Dystaunotomia i jej psycholiczne aspekty

Dysautonomia przejawia się na różnych poziomach. Jednym z najważniejszych jest poziom psychologiczny. Wyjaśniamy główne czynniki emocjonalne i niektóre strategie pracy nad nimi i zmniejszania ich ograniczeń.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Elena Sanz.

Ostatnia aktualizacja: 11 lutego, 2023

Dysautonomia jest częstym schorzeniem, które jest dość trudne do zdiagnozowania. Ludzie, którzy na nią cierpią, doświadczają zawrotów głowy, zmęczenia, tachykardii, bólów głowy, a nawet omdleń, ale nie zawsze są traktowani poważnie. Objawy te mają jednak znaczący wpływ na jakość ich życia. Z tego powodu ważne jest rozważenie psychologicznych aspektów dysautonomii.

Chociaż być może nie słyszałeś o tej chorobie, szacuje się, że dotyka ona jedną na dziesięć osób. Na całym świecie cierpi na nią około 70 milionów ludzi.

Dysautonomia

Dysautonomia to zaburzenie lub rozregulowanie autonomicznego układu nerwowego (ANS). System ten kontroluje wiele mimowolnych funkcji organizmu, które są kluczowe dla przeżycia. Są to na przykład temperatura, ciśnienie krwi i aktywność jelit. Aby to osiągnąć, system utrzymuje równowagę między współczulnym ANS (który aktywuje ciało) a przywspółczulnym ANS (który zarządza odpoczynkiem). Kiedy występują niedobory w regulacji tych dwóch składowych, pojawiają się objawy dysautonomii.

Objawy mogą być różne i wyglądać inaczej u każdej osoby. Zwykle obejmują zmęczenie, duszność, ból w klatce piersiowej, niewyraźne widzenie, zawroty głowy i omdlenia. Ponadto w większości przypadków występuje niedociśnienie ortostatyczne (nagły spadek ciśnienia krwi), gdy osoba przechodzi z pozycji siedzącej lub leżącej do pozycji pionowej.

Psychologiczne aspekty dysautonomii

Chociaż dysautonomia jest jednostką chorobową, na początku XX wieku definiowano ją odmiennie.

W tamtym czasie dysautonomia była znana jako neurastenia lub nerwica autonomiczna. Nawet dzisiaj uważa się, że mają na to wpływ pewne czynniki psychologiczne, które pośredniczą w funkcjonowaniu ANS. Innymi słowy, istnieją czynniki emocjonalne, które mogą wywołać ten stan. Identyfikując je i pracując nad nimi, można zapobiegać i pomagać w radzeniu sobie z tym schorzeniem.

Konsekwencje na poziomie psychologicznym są zwykle widoczne od samego początku. Jednak często pacjentowi trudno jest uzyskać dokładną diagnozę. Zwykle odbywa pielgrzymkę między różnymi specjalistami, którzy albo nie potrafią zidentyfikować choroby, albo mylą ją z innymi podobnymi schorzeniami. Ten brak potwierdzenia medycznego wywołuje u pacjenta wielką udrękę i frustrację, a także strach i silne pragnienie powrotu do normalności.

Co więcej, jakość życia chorych znacznie się pogarsza. Ledwo są w stanie wstać z łóżka i doświadczają różnych objawów, które, choć nie są poważne, powodują niepełnosprawność. W rezultacie ich życie społeczne jest znacznie ograniczone , a ich bliskie relacje są zagrożone. Ponadto często tracą pracę z powodu niezdolności do prawidłowego wykonywania zadań. Ponadto ich codzienne czynności stają się coraz bardziej ograniczone i prowadzą oni siedzący tryb życia.

Wszystkie te reperkusje generują wysoki poziom lęku i depresji. Przez to z kolei sprzężają się i pogarszają objawy dysautonomii.

Interwencja psychologiczna

Tak naprawdę nie ma lekarstwa na dysautonomię. Jednak multidyscyplinarna interwencja może znacznie pomóc w leczeniu objawów, dlatego ważne jest, aby specjaliści z różnych dziedzin połączyli siły. Dziedzina psychologii również może mieć istotny wkład. Co możesz zrobić, jeśli jesteś lekarzem lub psychologiem?

• Przeprowadź psychoedukację w celu poinformowania pacjenta o jego stanie i wpływie czynników psychosomatycznych. W efekcie nauczysz go rozpoznawać czynniki stresowe, które mogą przyczynić się do wystąpienia objawów.
• Promuj inteligentną regulację swoich emocji. Emocjonalna samoświadomość pozwala chorym rozpoznawać swoje uczucia, nazywać je i być świadomym ich konsekwencji. Podobnie należy ich zachęcać do rozpoznawania cnót, zasobów i narzędzi dostępnych w celu stawienia czoła niekorzystnym sytuacjom i promowania dobrego samopoczucia.
• Trenuj pacjentów w technikach relaksacyjnych i oddechowych. Sprzyjają one regulacji aktywacji fizycznej i psychicznej.
• Pomóż im założyć sieć wsparcia społecznego, która oferuje wsparcie i promuje ich poczucie własnej wartości. To pomaga im uniknąć izolacji. Należy również zachęcać chorych do udziału w satysfakcjonujących zajęciach.
• Naucz pacjentów pracować nad ewentualnymi błędami poznawczymi dotyczącymi interpretacji ich reakcji fizjologicznych. Zapobiegnie to rozwojowi lęków i fobii, które mogłyby warunkować ich styl życia.
• Udziel wskazówek dotyczących reintegracji na rynku pracy. Pomoże im to rozpoznać swoje uzdolnienia i zainteresowania oraz znaleźć zawód, który pozwoli im być aktywnym bez zmęczenia.

Interakcja umysłu i ciała

Krótko mówiąc, stosując holistyczne i kompleksowe podejście, należy wziąć pod uwagę psychologiczne aspekty dysautonomii. W końcu umysł i ciało nie są oddzielne. Nieustannie wchodzą w interakcje i wpływają na siebie nawzajem. Znajduje to odzwierciedlenie w przyczynach i skutkach dysautonomii, a także możliwości jej leczenia.