Kofeina jest substancją występującą naturalnie w liściach i nasionach wielu roślin. Możemy również sztucznie wytwarzać kofeinę i dodawać ją do niektórych produktów spożywczych i napojów. Jest uważana za substancję stymulującą, ponieważ aktywuje centralny układ nerwowy, zwiększając poziom czujności.
Kofeina znajduje się w herbacie, kawie, wielu napojach dla sportowców, lekach przeciwbólowych i innych lekach dostępnych bez recepty. W swojej naturalnej postaci kofeina ma bardzo gorzki smak. Jednak większość napojów zawierających kofeinę jest przetwarzana na tyle, aby go zamaskować.
Kofeina daje większości ludzi “zastrzyk” energii, coś w rodzaju “euforii”. Może poprawić nastrój na pewien czas. Jednak inni nie dostają takiego zastrzyku dzięki kofeinie i przestają ją spożywać.
Z drugiej strony, wiele osób uważa, że kofeina zwiększa nasz poziom czujności. Umiar jest sekretem kofeiny. Jednak jej wysokie dawki mogą powodować niepokój, zawroty, bóle głowy i nerwowość. Kofeina może również zakłócać nasz normalny schemat snu i sprawić, że nasze ciało nie będzie brało pod uwagę biologicznego rytmu.
Kofeina może stać się uzależniająca
Większość specjalistów zgadza się z tym, że kofeina jest bezpieczna, gdy jest spożywana z umiarem. Eksperci twierdzą, że od 200 mg do 300 mg uważa się za umiarkowaną ilość kofeiny dla osoby dorosłej.
Jednak spożywanie już zaledwie tylko 100 mg kofeiny dziennie może spowodować uzależnienie. Oznacza to, że możesz rozwinąć objawy odstawienia (takie jak zmęczenie, drażliwość i bóle głowy) jeśli nagle przestaniesz spożywać kofeinę.
Kofeina, którą spożywamy pochodzi z różnych źródeł, takich jak kawa, herbata, napoje gazowane, napoje energetyczne, dostępne bez recepty leki przeciwbólowe, leki na przeziębienie, suplementy energetyczne, leki odchudzające i czekolada.
Producenci coraz częściej stosują kofeinę jako dodatek do witamin i produktów spożywczych. Ponad 85% dzieci i dorosłych regularnie spożywa kofeinę. To tłumaczy, dlaczego niektórzy konsumenci kofeiny wykazują objawy podobne do problemu zażywania narkotyków, w tym tolerancję i abstynencję.
Zatrucie kofeiną
Zatrucie kofeiną występuje, gdy jej spożyciu towarzyszy pięć lub więcej objawów. Objawy te pojawiają się podczas lub wkrótce po przyjęciu kofeiny.
Objawami zatrucia kofeiną są: pobudzenie, nerwowość, podekscytowanie, bezsenność, zaczerwienienie twarzy, diureza i dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Ponadto objawy te mogą pojawić się przy niskich dawkach kofeiny u osób wrażliwych, takich jak dzieci, osoby starsze lub osoby, które nie są regularnie narażone na działanie kofeiny.
Objawy, które zwykle pojawiają się po spożyciu ponad 1 grama kofeiny na dzień to: skurcze mięśni, chaotyczne myśli i mowa, tachykardia lub arytmia serca, okresy niepokoju i pobudzenie psychoruchowe.
Zatrucie kofeiną może nie wystąpić, jeśli masz wysoką tolerancję na substancję. W przypadku diagnozy zatrucia kofeiną, objawy i symptomy powinny powodować znaczny dyskomfort lub pogorszenie w obszarach społecznych, zawodowych i innych ważnych aspektach naszego życia.
Ponadto objawów nie należy przypisywać innym schorzeniom. Nie należy ich również tłumaczyć innym zaburzeniem psychicznym lub intoksykacją inną substancją. Kryterium, o którym mówiliśmy, pochodzi z podręcznika diagnostycznego i statystycznego zaburzeń psychicznych (DSM-5).
Kluczowe jest umiarkowanie
Jak wszystko w życiu, kluczowe jest umiarkowanie. Zaburzenia czucia (np. dzwonienie w uszach i migające światła) mogą wystąpić przy wysokich dawkach kofeiny.
Chociaż duże dawki kofeiny mogą zwiększać częstość akcji serca, mniejsze dawki mogą ją zmniejszać. Naukowcy nie odkryli jeszcze, czy nadmierne spożycie kofeiny może powodować bóle głowy.
Podczas badania lekarskiego można zaobserwować pobudzenie, niepokój, pocenie się, tachykardię, zaczerwienienie twarzy i zwiększoną ruchliwość jelit. Jak już stwierdziliśmy, kluczem jest umiarkowane spożycie kofeiny.
Jak przebiega zatrucie kofeiną?
Okres połowicznego rozpadu kofeiny wynosi około 4-6 godzin. Dlatego objawy zatrucia kofeiną zwykle ustępują w ciągu pierwszych kilku dni i nie mają żadnych trwałych konsekwencji.
Jednak ludzie, którzy spożywają duże dawki kofeiny (np. 5 do 10 gramów) mogą wymagać pomocy medycznej. Takie wysokie dawki mogą być śmiertelne. Z wiekiem osoby mają tendencję do coraz bardziej intensywnych reakcji na kofeinę.
Przy zatruciu kofeiną pacjenci głownie skarżą się na zakłócenia snu i poczucie nadpobudliwości. Naukowcy zaobserwowali zatrucie kofeiną u młodych ludzi po spożyciu produktów o dużej zawartości kofeiny. Należą do nich napoje energetyczne.
Dzieci i młodzież mogą być narażone na zwiększone ryzyko zatrucia z powodu kilku czynników. Spośród nich, niewielka waga ciała, brak tolerancji i niewielka wiedza na temat farmakologicznego działania kofeiny sprawiają, że są bardziej zagrożeni.
Podsumowując, nie lekceważ potęgi kofeiny. Spożywaj ją z umiarem. Zatrucie kofeiną może spowodować pogorszenie naszego życia osobistego i zawodowego. Może to utrudnić pracę zawodową lub szkolną, a także przeszkadzać w kontrolowaniu emocji lub wypełnianiu obowiązków.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Reissig, C. J., Strain, E. C., & Griffiths, R. R. (2009). Caffeinated energy drinks-A growing problem. Drug and Alcohol Dependence. https://doi.org/10.1016/j.drugalcdep.2008.08.001
- Pohler, H. (2010). Caffeine Intoxication and Addiction. Journal for Nurse Practitioners. https://doi.org/10.1016/j.nurpra.2009.08.019
- Kerrigan, S., & Lindsey, T. (2005). Fatal caffeine overdose: Two case reports. In Forensic Science International. https://doi.org/10.1016/j.forsciint.2005.04.016
- Lozano, R. P., García, Y. A., Tafalla, D. B., & Farré Albaladejo, M. (2007). Cafeína: Un nutriente, un fármaco, o una droga de abuso. Adicciones. https://doi.org/10.1021/acs.jced.6b00578