Dbanie o innych okazuje się trudnym zadaniem, czasem przewyższającym nasze początkowe wyobrażenia. Dbanie o inną osobę wymaga czasu, poświęcenia, wysiłków, wyrzeczeń i odpowiedzialności. Kiedy cudzy dobrobyt zależy od tego jak troszczysz się o daną osobę, może się to okazać dużym obciążeniem.
Przy wielu okazjach, nawet jeśli niektórzy nie zdają sobie z tego sprawy, to właśnie osoba sprawująca opiekę ulega znacznemu obciążeniu. Jej zdrowie, życie osobiste schodzi na dalszy plan. Wszystko po to, aby dobrze wywiązać się z obowiązku opieki nad inną osobą.
Przeczytaj również podobny artykuł: Higiena umysłu – a gdyby zadbać o nią tak samo jak o tę fizyczną?
Niestety nawet, gdy opiekun jest świadomy takiego zagrożenia, to i tak najczęściej po pewnym czasie jego własne potrzeby zostają zaniedbane. Z tego powodu bieżący artykuł poświęcamy właśnie tym osobom.
Opiekunowie poświęcający większość swojego czasu i sił na zaspokajanie potrzeb swoich podopiecznych powinni zwrócić szczególną uwagę na to, by dbanie o zaspokojenie swoich własnych potrzeb nie zeszło na dalszy plan.
Dbanie o siebie
Tak jak podopieczny nie staje się zależny od opiekuna z dnia na dzień, tak również ta druga osoba nie staje się opiekunem w ułamku chwili. W praktycznie każdej sytuacji istnieje pewien okres adaptacji, w której przyszły opiekun ma możliwość stopniowego dostosowania się do swojej nowej roli.
Przeczytaj również podobny artykuł: Rozwój osobisty każdego kolejnego dnia to Twój obowiązek
Zanim zupełnie przystosuje się do zaistniałej sytuacji, opiekun przechodzi zazwyczaj kilka etapów. Co ciekawe pierwszy z nich charakteryzuje się tym, że nie chce on zaakceptować tego, że ktoś z rodziny staje się zależny od pomocy zewnętrznej i potrzebuje czyjejś opieki.
Z upływem czasu dochodzi jednak do chwili, w której nie sposób już negować nowo powstałych okoliczności. To, że niezbędne jest udzielanie komuś opieki staje się niezaprzeczalne i zupełnie oczywiste.
Kiedy więc opiekun zaakceptuje fakt, że jego pomoc jest nieodzowna, zaczyna się kolejny etap. Polega on na zbieraniu informacji o chorobie, jej przebiegu, sposobie udzielania pomocy, itd. Na tym etapie zazwyczaj pojawiają się trudne do zniesienia uczucia, takie jak smutek, poczucie winy, złość czy frustracja.
Przeczytaj również podobny artykuł: Duchowe choroby, które mogą się nam przytrafić
Stopniowo jednak nowe zwyczaje związane z udzielaniem pomocy potrzebującej osobie wchodzą opiekunowi w zwyczaj.
Przeczytaj również podobny artykuł: Problemy stwarzają nowe możliwości i dają szansę na rozwój
Zaczyna coraz sprawniej organizować swój czas i dostępne środki tak, aby zapewnić podopiecznemu to, czego potrzebuje. W większej czy mniejszej mierze opiekunowie dostosowują się z czasem do swojej nowej roli.
Przystosowanie do zmian
Kiedy ktoś staje się opiekunem, jego życie ulega zupełnemu przeobrażeniu. Życie takiej osoby może się zmienić praktycznie pod każdym względem. Zmiany te mogą dotknąć takich dziedzin życia, jak na przykład rodzina, praca, relacje interpersonalne, a także własne zdrowie fizyczne i emocjonalne.
Przeczytaj również podobny artykuł: Przez poczucie winy do odpowiedzialności
Całkiem możliwe, że opiekun będzie w jakimś stopniu odczuwał poczucie winy, bo choć dobrze się wywiązują z roli, która im przypadła, to często odczuwają poczucie winy. W wielu przypadkach dochodzi również do tego, że opiekun odosabnia się, a to z kolei powoduje powstawanie negatywnych uczuć.
Nie wszystkie zmiany są negatywne. Choć często stanowią niełatwą do zaakceptowania zmianę, walka o kogoś pozwala odkryć w sobie nowe cechy i wartości. Pozwala również inaczej postrzegać innych. Pozwala stać się lepszym człowiekiem.
Kiedy dbanie o kogoś obciąża Cię zanadto
Kiedy dbanie o podopiecznego zaczyna być dla Ciebie ciężarem, który przytłacza, może dojść do sytuacji, w której przestaniesz dbać o samego siebie. Taki stan rzeczy jest łatwo rozpoznawalny i można mu zaradzić.
Przeczytaj również podobny artykuł: Jestem szczęściarzem? Nie, po prostu mam w sobie wytrwałość, inicjatywę i ofiarność
Co wskazuje na to, że bycie opiekunem może być dla Ciebie zbyt dużym obciążeniem? Oto kilka elementów, na które warto zwrócić uwagę:
- Uczucie stałego zmęczenia i senności.
- Uczucie odosobnienia.
- Zwiększenie ilości spożywanych środków uzależniających powszechnie stosowanych w medycynie.
- Większe poddenerwowanie i częste zmiany nastroju.
- Trudności z koncentracją.
- Problemy w pracy.
Przeczytaj również podobny artykuł: Relaks i jego znaczenie w zwiększaniu produktywności
Dbanie o innych wymaga dbałości o siebie
Dbanie o innych jest nierozerwalnie związane z regularnym zaspokajaniem swoich własnych fundamentalnych potrzeb. Jakie elementy powinieneś wziąć pod uwagę, jeśli jesteś dla kogoś opiekunem? Oto podstawowe z nich, które pozwalają zachować równowagę pod względem fizycznym i emocjonalnym:
Przeczytaj również podobny artykuł: Emocje – jaki mają wpływ na naszą kreatywność
- Zreorganizuj swój czas: ustal co będzie należeć do Twoich najważniejszych obowiązków i dobrze zaplanuj swoje zajęcia. Z góry zarezerwuj sobie odpowiednią ilość czasu na odpoczynek.
- Dobrze wypoczywaj: zwróć uwagę przede wszystkim na jakość swojego snu. Przed udaniem się na spoczynek wykonuj jakąś czynność relaksującą. Regularnie odpoczywaj również w ciągu dnia.
- Żyj w sposób zdrowy: w swoim planie uwzględniaj aktywność fizyczną i ćwiczenia. Zadbaj również o odpowiedni sposób odżywiania. Wszystko to pomoże Ci czuć się dobrze z samą sobą. Zachowasz też dobre zdrowie pomimo dodatkowych obowiązków. Unikniesz również braku równowagi emocjonalnej.
- Wyrażaj swoje uczucia: To bardzo ważne. Wyrażaj to, co czujesz niezależnie od tego czy są to uczucia pozytywne, czy negatywne. Pozytywne uczucia przybliżają nas do innych i tworzą wygodną płaszczyznę do wspólnych rozmów. Wyrażenie tych negatywnych zapobiega ich kumulowaniu się i pogłębianiu frustracji.
- Utrzymuj relacje z innymi: przyjaciele i rodzina stanowią podstawę dobrego samopoczucia. Proś ich o pomoc, kiedy tego potrzebujesz, dzwoń, by podzielić się z nimi tym, co właśnie czujesz i nie pozwól sobie na odosabnianie. To pułapka.
Kiedy ktoś przez długi czas sprawuje opiekę nad inną osobą, to jeśli nie zachowa odpowiedniej higieny emocjonalnej, bardzo łatwo może wpaść w koło przygnębienia i chronicznego zmęczenia. Jeśli rytm życia jest dla Ciebie zbyt trudny do zniesienia, proś o pomoc innych. Dbaj o siebie, abyś mogła dbać o innych.