważniejszym kanałem, jeśli chodzi o rozpowszechnianie nowych mód i trendów. Dotyczy to nie tylko branży odzieżowej. Twitter, Instagram i TikTok integrują kody komunikacji, myślenia, wypoczynku i oczywiście konsumpcji w kolektywną ideologię.s

posób, w jaki moda wpływa na społeczeństwo, nie zawsze jest jednak korzystny. Pomyśl na przykład o idealistycznych kanonach piękna i schematach ciała, które branża promuje od lat. Weź pod uwagę tendencję młodych ludzi do samookaleczania się lub niebezpieczne wyzwania dla nastolatków, które nie zawsze kończą się dobrze.

Jednak zjawisko to nie jest niczym nowym. Co więcej, tworzy rzeczywistość, która modeluje i uruchamia w nas niezwykle ciekawe procesy psychologiczne.

1. Naśladownictwo jako potrzeba przynależności do grupy

Pojawienie się pewnych zachowań, produktów czy stylów ubioru wzbudza w nas ciekawość. Co więcej, gdy tylko widzimy, że często powtarzają się również w naszych grupach społecznych, zaczynamy je naśladować. Pojawia się potrzeba podążania za tymi wzorcami, abyśmy nie czuli się wykluczeni.

Teorię tożsamości społecznej zaproponowali psychologowie Henri Tajfel i John Turner. Podkreślili potężny wpływ mody na społeczeństwo, zarówno w pozytywny, jak i negatywny sposób.

Nasze tożsamości są karmione poczuciem przynależności. To skłania nas do naśladowania tego, co robią inni członkowie grupy. Śledzimy trendy i zachowania innych, aby uniknąć wykluczenia społecznego, targetowania i ostracyzmu. Dzięki temu czujemy się przynależni, co przekłada się na nasze samopoczucie psychiczne.

2. Zasada zgodności

Jak zauważył Serge Moscivici (1999), ludzie mają tendencję do niedoceniania wpływu życia w społeczeństwie na ich postawy i zachowania. Zasada konformizmu sugeruje, że w naszym pragnieniu integracji i oferowania innym pozytywnego postrzegania, nasze „ja” ulega rozrzedzeniu. Nieświadomie akceptujemy wiele rzeczywistości.

Specjaliści, jak psycholog społeczny Herbert Kelman wskazują, że konformizm przejawia się na trzy konkretne sposoby. Wyjaśniają one, w jaki sposób moda wpływa na społeczeństwo.

• Identyfikacja. Identyfikujemy się z postaciami z naszych grup społecznych.
• Internalizacja. Włączamy do naszych warstw psychologicznych wzorce zachowań i postaw innych osób. Robimy to, aby nie czuć się pominiętymi.
• Zgodność. Pokazujemy nasze wyczucie pewnych mód i trendów, nawet jeśli czasami prywatnie nie bardzo nas to interesuje lub się z nimi nie zgadzamy.

Moda, nawet jeśli nie zawsze jest dla nas zdrowa lub w pełni przyjemna, wzbudza w nas instynktowną potrzebę naśladowania, abyśmy nie czuli się wykluczeni.

3. Potrzeba zatwierdzenia i walidacji

Jako ludzie już od najmłodszych lat potrzebujemy aprobaty innych. Walidacji poszukujemy również w naszym najbliższym otoczeniu. W ten sposób wzmacniamy naszą tożsamość i poczucie własnej wartości. Nie jesteśmy wyspami, ale żywymi organizmami, które współistnieją w społeczeństwie. W konsekwencji, jeśli chcemy mieć poczucie jedności i bezpieczeństwa, potrzebujemy walidacji.

Podążanie za modą i praktykowanie tych samych praktyk co inni w naszych grupach sprawia, że jesteśmy lepiej postrzegani. Naśladowanie prowadzi do integracji. Daje nam to wiele pozytywnych wzmocnień, które są podstawowymi wymaganiami dla wielu z nas.

4. Zaraza emocjonalna

Kiedy jesteśmy wystawiani na pewne przedmioty, zachowania lub rodzaje odzieży, możemy cierpieć z powodu emocjonalnej zarazy. Nasze emocje rozkładają się w podobny sposób, jak podczas słuchania muzyki na koncercie. Odczuwamy fascynację, ciekawość i zachwyt.

Podążanie za trendami nie tylko ułatwia integrację społeczną, ale także zalewa nas serią pozytywnie wartościowanych emocji, które zachęcają do naśladowania innych.

Moda zachęca również do sugestii emocjonalnych. W związku z tym istnieje w nas nieświadoma skłonność do akceptacji zachowań innych.

5. Łatwiejsze życie (skróty myślowe)

Wyobraź sobie, że idziesz na imprezę w ten weekend i nie wiesz, w co się ubrać. Mody i trendy dają nam pewne skróty myślowe, dzięki czemu nie musimy marnować czasu. Po prostu wybieramy ubrania, które nosi większość.

Kiedy rzeczywistość jest pełna opcji, podążanie za trendami skraca czas potrzebny na podjęcie decyzji i refleksję. Możemy po prostu zrobić to samo, co reszta.

[/atomik-czytam-też]

Dlaczego jesteśmy podatni na wpływ mody?

Z psychologicznego punktu widzenia sposób, w jaki moda wpływa na społeczeństwo, jest niezwykle zróżnicowany. Najbardziej podatni na modę są ludzie młodzi, zwłaszcza w wieku nastoletnim. Osoby z pokolenia Z mają tendencję do odczuwania presji, aby nadążać za trendami pojawiającymi się w mediach społecznościowych.

Dla młodego mózgu potrzeba przynależności jest kluczowym instynktem. W dzisiejszych czasach zjawisko porównań społecznych oznacza, że młodzi ludzie nieustannie skupiają się na tym, co mają inni, a czego im brakuje. Ponadto przestrzeganie kanonów estetycznych i aktualnych mód jest jak przynależność do silnej religii. Często jednak towarzyszy temu udręka i problemy ze zdrowiem psychicznym.

Badania przeprowadzone przez University of Ajman (Zjednoczone Emiraty Arabskie) pokazują, jak media społecznościowe odgrywają kluczową rolę w budowaniu tożsamości młodych ludzi. Ich brak dojrzałości czyni ich bardziej podatnymi na zachowania grupowe, które przyjmują jedynie poprzez naśladownictwo, aby nie poczuć się odrzuconymi.

Czynniki, które sprawiają, że jesteśmy bardziej skłonni podążać za modą i trendami

Moda to znacznie więcej niż forma społecznej manipulacji. To ideologia pełna znaczeń, które przyjmujemy z ciekawości, rzeczywistej identyfikacji lub pragnienia przynależności. Oto czynniki, które sprawiają, że jesteśmy bardziej skłonni podążać za modami i trendami:

• Większa sugestia.
• Myślenie konformistyczne.
• Mniej krytycznego myślenia.
• Chęć dołączenia do grup.
• Strach przed byciem wyróżnionym lub wykluczonym.
• Mniej uformowane tożsamości i osobowości.
• Niska samoocena i potrzeba wzmocnienia społecznego.

Podsumowując, musimy zaakceptować, że wszyscy do pewnego stopnia podążamy za różnymi modami z prostego pragnienia i zainteresowania. Kluczem jest odróżnienie tego, co jest dla nas zdrowe, wzbogacające i dobre, od tego, co nie jest. Niestety, dzisiaj często pojawiają się idee, które są zarówno irracjonalne, jak i dysonansowe. Wiedza o tym, które z nich powinniśmy zignorować, jest niezwykle korzystna dla naszego zdrowia.