Dlaczego czas wydaje się płynąć szybciej wraz z wiekiem?

Czy znowu zbliżają się moje urodziny? Czy to już wrzesień? Zbliża się Boże Narodzenie? Jeśli chcesz wiedzieć, dlaczego wraz z wiekiem czas wydaje się płynąć coraz szybciej, czytaj dalej.
Dlaczego czas wydaje się płynąć szybciej wraz z wiekiem?

Ostatnia aktualizacja: 02 października, 2022

Einstein powiedział, że czas jest względny. Nie zawsze płynie w tym samym tempie. Godzina może wydawać się chwilą lub wiecznością. Dziś porozmawiamy o tym, dlaczego czas wydaje się płynąć szybciej wraz z wiekiem.

Jego szybkość zależy między innymi od tego, co robimy. Jak wiecie, spędzenie godziny na cieszeniu się recitalem ulubionego artysty to nie to samo, co godzina w kolejce w urzędzie. W pierwszym przypadku czas płynie szybko. W drugim wydaje się, że zatrzymał się w miejscu. Chociaż godzina to zawsze 60 minut, jej odbiór może być naprawdę inny.

Jako dorośli zauważamy coś dość irytującego: czas wydaje się płynąć szybciej wraz z wiekiem. Jest na to naukowe wyjaśnienie.

Kobieta patrząca na zegar w pracy
Im jesteśmy starsi, tym szybciej mija czas.

Jak mija czas?

W 2005 roku psycholodzy Marc Wittmann i Sandra Lenhoff z Uniwersytetu Ludwiga Maksymiliana w Monachium (Niemcy) przeprowadzili badanie w celu zbadania tego zjawiska. Przebadali 499 osób w wieku od 14 do 94 lat, aby dowiedzieć się, jak postrzegają przemijanie czasu. Poprosili ich, aby ocenili każdy podany okres czasu na podstawie tego, jak szybko myśleli, że minął.

Naukowcy zaobserwowali, że w krótkich okresach, takich jak tydzień lub miesiąc, postrzeganie prędkości nie zwiększyło się znacząco u osób starszych. Innymi słowy, nie zmieniało się to z wiekiem. Jednak w odniesieniu do dłuższych okresów (lat lub dekad) stwierdzono różnice. Dorośli mieli tendencję do odczuwania, że czas mija szybciej.

Właściwie większość uczestników po czterdziestce wspominała, że w dzieciństwie czas mijał powoli, ale z wiekiem czuli, że coraz bardziej przyspiesza.

Czas wydaje się płynąć szybciej wraz z wiekiem

Kiedy byłeś mały, każdy dzień był przygodą. 24 godziny to dużo, gdy istniejesz przez łącznie 8760 godzin, co ma miejsce w przypadku rocznego dziecka. Z drugiej strony dziesięciolatek przeżył 87 600 godzin, a 50-letni dorosły ma za sobą 438 000 godzin. Dlatego dla rocznego dziecka jeden dzień stanowi znaczny procent całego jego życiowego doświadczenia, ale dla dorosłego jeden dzień może wydawać się drobnostką, ponieważ przeżył ich tak wiele.

Pomyśl o tym w ten sposób: zanim skończysz cztery lata, 50 procent Twojego życia to tylko dwa lata. Z drugiej strony, kiedy kończysz pięćdziesiąt lat, połowa Twojego życia odpowiada dwudziestu pięciu latom. Ludzie w różnym wieku mają zupełnie inne pojęcie czasu, częściowo dlatego, że ich życie jest inne. Abstrakcyjna konceptualizacja czasu oznacza, że małe dzieci nie rozumieją jego znaczenia w pełni. Nie jest to coś wrodzonego, maluchy nabywają ten zmysł po po sześciu czy siedmiu latach.

Doświadczenie

Zarówno jakość, jak i poziom nowości każdego przeżytego doświadczenia to elementy, które odgrywają pewną rolę w określaniu, jak szybko lub wolno upłynął czas.

W tym sensie należy pamiętać: ludzie mają różne perspektywy w odniesieniu do czasu.

  • Perspektywa prospektywna to taka, którą postrzegamy w odniesieniu do wydarzenia, które wciąż trwa lub wydarzy się w przyszłości.
  • Perspektywa retrospektywna pojawia się po zakończeniu wydarzenia i dlatego staje się częścią przeszłości.

Z tego powodu możesz czuć, że czas szybko płynie podczas ekscytujących wakacji (perspektywa prospektywna), ale kiedy jesteś w domu i wspominasz tę podróż, masz wrażenie, że trwała ona dłużej niż inne mniej niesamowite doświadczenia (perspektywa retrospektywna).

Dzieje się tak, ponieważ Twój mózg ma tendencję do przechowywania w pamięci nowych doświadczeń, a nie tych codziennych. Dlatego możesz szczegółowo zapamiętać coś nieoczekiwanego, czego doświadczyłeś na egzotycznych wakacjach. Jeśli jednak zostaniesz zapytany, co jadłeś na obiad w zeszły czwartek, możesz nie znać odpowiedzi.

Neurobiolog David Eagleman wyjaśnia, że gdy doświadczenie powtarza się często, neurony odpowiedzialne za jego rejestrację są mniej aktywowane. Z drugiej strony pamięć o nowych doświadczeniach jest bogatsza.

W miarę jak otaczający nas świat staje się coraz bardziej znajomy, czujemy, że czas coraz bardziej się kurczy.

Nowość pomaga spowolnić czas

Nasze postrzeganie czasu opiera się na liczbie naszych nowych wspomnień. Kwintesencją nowych doświadczeń jest dzieciństwo. W dzieciństwie na co dzień przeżywamy innowacyjne przygody. Wszystko jest odkryciem. Zwierzęta, kolory, gry, zabawy z przyjaciółmi, posiłki i wszystko, co się dzieje, może otworzyć magiczny i fascynujący świat. Wszystko jest potencjalnym cudem.

Oznacza to, że im więcej nieznanych doświadczeń przeżywamy i im więcej mamy wspomnień, czujemy, że czas „trwał dłużej”. Jednak życie osoby dorosłej staje się raczej rutynowe z obowiązkami związanymi z pracą, domem i rodziną. W konsekwencji nowe doświadczenia stają się coraz bardziej sporadyczne wraz z wiekiem.

Dzieci bawiące się
Nowość wpływa na postrzeganie czasu.

Nie wszystko stracone

Teraz, gdy wiesz, dlaczego czas wydaje się płynąć szybciej, gdy się starzejesz, możesz zmienić swoje postrzeganie go, wprowadzając nowe czynności. Ucieczka od monotonii sprawi Ci miłe niespodzianki. Na przykład, możesz zapisać się na kurs gotowania arabskiego, zaplanować podróż do innego kulturowo miejsca, zmienić trasę do pracy lub po raz pierwszy uprawiać określony sport.

Rób wszystko, czego jeszcze nie zrobiłeś. Te doświadczenia dadzą Ci nowe wspomnienia, które chociaż nie pozwolą Ci zatrzymać czasu, pomogą Ci odczuwać, ze płynie on wolniej.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Germano, G. (2017). Temporalidad subjetiva en la juventud y adultez, y su relación con el autocontrol.
  • Vargas, E., & Espinoza, R. (2013). Tiempo y edad biológica. Arbor189(760), a022-a022.
  • Vidal Arenas, J. (2015). La concepción del tiempo en Aristóteles. Byzantion nea hellás, (34), 323-340.
  • Wittmann, M., & Lehnhoff, S. (2005). Age effects in perception of time. Psychological reports97(3), 921-935.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.