Epiktet zostawił nam kilka cytatów, które pozwalają nam zastanowić się nad tym dlaczego cierpimy.
Epiktet był greckim filozofem, który przez znaczną część swego życia był niewolnikiem w Rzymie. Nie znamy dokładnej daty, kiedy został uwolniony, ale wiadomo, że zyskał wielką renomę. Być może dlatego, że mimo że był niewolnikiem skupiał się na dążeniu do szczęścia i dobrego samopoczucia. Z tego powodu postanowiliśmy zebrać kilka cytatów Epikteta, które pomogły mu w jego najgorszych chwilach i które mogą pomóc także nam.
Prąd filozoficzny, za którym podążał Epiktet to stoicyzm. W związku z tym szczęście, o którym mówił, jest znane jako eudaimonia. Możemy osiągnąć je poprzez realizację działań zgodnych z głębokimi wartościami i pełne zaangażowanie.
Zobaczmy poniżej, czego możemy nauczyć się z jego cytatów, aby poprawnie zarządzać naszym cierpieniem.
1. To, co mówimy, jest bardzo ważne
“Zło to nie zdarzenie, które cię spotyka, lecz to, co robisz z tym zdarzeniem”.
Pierwszy z cytatów Epikteta mówi nam o dwóch zachowaniach, które nieświadomie bardzo często się u nas pojawiają. Jednym z nich jest negatywny sposób, w jaki do siebie mówimy, a drugim historia, którą budujemy na podstawie naszych doświadczeń.
Na przykład, po rozmowie z nieznajomą osobą możemy powiedzieć do siebie: “Zachowałem się jak głupek, odpowiedziałem w absurdalny sposób, nie wiem jak nawiązywać relacje z innymi”. To, co nam się przydarzyło nie jest przyczyną naszego złego samopoczucia, ale to, co mówimy do siebie.
Ważne jest, aby być świadomym, obserwować, jak rozmawiamy ze sobą i w jaki sposób czasami zniekształcamy rzeczywistość, aby być bardziej współczującym dla nas samych.
2. Nie wszystko zależy od nas
“Ze wszystkich rzeczy, które istnieją na świecie niektóre zależą od nas, inne nie”.
W wielu przypadkach możemy cierpieć i czuć się źle, ponieważ nie jesteśmy w stanie zrobić nic z tym, co nas otacza. Na przykład, jeśli mamy przyjaciółkę, która cierpi z powodu przemocy w związku, ale tego nie widzi. Możemy czuć się bezradni i cierpieć za tę osobę, którą tak bardzo kochamy. Ale bez względu na to, ile energii wykorzystamy, nie możemy zmienić jej wyborów.
Najważniejszą rzeczą, jak przypomina nam Epiktet, jest to, że musimy zdać sobie sprawę, że istnieją pewne okoliczności, które nie zależą od nas. Możemy wybrać nasz sposób działania, ale nie zależy od nas, co zrobią inni. Rozumiejąc to i akceptując uwolnimy się od wielu cierpień.
3. Co o nas mówią
“Jeśli mówią źle o Tobie i to prawda, popraw się. Jeśli to kłamstwo, śmiej się z tego”.
Ten trzeci cytat Epikteta mówi nam o znaczeniu, jakie zwykle przypisujemy temu, co inni o nas mówią. Wobec takich opinii jednak ważne jest być inteligentnym i zachować ostrożność. Jeśli mówią o nas źle i mają rację, na przykład mówią, że jesteśmy kłamcami, musimy się poprawić. Czasami to, co mówią o nas inni może pomóc nam dostrzec błędy, których nie jesteśmy świadomi.
Co się stanie, jeśli to, co powiedzą nie jest prawdą? W tym przypadku możemy spróbować to wyjaśnić, ale musisz także wiedzieć, kiedy przestać i przejść na tym do porządku. Nie powinniśmy brać sobie do serca tego, co nie jest prawdą. Nasza zraniona duma może sprawić, że będziemy zmuszeni słuchać zdań typu: “jeśli Cię to zabolało to prawda”. Dlatego czasami posiadanie poczucia humoru może być kluczowe.
4. Opinie i problemy są zaraźliwe
“Opinie i problemy innych ludzi mogą być zaraźliwe. Nie sabotuj samego siebie poprzez nieumyślne przyjmowanie negatywnych i nieproduktywnych postaw innych ludzi”.
Kolejny cytat Epikteta jest związany z ludźmi, którymi się otaczamy. Często nie możemy wybrać, kogo mamy blisko, na przykład naszych współpracowników. Dlatego musimy otworzyć nasze oczy i sprawdzić, czy powtarzamy postawy, a nawet myśli ludzi wokół nas.
Otaczanie się negatywnymi ludźmi może spowodować, że zaczniemy postrzegać nasze środowisko w sposób bardzo pesymistyczny praktycznie nie zdając sobie z tego sprawy. Biorąc to pod uwagę może udać nam się nie zarazić się problemami i negatywnymi zachowaniami innych.
5. Epiktet namawia do pokonania przeciwności
“W obliczu naszych własnych nieszczęść musimy przybrać postawę dystansu z jaką patrzymy na nieszczęścia innych”.
Ostatni z cytatów Epikteta pozostawia nam bardzo mądrą naukę. Kiedy patrzymy na problemy innych mamy tendencję do ich bagatelizowania lub od razu widzimy klarowne rozwiązanie. Na przykład, osobie, która cierpi z powodu przemocy możemy od razu rzucić: “dlaczego nie opuścisz Twojego partnera?”.
Jednak gdy to my jesteśmy w takiej sytuacji nie widzimy niczego jasno i coś nas popycha do pozostania w tym bólu. Dlatego Epiktet nakłania nas do nabrania dystansu i próby zobaczenia, co się z nami dzieje z perspektywy dobrego przyjaciela lub brata. Coś, co może nam pomóc to zadanie sobie pytania: “gdyby to samo przytrafiło się komuś, kogo kocham, co bym mu doradził?”. Wizualizacja tej sytuacji i udzielenie odpowiedzi bez zbytniego rozmyślania da nam odpowiedź na nasze własne problemy.
Wszystkie te cytaty Epikteta pomogą nam w tych chwilach, w których widzimy wszystko w ciemnych barwach. Dlatego odrobina dystansu i posiadanie przykładów może nam pomóc dostrzec jaśniejsze kolory. Ponieważ cierpienie, jeśli przestaniemy do niego lgnąć, w końcu się skończy.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Braicovich, Rodrigo Sebastián. La posibilidad de la “acción libre” en las disertaciones de Epicteto. Rev. filos [Internet]. 2008 [citado 2022-06-29], 64: 17-31. Disponible en: https://www.scielo.cl/scielo.php?pid=S0718-43602008000100002&script=sci_arttext
- Meléndez G. Sobre el “arte de vivir” en Epícteto. Eidos [Internet]. 2014 [consultado el 29 de junio de 2022]; (20): 271-310. Disponible en: http://www.scielo.org.co/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1692-88572014000100012&lng=en&nrm=iso&tlng=es