Henry David Thoreau i definicja szczęścia: żyj świadomie!

Żyć świadomie…Czyż nie robimy tego na co dzień? Niekoniecznie. Życie to nie tylko istnienie, oddychanie, trzymanie się rutyny, która wypiera pasje, zaciera motywacje, kreatywne impulsy czy wolność. Henry David Thoreau, naturalista, filozof, ekolog i obrońca idei nieposłuszeństwa obywatelskiego dzieli się swoimi refleksjami na ten temat.

Pisze o nich w swoim dziele Walden uważanym przez wielu za zbiór pustych idealizmów.

Jak by nie było, rzadko kiedy słowa jakimi zachęca nas do odróżnienia tego, co ważne od tego, co trywialny wybrzmiewają tak mocno. Ludzie są pogrążeni w ciągłej frustracji, które trzeba położyć kres.

Powrót do korzeni, koncentracja na tym, co najprostsze i na tu i teraz to sposoby na pozbycie się cierpienia narzuconego nam przez dzisiejsze społeczeństwo. Istnienie i bycie w świadomy sposób to przede wszystkim odwaga do podejmowania lepszych decyzji…

“Udałem się do lasu, bo chciałem żyć sam, świadomie, konfrontując się z istotą bycia. Nie chciałem żyć zaprzeczeniem życia. Chciałem czuć głębię i rdzeń życia, jego intensywność i surowość, odrzucić wszystko, co nieautentyczne”.

-Walden, Henry David Thoreau-

Henry David Thoreau i jego zalecenia na temat świadomego życia

Las Walden to niewielki rezerwat przyrody w Massachussets. To wyjątkowo spokojne i piękne miejsce, które rzadko odwiedzają turyści. Dlaczego? To tu przebywał Henry David Thoreau w połowie XIX wieku. Ten absolwent Harvardu i reprezentant transcendentalizmu i idealizmu zawsze próbował zrozumieć naturę i jej wpływ na gatunek ludzki.

Pół życia spędził poddając w wątpliwość różne reguły, co zmusiło go do powrotu do rodzinnego miasta i pracy w fabryce kredek należącej do jego rodziny. Nie szanował norm społecznych i kierował się pewną formą ascetycznego indywidualizmu, o czym często opowiadał na wielu konferencjach.

Twierdził, że ludzie dysponują bogactwem już od narodzin i jedynym sposobem na odkrycie go jest wyzbycie się posiadanych rzeczy.

Sam pozbył się majątku i uciekł do lasu. Podjął drogę ku wyzwaniu po tym jak purytański pastor William Ellery Channing przekonał go, że jedynym sposobem na wyzwolenie duszy jest pogrążenie się w samotności w leśnej chacie.

Ku zdziwieniu wszystkich 4 lipca 1845 roku udał się do lasu należącego do jego przyjaciela, Ralpha Waldo Emersona. Jego celem było świadome życie, o którym pisze w swej książce “Walden”. Analizujemy jej najbardziej znane idee.

Mniej materializmu, więcej bycia

“Wszyscy ludzie pragną coś robić, by móc istnieć”.

-Henry David Thoreau-

To jedna z najbardziej znaczących refleksji w filozofii Thoreau. Jej przeczytanie nie budzi kontrowersji – w końcu jesteśmy tym, co robimy. Jednak przyjrzyjmy się temu bliżej. Świadome życie wymaga wybrania tego, czemu poświęcamy nasze istnienie.

Henry David Thoreau nawoływał do porzucenia materializmu i zorientowania się na bycie i czucie.

Potrzeba życia tu i teraz

“Nie ma nic lepszego niż zatrzymać się na styku dwóch wieczności, przeszłości i przyszłości, dokładnie tu i teraz; to tej linii należy się trzymać”.

-Henry David Thoreau-

W 1845 na zachodzie nie znano jeszcze mindfulness, medytacji ani nurtów filozoficznych skoncentrowanych na tu i teraz. Jednak Thoreau w Walden zapraszał nas już do zorientowania swojego spojrzenia, intencji i zainteresowań na bieżącej chwili. W naturze nic nie liczy się tak jak dana chwila.

W lesie nie ma znaczenia wczoraj ani jutro, prawdziwie transcendentne jest to, co robimy w celu zachowania równowagi, spokoju i perfekcji.

Rozróżnienie pomiędzy powierzchnią a esencją

“Prostota, prostota, prostota! Twoje sprawy powinny być jak dwa i trzy, a nie jak sto i tysiąc. Licz do połowy tuzina, a twoje rachunki niech mieszczą się na paznokciu kciuka…Upraszczaj, upraszczaj”.

Istota życia opiera się na prostocie, na umiejętności odróżniania powierzchni od głębi, znaczenia od względności. To nasze zadanie na wieczne czasy. Przytłaczają nas zmartwienia i bezużyteczne wymiary.

Umiejętność zrzucenia z siebie nadmiaru obciążenia pozwala na całkowite otwarcie się na istnienie.

Henry David Thoreau: Żyć świadomie oznacza mieć pasję i pamiętać, że nie wie się wszystkiego!

“Żałuję, że nie jestem tak mądry jak w dniu moich narodzin”.

Pasja i tajemnica. Czy istnieje coś bardziej ekscytującego niż świadome życie? Nie, ale problem polega na tym, że zwykle nie pozwalamy sobie na odczuwanie tych wymiarów emocjonalnych. Nic nie daje takiego poczucia sensu i celu jak pasja w codziennym życiu. Pozwala ona cieszyć się wszystkim, co oferuje nam egzystencja.

Do tego dochodzi inny kluczowy aspekt: powinniśmy mieć dość pokory, by rozumieć, że nie wiemy wszystkiego, że życie to ciągłe uczenie się i że otwartość na odkrycia i tajemnice prowadzi do spełnienia.

Niewiele książek tak bezpośrednio jak Walden zaprasza do odkrywania wolności i szukania szczęścia w prostocie. To pierwsze i być może najpiękniejsze dzieło na temat samopomocy napisane przez filozofa, który praktykował nieposłuszeństwo wobec norm społecznych, a przy tym pozostawił po sobie cenne lekcje na temat sensu życia.