Destrukcyjne emocje według Daniela Golemana

W filozofii buddyjskiej istnieją trzy niepokojące elementy, które zmieniają osobistą równowagę człowieka. Należą do nich niepokój, gniew i ignorancja. Daniel Goleman opowiedział o nich i swojej rozmowie z Dalajlamą w książce Emocje destrukcyjne.

Destrukcyjne emocje według Daniela Golemana

Jedną z najciekawszych książek Daniela Golemana jest ta zatytułowana Emocje destrukcyjne. W tej pracy autor wyjaśnia, że kiedy Dalajlama spotkał się z nim i małą grupą naukowców i filozofów na szczycie Instytutu Życia Umysłu, świat stał u progu zmian. Zaledwie kilka miesięcy później miały miejsce ataki z 11 września w Nowym Jorku.

Książka ta jest wynikiem wszystkich rozmów prowadzonych z przywódcą duchowym, ale także tego, czego ludzie później doświadczyli. Dlaczego jesteśmy zdolni do popełniania aktów przemocy? Dlaczego pozornie inteligentni i racjonalni ludzie są zdolni do destrukcyjnych zachowań?

Psychologowie, psychiatrzy, socjologowie i każdy analityk ludzkich zachowań niewątpliwie mówiliby o edukacji, kontekście, osobowości, czynnikach społecznych, a nawet aspektach genetycznych i mózgowych. Jednak Dalajlama podkreślił aspekt, do którego Daniel Goleman czuł się szczególnie przywiązany. Mówił o emocjach destrukcyjnych, często rządzących się zwykłymi impulsami, które ukazują w Tobie to, co najgorsze.

Według psychologii możemy rozumieć te rzeczywistości jako „negatywne emocje”. Buddyzm określa je jako kleshas lub zanieczyszczenia, które są niepokojącymi elementami zatruwającymi umysł.

Czym są destrukcyjne emocje?

Pierwsze pytanie, jakie może przyjść do głowy, brzmi: „Czy naprawdę istnieją destrukcyjne emocje?”. Biorąc pod uwagę dziedziny psychologii emocjonalnej jest to aspekt, o którym mówi się: nie ma negatywnych emocji.

Całe spektrum naszych emocji służy jakiemuś celowi. Dlatego nie jest całkowicie poprawne założenie, że istnieją dobre i złe emocje. Na przykład strach gwarantuje przetrwanie, a smutek skłania nas do introspekcji, aby zaakceptować pewne rzeczywistości i zmienić inne.

Te stany są nieco bardziej niekorzystne i trudne do przyjęcia dla człowieka. Mają jednak kluczowe znaczenie dla Twojego zachowania, a także dla Twojego przetrwania. Jaki był cel Daniela Golemana, kiedy pisał Emocje destrukcyjne? Przede wszystkim należy wyjaśnić jeden aspekt. Ta książka bestsellerowego autora z dziedziny inteligencji emocjonalnej uwzględnia praktykę duchową. Szczególnie taką z perspektywy Dalajlamy.

Destrukcyjne emocje według Daniela Golemana

Dlatego Goleman odróżnia zachodnią perspektywę emocji od bardziej filozoficznej i mniej naukowej wizji buddyzmu, która wciąż oferuje nam cenne wskazówki do refleksji. Co więcej, w rozmowach prowadzonych z Lamą w 2001 roku wiele bardziej rygorystycznych umysłów Zachodu poddało się podejściu tybetańskiego przywódcy. I zrobili to z wielu powodów.

Negatywne emocje to stany umysłu, które wpływają na nasze słowa i czyny

Filozofia buddyjska ujawnia, że najczęstsze źródła cierpienia i nieszczęścia tkwią w szeregu niekorzystnych emocji. Emocje te mogą natomiast pogrążyć Cię w nihilizmie, ignorancji i materializmie. Na przykład, zgodnie z Dalajlamą, są to stany psychiczne, które zniekształcają Twój wewnętrzny dialog i Twój sposób komunikowania się z innymi, a to wpływa na Twoje zachowanie.

Czym więc są te niekorzystne emocje według buddyzmu?

• Nienawiść
• Gniew
• Udaremnienie
• Lęk
• Zazdrość
• Duma
• Pragnienie rozumiane jako przywiązanie

Z naukowego punktu widzenia warto zauważyć, że Dalajlama nie myli się zbytnio, jeśli weźmiemy pod uwagę jeden aspekt. Istnieją destrukcyjne emocje w najbardziej dosłownym tego słowa znaczeniu. Dwie z nich, a mianowicie gniew i niepokój, wydają się być szczególnie szkodliwe.

Na przykład, według badań przeprowadzonych na Uniwersytecie w Sydney, ryzyko zawału serca jest od 8,5 do 10 razy wyższe w ciągu dwóch godzin po doświadczeniu intensywnego i nadmiernego gniewu. Powinieneś być tego świadomy.

Kleshas, trucizny umysłu i ich cztery antidotum

Ciekawość na temat buddyzmu i jego filozofii w świecie przychologii nie jest nowa. W latach 60. rozpoczął się dialog między buddyzmem a naukami zachodnimi.

Prace Carla Gustava Junga zapoczątkowały drogę, która później miała swój punkt kulminacyjny w spotkaniach Dalajlamy z ludźmi takimi jak Daniel Goleman, Paul Ekman, Richard J. Davidson i Matthieu Ricard itp.

W tej przestrzeni połączenia i uczenia się zawsze rozważano takie pojęcia, jak zło, cierpienie i szczęście. Jednocześnie jest coś interesującego, o czym buddyzm zawsze mówi: że istnieją „antidotum” na klesha, na te destrukcyjne emocje, które zatruwają Twój umysł. Są to:

• Miłująca dobroć (maitri; byams pa).
• Współczucie (karuna; snying rje).
• Radość empatyczna (mudita; dga’ba).
• Pokora (upeksha; btang snyom).

Korzyści płynące z medytacji

Zgodnie z filozofią buddyjską medytacja jest powszechnym sposobem treningu umysłu. Tym samym jest drogą do osiągnięcia stanu spokoju, lepszej równowagi i docenienia chwili obecnej.

Badania, takie jak te przeprowadzone przez dr Richarda Davidsona z University of Wisconsin-Madison, były kluczowe w wykazaniu wielkich korzyści płynących z tej praktyki.

Praca dr Davidsona trwa już ponad trzy dekady. Pokazuje on w niej, jak medytacja wpływa na neuroplastyczność i generuje bardzo pozytywne zmiany w naszym mózgu. Zmniejsza stres i zwiększa uwagę, kreatywność i zarządzanie emocjami. Do tego stopnia, że sam Daniel Goleman nie zawahał się poświęcić temu tematowi więcej niż jednej książki, takiej jak ta wydana dwa lata temu o tytule Inicjacja do uważności.

Podsumowując, destrukcyjne emocje to zasadniczo stany wewnętrzne, które ograniczają nasz potencjał, nasze samopoczucie, a także mogą wydobyć z nas to, co najgorsze. Zarówno buddyzm, jak i współczesna psychologia zgadzają się co do jednego aspektu: to w Twoich rękach jest kontrolowanie tych impulsów, tych wewnętrznych burz. Masz zasoby i możesz to zrobić.