Chociaż może się zdawać, że choroba dwubiegunowa ma związek z niestabilnością czy niezrównoważeniem emocjonalnym, są to odmienne koncepcje. W tym artykule tłumaczymy różnice. Zapewne choroba dwubiegunowa kojarzy ci się z nagłymi zmianami nastroju.
Jednak jest to o wiele bardziej złożona dolegliwość. Czym jest zatem choroba dwubiegunowa? Jak odróżnić ją od chwiejności emocjonalnej?
Czym jest choroba dwubiegunowa?
Zaburzenie dwubiegunowe charakteryzuje się epizodami maniakalnymi lub hipomanikalnymi przeplatanymi okresami depresji. To coś o wiele poważniejszego od niezrównoważenia emocjonalnego. Stosowanie tego pojęcia w języku potocznym jest zwykle błędne.
Dlaczego? Gdyż wiele osób mówi o “dwubiegunówce”, gdy tylko zaobserwuje skłonność do zmian nastrojów. To błędna droga, chociaż faktem jest że osoby cierpiące na chorobę dwubiegunową bywają niestabilne emocjonalnie.
Dwubiegunówka: typy
Choroba dwubiegunowa objawia się wspomnianymi już symptomami. Epizody maniakalne trwają przynajmniej tydzień (nie chodzi o chwilowe zmiany), hipomaniakalne około 4 dni, a depresyjne przynajmniej 2 tygodnie.
Choroba dwubiegunowa polega na przeplataniu się tych epizodów przez dłuższy okres. O typie I mówi się, gdy pojawia się epizod maniakalny i depresyjny, a o II, gdy dochodzi do tego jeszcze hipomaniakalny.
Epizody choroby dwubiegunowej
Epizod maniakalny definiuje się jako anormalny stan nastroju charakteryzujący się zwiększoną drażliwością i pobudzeniem. Poziom energii jest stale podniesiony, do tego dochodzi poczucie zadowolenia z siebie, brak potrzeby snu, słowotok, potok myśli…
W przypadku epizodu hipomaniakalnego objawy są takie same, ale trwa on krócej (4 dni, a nie 7) oraz jest mniej intensywny i nie wymaga hospitalizacji.
Natomiast epizod depresyjny charakteryzuje się obniżeniem nastroju przez dłuższy czas, zmniejszonym zainteresowaniem i zdolnością do odczuwania przyjemności (apatia lub anhedonia) oraz objawami takimi jak bezsenność lub nadmierna senność, zmęczenie, niski poziom energii, poczucie bycia bezużytecznym, pobudzenie lub spowolnienie motoryczne itp.
Czym różni się choroba dwubiegunowa od niezrównoważenia emocjonalnego?
Zdefiniowaliśmy chorobę dwubiegunową, ale co z niezrównoważeniem emocjonalnym? To z kolei anormalna ekspresja afektów z nagłymi zmianami. Synonimem może być niestabilność emocjonalna.
Osoby niestabilne emocjonalnie są widziane przez innych jako trudne, przechodzące z jednego ekstremum w drugie w kilka minut. Trudno im znaleźć równowagę pomiędzy emocjami.
Choroba dwubiegunowa a niezrównoważenie emocjonalne
Czym zatem różni się choroba dwubiegunowa od niestabilności emocjonalnej? Po pierwsze, dwubiegunówka to choroba, a ta druga przypadłość to konstrukcja emocjonalna. Innymi słowy, niezrównoważenie emocjonalne nie jest zaburzeniem psychicznym.
Co więcej, niezrównoważenie emocjonalne wiąże się z nagłymi zmianami nastroju, do których dochodzi nagle i bez ostrzeżenia. Z kolei przy chorobie dwubiegunowej zmiany te nie są aż tak szybkie, a czas trwania euforii (epizodu maniakalnego) i smutku oraz anhedonii (epizodu depresyjnego) jest dłuższy.
Pamiętajmy, że mowa tu o minumum 4 dniach. Niezrównoważenie emocjonalne to kwestia zmian co kilka minut. Chorba dwubiegunowa wymaga leczenia farmakologicznego, a niestabilność emocjonalną leczy się terapią.
Uwagi końcowe
Jak widać, choroba dwubiegunowa i niezrównoważenie emocjonalne bywają mylone. Ta pierwsza to zaburzenie psychiczne, a ta druga obejmuje strukturę emocjonalności. Obie powodują trudności w życiu danej osoby, ale choroba dwubiegunowa to poważniejszy problem.
Niektórzy pacjenci z dwubiegunówką bywają niestabilni emocjonalnie, ale nie są to kwestie synonimiczne (by stwierdzić chorobę dwubiegunową konieczne jest przeplatanie się opisanych powyżej epizodów. W tym właśnie leży najważniejsze rozróżnienie pomiędzy tymi dwoma koncepcjami.
“Dwubiegunowość to świetna nauczycielka. Uczy nas przeciwstawiać się wszelkim okolicznościom losu”.
-Carrie Fisher-
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- American Psychiatric Association –APA- (2014). DSM-5. Manual diagnóstico y estadístico de los trastornos mentales. Madrid: Panamericana.
- Caballo (2002). Manual para el tratamiento cognitivo-conductual de los trastornos psicológicos. Vol. 1 y 2. Madrid. Siglo XXI.
- Harrington R. (2005). Affective disorders. Child and Adolescent Psychiatry. 4th ed. Oxford: Blackwel Publising.
- Hilty, D.M., Leamon, M.H., Lim, R.F., Kelly, R.H. y Hales, R.E. (2006). A Review of Bipolar Disorder in Adults. Psychiatry (Edgmont), 3(9): 43-55.