Susan Fiske: psycholożka zajmująca się seksizmem i uprzedzeniami

Susan Fiske spędziła większość swojego życia na badaniu seksizmu, stereotypów i uprzedzeń. Jej pasja do psychologii społecznej sprawia, że możemy obecnie cieszyć się dużą liczbą książek i artykułów w Internecie jej autorstwa. Wszystkie są szeroko polecane i wzbudziły duże zainteresowanie.

Powodem, dla którego chcieliśmy porozmawiać o tej wpływowej badaczce w dziedzinie psychologii społecznej, jest to, że jej praca jest wciąż nieznana wielu ludziom.

Chcąc ją dogłębnie poznać, nie można pominąć środowiska, w którym się urodziła i dorastała, gdyż miało to ogromny wpływ na jej późniejszą karierę zawodową.

Biografia Susan Fiske

Aby opowiedzieć o życiu i karierze zawodowej Fiske, oparliśmy nasze dane na danych zebranych przez czasopismo naukowe PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States).

Uważamy, że przygotowali dość kompletną i interesującą kompilację, którą prezentujemy poniżej.

Lata jej młodości

Susan Fiske urodziła się w 1952 roku w Chicago (obecnie ma 70 lat). Jej ojciec był bardzo wpływowym psychologiem, który pracował na Uniwersytecie w Chicago. Jej matka była redaktorką, ale także liderką aktywistów. Babcia i prababka Susan Fiske były silnymi bojowniczkami o prawa kobiet.

Na szczególną uwagę zasługuje również jej brat, obecnie antropolog pracujący na Uniwersytecie Kalifornijskim. Stał się ważnym wzorem do naśladowania dla swojej siostry.

Bez wątpienia cała rodzina miała niezwykle silne wartości. Oznaczało to, że Fiske dorastała w naprawdę wzbogacającym środowisku. Właściwie sama mówi, że rozmowy przy stole w rodzinnym domu były zawsze niezwykle stymulujące.

Początek jej kariery

Silnie zmotywowana tym wspierającym środowiskiem Fiske, w wieku 21 lat, zapisała się do Radcliffe College, gdzie uzyskała tytuł licencjata w dziedzinie stosunków społecznych.

Ukończyła doktorat na Uniwersytecie Harvarda z magna cum laude. Nie było wątpliwości, że odniesie wielki sukces w całej swojej karierze zawodowej. Jej praca dyplomowa nosiła tytuł Uwaga i waga w percepcji osoby: wpływ negatywnych i skrajnych zachowań.

Po zdobyciu doktoratu miała możliwość pracy jako adiunkt psychologii i nauk społecznych na Uniwersytecie Carnegie-Melon. Mimo to nadal utrzymywała kontakt ze swoją promotorką, Shelley Taylor, dalej prowadząc badania nad poznaniem społecznym. Wspólnie są współautorami książki „Poznanie społeczne”.

Ambiwalentna teoria seksizmu Susan Fiske

Susan Fiske pracowała z Peterem Glickem nad tematem uprzedzeń. Ich badania zaszły tak daleko, że udało im się opracować Inwentarz ambiwalentnego seksizmu (ASI). Narzędzie to umożliwia rejestrowanie i lepsze zrozumienie uprzedzeń wobec kobiet.

W ASI istnieją dwa podstawowe elementy. Z jednej strony panuje wrogi seksizm, nastawiony na te kobiety, które bronią swoich praw. Z drugiej strony istnieje życzliwy seksizm, w którym rejestrowane są paternalistyczne i nadopiekuńcze zachowania skierowane do kobiet, które przestrzegają tradycyjnego obrazu tego, jakie powinny być i co powinny robić.

Model treści stereotypu

Susan Fiske odniosła się również do modelu treści stereotypów. Teoria ta została opracowana wspólnie z Peterem Glickiem i byłą uczennicą, Amy Cuddy. Argumentowali, że ludzie mają tendencję do postrzegania grup społecznych w oparciu o ciepło i rywalizację.

Model ten pozwala nam zobaczyć, jak osoby należące do tej samej grupy społecznej są postrzegane jako bardziej przyjazne (ciepło) i kompetentne. Jednak ci, którzy nie należą do tej grupy, na przykład osoby o ograniczonych zasobach lub zagrożone wykluczeniem społecznym, nie są postrzegani w ten sam sposób. Wykazują pozytywne stereotypy wobec własnej grupy i negatywne wobec innych.

Susan Fiske nadal wykonuje ważną pracę i badania. Co więcej, zdobyła kilka honorowych stopni naukowych, a nawet została wybraną członkinią Amerykańskiej Narodowej Akademii Nauk. Chociaż wspomnieliśmy o dwóch jej teoriach, zalecamy dokładniejsze poznanie tej niezwykłej psycholożki. Niewątpliwie będzie ona nadal wnosić zdumiewający nowy wkład w dziedzinie psychologii.