Chromostereopsis - fascynująca wizualna iluzja

Chromostereopsis to złudzenie optyczne, które generuje wrażenie głębi poprzez połączenie kolorów, czerwonego i niebieskiego.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Chromostereopsis to wizualna iluzja, w której doświadczamy nagłego wrażenia głębi, gdy łączą się kolory czerwony i niebieski. To jedno z najbardziej fascynujących zjawisk optycznych. Co więcej, codziennie obserwujemy jego wpływ na ekrany naszych urządzeń elektronicznych.

W rzeczywistości odkryto, że przy użyciu telefonów komórkowych i komputerów iluzja głębi jest jeszcze bardziej intensywna. Możesz to sprawdzić, zamykając się w ciemnym pokoju i patrząc na obraz na telefonie komórkowym. Zwiększ jasność, a zobaczysz fałszywy ruch obrazu.

Twój mózg oszukuje cię (robi to wiele razy), sprawiając, że wierzysz, że prosty rysunek nagle nabrał cech 3D. Ta aberracja chromatyczna jest wynikiem różnicowego załamania światła w stosunku do jego długości fali. Co ciekawe, ludzie wiedzieli o tym od czasów starożytnych. Rzeczywiście, wiele witraży w najstarszych katedrach próbowało łączyć pewne kolory, aby stworzyć to wrażenie, wyjątkowe – i nadprzyrodzone – doświadczenie.

Chromostereopsis

Fascynującą książką o wszechświecie koloru, jego naturze i efektach jest Zur Farbenlehre (Teoria kolorów) Johanna Wolfganga von Goethego. Został napisany w 1810 roku. Goethe, słynny niemiecki poeta, dramaturg i przyrodnik już zdał sobie sprawę, że niebieski to kolor, który się cofa, a czerwony to kolor, który się wyróżnia. Co więcej, razem wydają się „przebijać” narząd wzroku.

Rzeczywiście, coś się dzieje, gdy te dwa kolory się połączą. Wiedzą o tym wielcy artyści od czasów starożytnych. W rzeczywistości wiele witraży, a także obrazów łączy czerwień i błękit, aby jednocześnie generować głębię i ruch.

Dopiero w 1860 roku przedstawiono pierwsze naukowe wyjaśnienie zjawiska chromostereopsis. Cornelius Donders, renomowany holenderski okulista, zasugerował, że gdy siatkówka przyjmie kolor czerwony, potrzebuje więcej czasu na przystosowanie i przetworzenie. Jeśli pojawi się obok niebieskiego, niebieski pozostanie w tle, a czerwony odcień będzie z przodu.

Obecnie istnieje znacznie więcej teorii wyjaśniających to wyjątkowe zjawisko, które w rzeczywistości występuje w większej liczbie obszarów, niż mogłoby się wydawać.

Sekret tkwi w dołku

Zjawisko chromostereopsis nie byłoby możliwe bez dołka. Jest to obszar siatkówki, w którym skupiają się promienie światła i przetwarzasz kolory. Ta część oka znajduje się w plamce żółtej, a ze względu na położenie/orientację w obu oczach nie oddaje całej gamy kolorów z taką samą dokładnością.

Niebieski i czerwony znajdują się na przeciwległych końcach widma światła. Powoduje to, że każda długość fali jest inaczej skupiana. Dlatego przetworzenie koloru czerwonego zawsze trwa dłużej i zawsze będzie na pierwszym miejscu. Niebieski będzie z tyłu, dając optyczne zjawisko głębi.

Co ciekawe, niektórzy ludzie są „ślepi” na zjawisko chromostereopsis. Mechanizmy, dlaczego tak się dzieje, są niejasne. Jest też wiele osób, które nie potrafią uchwycić dużej części wizualnej iluzji. Niemniej jednak nie wpływa to na ich życie. W rzeczywistości często nie są nawet świadomi, że posiadają tę wyjątkową anomalię.

Chromostereopsis jest częścią naturalnego i cyfrowego świata

Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Łotewskim pokazują, jak zjawisko chromostereopsis jest powszechne w mediach cyfrowych. Co więcej, światło z telefonów komórkowych i komputerów znacznie potęguje wrażenia percepcyjne. Projektanci i duże firmy technologiczne doskonale zdają sobie z tego sprawę i starają się to wykorzystać.

Pomyśl przez chwilę o wszystkich platformach i aplikacjach, które łączą kolor czerwony i niebieski. Na przykład świat gier wideo stale korzysta z tego efektu optycznego, a także w niektórych scenariuszach w programach telewizyjnych. Co więcej, te dwa odcienie są stale wykorzystywane w reklamie.

Z drugiej strony fascynujące jest odkrycie, że chromostereopsis jest zasobem, który biologia zintegrowała ze światem zwierząt. Niektóre motyle wykształciły na skrzydłach czerwone kółka jako mechanizm obronny przed drapieżnikami. Sugerują kształt oka wyróżniający się odcieniem. To odstrasza potencjalnych wrogów.

Chromosteropsis to rodzaj aberracji chromatycznej lub zjawiska optycznego o dużym wpływie, które jest częścią codziennego życia, w sferze naturalnej, technologicznej, a nawet artystycznej. Jeśli jesteś jednym z tych, którzy potrafią to dostrzec, ciesz się tym. Bez wątpienia będziesz teraz bardziej świadoma tego, jak często te dwa odcienie są używane razem.