Eksternalizacja objawu: sposób na oderwanie się od problemów

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Adriana Reyes Zendrera.

Ostatnia aktualizacja: 14 września, 2023

Często potrzebujemy pomocy w radzeniu sobie z naszymi problemami. Jedną rzeczą, którą możemy zrobić, to pójść na terapię, i właśnie jedną z najczęściej stosowanych technik jest eksternalizacja, o której dziś porozmawiamy.

Ludzie przychodzą na terapię z różnego rodzaju problemami, których nie byli w stanie rozwiązać samodzielnie. Często są to problemy wewnętrzne, co oznacza, że mogą nie być dobrze przepracowane. Częste objawy, które skłaniają do podjęcia terapii to: lęk, brak motywacji, smutek, stres, a nawet problemy w związku lub problemy rodzinne.

Eksternalizacja objawów to narzędzie wykorzystywane przez psychologów do pomocy swoim pacjentom w rozwiązywaniu ich problemów. Pozwala nam obserwować nasze problemy lub symptomy z zewnątrz i szybko i skutecznie znajdować sens lub rozwiązanie.

Symptomy nie definiują ludzi

Ludzie, którzy przychodzą na terapię, są zazwyczaj bardzo przywiązani do swoich przekonań, problemów i objawów. W rzeczywistości mogą postrzegać te rzeczy jako część siebie i nie są świadomi żadnych innych perspektyw.

Na przykład, dana osoba może mieć trudności z odróżnieniem swojej osoby od lęku, depresji lub niskiej samooceny. Trudno jej nie widzieć tych objawów jako części samej siebie. Postrzega je jako integralną część swojego ja a nie jako przejściowe odczucia.

Podczas terapii osoba taka może powiedzieć rzeczy, o których zwykle się nie mówi ludziom, w tym rzeczy, które ją ranią lub rzeczy, których nie lubi w sobie. Mogą pojawić się tutaj mechanizmy obronne, które hamują postęp.

Początki techniki eksternalizacji wywodzą się z psychoterapii systemowej. Jednym z pierwszych, który zaproponował to podejście, był systematyczny terapeuta Michael White, który uczynił tę technikę centralną osią swojego terapeutycznego podejścia.

Jak działa eksternalizacja objawu

Często jesteśmy tak zanurzeni w naszych problemach, że nie widzimy żadnego rozwiązania. Eksternalizacja oznacza ujawnienie czegoś, co człowiek tylko przypuszcza, że jest w środku. Można to zrobić na przykład poprzez rysowanie, lub inne zajęcie, które pozwoli spojrzeć na problem z zewnątrz.

Pomyślmy o osobie, która odczuwa dużo lęku. Uwewnętrzniła go do tego stopnia, że mówi o sobie, że jest lękliwa. Jest to dla niej bolesne, wyczerpujące psychicznie, emocjonalnie i fizycznie. Ale eksternalizacja objawów może pomóc złagodzić to cierpienie.

Na początek wybiera się, który element zostanie uzewnętrzniony (objawy, emocje, problemy) i nazywa się go. Następnie tworzy się dystans między osobą a tym, co uzewnętrzniono. Na koniec pomaga się tej osobie spojrzeć na jej problem z innego punktu widzenia.

Korzyści ze zmiany perspektywy

Eksternalizacja daje wiele korzyści. Efekt, jaki może wywołać u różnych osób nie jest jednak zawsze taki sam, dlatego wyszczególnimy kilka z nich.

• Ulga i odzyskanie równowagi emocjonalnej: osoba może odczuć odprężenie i spokój, wypowiadając swoje problemy na głos. Kiedy identyfikuje się ze swoimi trudnościami, sprawia, że emocje ją przytłaczają. Kiedy jednak ustabilizuje się emocjonalnie, łatwiej jej będzie zobaczyć problem z innej perspektywy.
• Większa samokontrola podczas zarządzania objawami i problemami, które z nich wynikają. Kiedy dana osoba uwewnętrznia symptomy lub problem, może czuć, że nie ma kontroli nad tym, co się z nimi dzieje. Przyjęcie innej perspektywy sprzyja pozytywnemu myśleniu i poprawia zdolność do radzenia sobie z problemami.
• Nowe zasoby do rozwiązania danego problemu. Rozwiązywanie problemów nie zawsze jest łatwe. Eksternalizacja objawu umożliwia osobie korzystanie z nowych zasobów w celu odblokowania sytuacji. Nowe narzędzia prowadzą do nowych rozwiązań.
• Większa odpowiedzialność za problemy. Jeśli osoba czuje się przytłoczona trudnościami, prawdopodobnie straci kontrolę nad sytuacją. Eksternalizacja pozwala jej wziąć odpowiedzialność za problemy a tym samym je zmienić.
• Zmienianie i kwestionowanie przekonań. Z góry przyjęte pomysły mogą przeszkadzać bardziej, niż pomagają. Ta technika otwiera osobę, aby stworzyć nowe sposoby myślenia.
• Oddalanie problemu od osoby. Eksternalizacja ułatwia rozwijanie lub modyfikowanie perspektywy. Wtedy może oddzielić się od tożsamości, którą sama sobie nadała. Na przykład zamiast myśleć “Jestem gburowaty, jestem zawsze zły”, pacjent może myśleć: “Czasami jestem zły, ale nie zawsze”.

Jak możesz uciec od swoich problemów?

Dzięki tej technice nie ograniczamy się tylko do problemów lub symptomów, ale także uczymy się wiele o naszych własnych zaletach, zasobach i mocnych stronach. Dzięki temu pacjent może zobaczyć swój problem z konstruktywnej perspektywy i nie pozwolić, by go przytłoczył. To jak zakładanie nowych okularów. Dzięki nim, będzie łatwiej zaakceptować i znaleźć jakieś rozwiązanie tego, co niepokoi lub blokuje pacjenta.

Zasadniczo eksternalizacja zapewnia nowy punkt widzenia i nadaje nowe znaczenie problemom. Nowa perspektywa i znaczenie otwierają drzwi do nowych rozwiązań i zmian. Korzyści stosowania tego narzędzia terapeutycznego to przede wszystkim to, że pacjenci już się nie identyfikują ze swoimi trudnościami. Zmieniając swoje podejście poprawiają jakość życia.