Przysadka mózgowa to najważniejszy gruczoł jaki znajduje się w naszym organizmie. Jest nieco mniejsza od ziarenka groszku, spełnia jednak bardzo ważne funkcje mające wpływ na prawidłową pracę naszego organizmu. Przysadka mózgowa stanowi gruczoł nadrzędny, co oznacza, że stanowi centrum dowodzenia naszą gospodarką hormonalną.
Przysadka mózgowa odpowiada za sterowanie układem hormonalnym, pracą tarczycy, nadnerczy oraz naszych organów rozrodczych. Nie będzie błędem stwierdzenie, że wszystko, co robi ta maleńka część ciała wydaje się być fascynujące. Przysadka mózgowa znajduje się u podstawy mózgu, w delikatnym wgłębieniu zwanym siodłem tureckim.
Ten gruczoł naczelny waży nieco ponad 500 miligramów, a w przypadku kobiety, która kilkakrotnie rodziła, waga może dojść nawet do 700 miligramów.
Przysadka mózgowa to maleńka struktura znajdująca się w naszym mózgu, która w dużej mierze odpowiada za procesy hormonalne zachodzące w naszym organizmie.
Jej znaczenie chemiczno-hormonalne jest niepodważalne. Przysadka mózgowa utrzymuje homeostazę hormonalną dzięki stałemu połączeniu z podwzgórzem. Jej funkcje w naszym organizmie są tak istotne, że nawet w świecie mistycznym znajduje się wyraźne odniesienia do tego małego organu. W tym nienaukowym kontekście nazywa się ją czakrą czołową lub trzecim okiem, które odpowiada za naszą energię, wiedzę i wewnętrzny spokój.
Przysadka mózgowa i jej funkcje
Koordynacja, równowaga i harmonia. To trzy słowa, które najlepiej oddają cel pracy tego maleńkiego gruczołu. Działa ona w oparciu o perfekcyjną współpracę z mózgiem w odniesieniu do sytuacji, które determinuje otoczenie. Na przykład w sytuacji gdy w pracy szef prosi o rezultaty pracy, której jeszcze nie udało nam się dokończyć.
Wraz z tą wiadomością wzgórze wysyła sygnał alarmowy do przysadki. Przysadka mózgowa w odpowiedzi na tę wiadomość zaczyna uruchamiać poszczególne procesy, które pobudzają nas do działania, dodają energii i pobudzają do dokończenia niewykonanego zadania w krótszym czasie. Jak to robi? Dobierając odpowiednią mieszankę hormonów, które szybko znajdują się w krwiobiegu, co przyspiesza działanie całego systemu.
Jak więc łatwo się domyślić, przysadka mózgowa jest ściśle powiązana z naszym światem emocji. Rene Deskartes opiewał lokalizację przysadki znajdującej się dokładnie w środku mózgu i powiedział, że ten mały gruczoł powinien stanowić lokalizację naszej duszy. Oczywiście stwierdzenie to niewiele ma wspólnego z nauką. Nie możemy jednak pomniejszać roli, jaką emocje odgrywają w naszym życiu.
Przysadka mózgowa – dwie części
Być może wyobraźnia podpowiedziała nam, że przysadka mózgowa niczym ziarnko grochu ma jednolitą strukturę. To jednak nie prawda. W rzeczywistości składa się z dwóch konkretnych płatów, które spełniają bardzo ważne funkcje.
Przedni płat przysadki
Przedni płat przysadki znany jest również jako kieszonka przysadki lub kieszonka Rathkego. Jej funkcja polega na wydzielaniu poszczególnych hormonów za pomocą odpowiednich komórek:
- Komórki somatotropowe wydzielają GH, czyli hormon wzrostu.
- Komórki laktotroficzne wydzielają PRL, czyli hormon odpowiedzialny za wytwarzanie mleka w gruczołach piersiowych oraz za produkcję progesteronu w ciele żółtym.
- Kortykotrofy odpowiedzialne są za wydzielanie ACTH powiązanego z nadnerczami.
- Komórki gonadotropowe odpowiadają za wydzielanie LH i FSH mających wpływ na nasze zdolności reprodukcyjne.
- Komórki tyreotropowe wydzielają TSH i ściśle związane są z działaniem tarczycy.
Neurohypophysis
Inną część przysadki mózgowej stanowi neurohypophysis, którego funkcje są równie złożone, co wcześniej omawianego płatu. Neurohypophysis odpowiada za działanie hormony, jakim jest oksytocyna. Kontroluje również hormonu antydiuretycznego ADH oraz wazopresyny.
Przysadka mózgowa – możliwe nieprawidłowości
Znamy powiązanie istniejące między przysadką mózgową, naszymi emocjami i porządkiem panującym w układzie hormonalnym. Ponieważ miejsce występowania przysadki mózgowej jest znacznie ograniczone czasem zdarza się, że dochodzi do powstawania ucisku, który powoduje pewne nieprawidłowości. Zdarza się również, że w jej pobliżu dochodzi do powstawania różnych guzów.
Pierwszą anomalią związaną z pracą tego maleńkiego organu jest więc brak równowagi hormonalnej. Dochodzi do niedostatecznej lub nadmiernej produkcji poszczególnych hormonów. Z nadmiernym ich wydzielaniem wiążą się następujące choroby:
- Akromegalia.
- Gigantyzm.
- Syndrom nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH).
Jeśli istnieje ograniczone wydzielanie hormonów, dochodzi do następujących chorób:
- Problemy z hormonem wzrostu.
- Cukrzyca.
- Syndrom Sheedana.
- Hipopituitaryzm, czyli niedobór wzrostu.
Podsumowując można powiedzieć, że przysadka mózgowa to więcej, niż zwykły gruczoł. Wiele osób nazywa ją królową naszych procesów hormonalnych. W rzeczy samej jest ona odpowiedzialna za tak złożone procesy hormonalne, że jakikolwiek brak równowagi znajduje swoje odbicie w stanie naszego organizmu. Kiedy jednak pracuje prawidłowo, zapewnia nam spokój i równowagę.