Pociąg seksualny i jego związek z wyglądem jest od wielu lat przedmiotem badań. Jest to również zjawisko, z którym żyjemy na co dzień. Budzi wiele mitów, dlatego wiele osób czuje się niepewnie podczas nawiązywania relacji.
Istnieje wiele teorii mówiących o roli atrakcyjności fizycznej składającej się na pociąg seksualny, szczególnie analizując jej funkcję na początku związku. Również w ramach psychologii poznania społecznego jest to często badana teoria i przeprowadzono liczne dochodzenia i badania z nią związane.
Konieczne jest ograniczenie terminu przyciągania, ponieważ można go pomylić z przynależnością, która ma wpływ na relacji przyjaźni. W rzeczywistości możemy nawiązywać wiele relacji nie odczuwając pociągu do innych ludzi.
Autorzy tacy jak Surra i Milardo (1988) ustalają dwa typy relacji między ludźmi. Po pierwsze istnieją sieci interaktywne, w których ludzie współdziałają instrumentalnie, aby osiągnąć swoje cele. Następne to sieci psychologiczne, w których ludzie czują się bliscy i ważni dla innych, a nawiązane połączenia wykraczają poza określone cele.
Dlatego pojęcie atrakcyjności jest zawarte w sieciach psychologicznych. W ich obrębie rozumie się pociąg jako naturalne usposobienie do nawiązywania relacji z innymi, interakcji oraz pozytywnej oceny ich działań i sugestii.
Feingold i reklamy randek prezentujących pociąg seksualny
Autorzy tacy jak Feingold (1990) próbowali określić rolę składnika fizycznego w przyciąganiu podczas nawiązywania relacji. W celu przeprowadzenia badań wzięli pod uwagę pięć elementów metodologicznych:
- Kwestionariusze ze skalami: badani musieli oceniać różne atrybuty, które uważali za istotne w potencjalnym partnerze – w tym atrakcyjność fizyczną.
- Badanie korelacji między atrakcyjnością fizyczną a popularnością.
- Randki w ciemno, podczas których manipulowano poziomem atrakcyjności fizycznej i zachodzącymi interakcjami.
- Fałszywe fizyczne opisy przyszłych współpracowników w celu zmierzenia poziomu przyjemności wytwarzanej u badanych.
- Analiza treści ogłoszeń w prasie.
Jego celem było sprawdzenie, czy piękno determinuje to, w jaki sposób oceniamy innych. Odpowiedź brzmi tak. Stwierdzono, że mężczyźni cenili atrakcyjność fizyczną bardziej niż kobiety, ale uwaga! Odkryto również, że efekt ten był większy w pomiarach subiektywnych niż w reakcjach behawioralnych.
Oznacza to, że wydają się istnieć różnice między tym, czego uczestnicy twierdzili, że szukają w potencjalnym partnerze, a tym, czego tak naprawdę chcieli. Środki te mogą również stać się stronnicze ze względu na potrzebę społeczną i stereotypy atrakcyjności w danym społeczeństwie.
Wskaźniki romantyczne i platoniczne
W tym samym badaniu wykazano, że najbardziej atrakcyjne kobiety chodziły na więcej romantycznych randek. Z drugiej strony atrakcyjni mężczyźni mieli większą popularność platoniczną – czyli mieli więcej przyjaciółek.
Sugeruje to ideę, że kiedy relacją są na tle romantycznym atrakcyjność fizyczna wydaje się być ważniejsza dla mężczyzn. Podczas gdy celem jest przyjaźń piękno staje się ważniejsze dla kobiet.
Pociąg seksualny, atrakcyjność fizyczna, pieniądze i życzliwość
Inne badania przeprowadzone przez Hamermesha i Biddlego (1998) pokazują istnienie związku między posiadanymi pieniędzmi lub zasobami materialnymi a atrakcyjnością fizyczną. Odkryli, że mniej atrakcyjne osoby zarabiały znacznie mniej niż osoby, które były uważane za bardzo atrakcyjne. Nie była istotna w tym przypadku płeć lub zawód.
Eagly (1991) badał wagę przyciągania fizycznego poprzez odpowiednie konstrukty psychologiczne, takie jak kompetencje społeczne, inteligencja i uczciwość oraz altruizm.
Odkrył bezpośredni związek między atrakcyjnością a kompetencjami społecznymi (które dotyczą łatwości w nawiązywaniu kontaktów lub bycia akceptowanym), dość silny związek między kompetencją intelektualną a atrakcyjnością, a także niezbyt istotny związek między altruizmem, prawością i atrakcyjnością.
Socjobiologia to klucz
Zbadano wpływ wyglądu fizycznego na pociąg i dobór par. Wyjaśnienie dotyczy inwestycji, które zarówno mężczyźni, jak i kobiety dokonują w kwestii reprodukcji. Chęć zapewnienia obecności genów w kolejnych pokoleniach decyduje o naszych interesach. Te cechy są nie tylko definiowane poprzez atrakcyjność fizyczną, chociaż z pewnością wydaje się, że odgrywa ona kluczową rolę.
- Zgodnie z teoriami ewolucyjnymi osoby, które po odczuwają pociąg do kobiet szukają w nich cech oznaczających zdrowie reprodukcyjne ściśle związane z młodością i pięknem.
- Osoby, które odczuwają pociąg do mężczyzn szukają cech związanych z umiejętnością walki o utrzymania dzieci, czyli z dominacją.
Sociobiologia i uniwersalne prototypy piękna
Prototypy uniwersalnego piękna wydają się potwierdzać hipotezę psychobiologiczną wiążąc ideał kobiecego piękna z atrybutami związanymi z niedojrzałością i macierzyństwem. Te atrybuty to duże oczy i usta, mały nos, duże piersi i szerokie biodra. Odnoszą się także do męskiego ideału urody: szerokiej szczęki i silnych mięśni.
Jednak, jak wspomniano powyżej, na przykład w przypadku mężczyzn cechy, o których mówi socjobiologia nie dotyczą tylko fizyczności. Badania przeprowadzone przez Jensen Campbell pokazały, że najbardziej atrakcyjne dla osób, którzy odczuwają pociąg do mężczyzn nie były dominujące cechy fizyczne, ale te, które okazywały najbardziej pomocne zachowania.
Pociąg seksualny – teoria pasożyta i rola mediów
Gangestad i Buss (1993) przedstawili teorię pasożyta w dziedzinie psychobiologii. Obserwowali rolę atrakcyjności fizycznej w 29 różnych kulturach. Zauważyli, że w regionach, w których istnieje większe prawdopodobieństwo zarażenia patogennymi pasożytami atrakcyjność fizyczna była dużo ważniejsza. Dzieje się tak, ponieważ atrakcyjność fizyczna wydaje się być dobrym wskaźnikiem immunokompetencji i odporności na choroby.
Z drugiej strony Feingold mówi o tym, że media odegrały istotną rolę w tym, co my, ludzie, uważamy za atrakcyjne. Twierdzi, że mity takie jak „to, co piękne jest dobre” są utrzymywane dzięki obecności w filmach i serialach poprzez obecność atrakcyjnych, życzliwych, silnych bohaterów o wszystkich cechach, których szukamy w partnerze.
Tendencja do uogólnienia istoty ludzkiej może prowadzić do uogólnienia tej korelacji między atrakcyjnością a dobrymi cechami we wszystkich kontekstach. To powoduje, że my sami jesteśmy ofiarami podstawowego błędu atrybucji.
Nie posiadając wystarczających danych zakładamy, że atrakcyjni ludzie odnoszą sukces. Uważamy, że atrakcyjność i pozytywne cechy osobowości mają pewien związek. Podczas gdy ten sukces jest prawdopodobnie spowodowany czynnikami zewnętrznymi i niestabilnymi.
Samospełniająca się przepowiednia i pociąg seksualny
Dlatego zwykle przypisujemy kompetencję i uprzejmość komuś atrakcyjnemu i zachowujemy się konsekwentnie. Nawiązujemy relacje z kimś kompetentnym, z kimś dobrym i chcemy zachować równowagę wzajemności: stanąć na wysokości kogoś, kto odniósł sukces. Fakt, że dajemy to wszystko jednej osobie może wywołać w niej reakcję, a jednocześnie będzie ona bardziej chętna do takiego samego zachowania. Nazywamy to samospełniającą się przepowiednią.
Jeśli wejdziemy w interakcję z kimś, kogo uważamy za nieudacznika i mniej inteligentnego nasze predyspozycje będą zupełnie inne. Te interakcje wpłyną również na reakcję mówcy. Jeśli będziemy mieli negatywne oczekiwania, prawdopodobnie się one spełnią.
Tak czy inaczej, dzięki psychobiologii lub stereotypom społecznym wydaje się, że wygląd zewnętrzny odgrywa ważną rolę w nawiązywaniu relacji. Nie jest to jedyny czynnik, ponieważ wzięto również pod uwagę inne czynniki instytucjonalne, takie jak podobieństwo w stosunku do naszego rozmówcy lub podobieństwo.