Inteligencja doceniająca: rozpoznawanie wartości

Inteligencja doceniająca to niezwykle przydatna kompetencja psychologiczna. Pomaga nam rozpoznawać nasze mocne strony i wartości. Poza tym pomaga wykorzystywać otaczające nas możliwości.

Inteligencja doceniająca jest niezwykle podobna do tej z nauk Viktora Frankla. Wyjaśnił tą kwestię w swojej książce “Człowiek w poszukiwaniu sensu”. Ogólnie rzecz ujmując, jest to umiejętność identyfikowania możliwości pośród przeciwności losu.

Poza tym chodzi w tym również o umiejętność dojrzenia wartości, jaką posiadają istoty ludzkie, aby ją aktywować. Dzięki temu sprawisz, że stanie się latarnią, która prowadzi Cię przez wzburzone morze trudności, wyzwań i trudów.

Ta koncepcja pojawiła się w 2006 r., po publikacji książki “Appreciative Intelligence: Seeing the Mighty Oak in the Acorn” autorstwa profesora Tojo J. Thatchenkery z Uniwersytetu Teksańskiego w Arlington. To narzędzie, które promuje innowacyjność i nastawienie pełne wytrwałości, umożliwiające odniesienie sukcesu lub celów związanych z pracą.

W ostatnich latach tak zwane “czarne łabędzie” pojawiają się coraz częściej w kontekście każdego człowieka. Takie elementy, zdefiniowane przez filozofa Nassima Taleba jako “nieprzewidywalne wydarzenia, które zagrażają ludzkiej stabilności”, są coraz bardziej powszechne. Poddają Cię próbom i karmią Cię niepewnością.

Wszystko, co uznajesz za pewne, może w jednej chwili zmienić się i, jak doskonale wiesz, nie zawsze jesteś na to gotowa. Pierwszy krok do stawienia czoła wyzwaniu wcale nie polega na poszukiwaniu przypadkowych strategii.

Nie powinna być to również ucieczka przed tym, czego nie jesteś w stanie kontrolować. Pierwszy krok prowadzący do stawienia czoła własnym problemom, a nawet ich wykorzystania, to zmiana swojego nastawienia.

Wszystko dlatego, że nastawienie wynosi na powierzchnię to, co najlepsze w każdej osobie. Możesz osiągnąć coś takiego jedynie poprzez docenianie. Przez ten wzrok, który zanurza się w to, co w Tobie najlepsze i co jest w stanie połączyć się z najcenniejszą częścią każdej osoby.

Inteligencja doceniająca i jej trzy składniki

Inteligencja doceniająca to umiejętność, którą teoretycznie posiada każdy z nas. Coś, co ludzie mogą zastosować w każdym momencie. Jak już wspomnieliśmy wcześniej, ten konstrukt został ukuty przez profesora Tojo Thatchenkery’ego we wczesnych latach 2000.

Dokonał tego po przeprowadzeniu dogłębnych badań, podczas których starał się zrozumieć co wspólnego ze sobą mieli ludzie i firmy, które odniosły sukces.

Według tego eksperta w zakresie zmian i procesów rozwoju, ten rodzaj inteligencji składa się z trzech komponentów lub kompetencji psychologicznych:

• Koncentrowanie się na teraźniejszości. Dobrze wyrobiona intuicja to podstawa i klucz do wynajdowania możliwości oraz zdania sobie sprawy ze złożoności, która je otacza. Pozwala na przykład dojrzeć jakimi wymiarami powinnaś się zająć, jak można je wykorzystać i jak je wzmocnić. Bez względu na to, co zdarzyło się w przeszłości, prawdziwe możliwości znajdują się tu i teraz, dlatego powinnaś je doceniać.
• Próby doceniania pozytywnych stron każdej sytuacji. Inteligencja doceniająca nie żywi się iluzjonistycznym czy prostackim pozytywizmem. W rzeczywistości ta perspektywa nie wyklucza ani nie odwraca wzroku od trudności czy przeciwności. Zamiast tego bierze je pod uwagę, akceptuje je i je rozumie. Jednak aby poznać je i pozyskać z siebie to, co najlepsze, musisz zrozumieć co stanowi Twoją największą cnotę, najcenniejszą zaletę i sprawić, że stanie się Twoją tajną bronią.
• Realistyczna wizualizacja przyszłości (ale ze uszczegółowieniem upragnionych celów). Jeżeli chcesz się rozwijać, jako jednostka lub firma, musisz określić swoje cele. Takie cele muszą stać się silnikiem napędzającym Twoje codzienne życie. Musisz wykorzystać całą swoją motywację, zaangażowanie i nadzieję, aby wspomagać swój rozwój.

“Docenianie” jako wartość osobista

Ponieważ pojęcie inteligencji doceniającej zostało stworzone na początku nowego tysiąclecia, cały czas pojawiają się nowe teorie, a ludzie nauczyli się je wykorzystywać w celu coachingu biznesowego. Dlatego też niektóre książki starają się przede wszystkim wspierać organizacje w odnawianiu, innowacyjności i pozycjonowaniu się na rynku.

Każdy powinien przyswoić tą ciekawą teorię, nawet poza sferą biznesową i organizacyjną. To wymiar, który jest zarazem terapeutyczny, jak i interesujący. Należy ją wykorzystywać jako wartość osobistą, ponieważ z pewnością okaże się niezwykle pomocna. Dlatego też warto rozważyć jej najprostsze zasady.

Jak rozwinąć w sobie inteligencję doceniającą?

• Inteligencja doceniająca to zamierzone działanie. Jej cel stanowi emocjonalne połączenie się ze sobą i otoczeniem, aby obudzić uśpione przymioty. Innymi słowy, ma służyć poprawie poczucia własnej wartości i pewności siebie.
• Polega na odkładaniu na bok obojętności czy lęku, aby uznawać wartość każdej rzeczy, osoby, przeżytego doświadczenia i sytuacji.
• Musisz zaakceptować to, co negatywne, przeciwne, a nawet tragiczne, a jednocześnie nie poddawać się temu. Trzeba wybierać (doceniać) możliwości, które się pojawiają i pozytywne rzeczy, które życie nadal nam oferuje.
• W każdym dniu Twojej rutyny pojawia się wiele zmian, na które możesz się zdecydować, aby zainwestować w swoje szczęście i dobre samopoczucie.

Podsumowując, jak stwierdził Alexandre Dumas: “Życie jest tak niepewne, że trzeba wykorzystywać każdy, choćby i najmniejszy, moment szczęścia, który się pojawia”. Umiejętność doceniania takich przebłysków emocji, potencjału i możliwości, które istnieją w Twojej rzeczywistości, zawsze może doprowadzić do zmian.

Właśnie dlatego warto zastosować do interesujące podejście w swoim życiu. Zmiany, które w nim zajdą, mogą być niesamowite!