Dzieci mogą cierpieć na depresję zupełnie tak jak dorośli. Nie ma nic dziwnego w tym, że nasze dzieci przez krótki czas mówią nam lub pokazują, że czują się smutne, nieszczęśliwe, zirytowane lub zniechęcone. Jednak gdy dziecko ma depresję, to zupełnie inna sprawa. Musimy wiedzieć, jak odróżnić ekspresję negatywnych emocji od obecności choroby.
Kiedy maluch zaczyna przejawiać negatywne emocje, które powoli wpływają na różne aspekty jego życia, takie jak wyniki w szkole czy czas spędzany z rodziną, może to oznaczać, że dziecko ma depresję. Czy możemy coś zrobić jako rodzice, aby pomóc mu w tej sytuacji? Tak, z pewnością. Podpowiemy Ci, co.
„Jedną z najszczęśliwszych rzeczy, które mogą przydarzyć się w życiu jest szczęśliwe dzieciństwo”.
-Agata Christie-
Skąd mam wiedzieć, czy moje dziecko ma depresję?
Zanim zaczniemy pomagać, najpierw musimy wiedzieć, czy naprawdę problemem jest to, że nasze dziecko ma depresję. Aby się o tym przekonać, musimy zachować czujność wobec serii objawów, które mogą wskazywać, że rzeczywiście chodzi o tę formę zaburzenia. Ale niezależnie od przypadku zawsze niezbędna jest diagnoza profesjonalisty.
Oznakami, które powinniśmy wziąć pod uwagę, są: drażliwość lub przygnębienie, problemy z zachowaniem lub dyscypliną, brak zainteresowania lub nieumiejętność odczuwania przyjemności, niska samoocena, izolacja społeczna, pobudzenie, trudności z koncentracją oraz poczucie bezwartościowości i rozpaczy.
Inne niepokojące objawy pojawiające się gdy dziecko ma depresję to: zmiana apetytu, częsty płacz, zaburzenia snu (zarówno zbyt dużo, jak i za mało), dolegliwości fizyczne, zmęczenie, przyrost lub utrata wagi, próby samookaleczenia, wzrost i waga nieodpowiednie dla wieku i rozwoju dziecka i – co równie ważne – rozmowa o samobójstwie lub próba jego popełnienia.
Pamiętaj, że te okoliczności mogą również wiązać się z innymi problemami lub zaburzeniami. Może to utrudnić rodzicom zdefiniowanie, czy jest to depresja, czy coś innego. Oczywiste jest natomiast, że wskazuje to iż zarówno my, jak i dziecko potrzebujemy pomocy. Poprośmy o nią!
„Nie istnieje potrzeba silniejsza niż potrzeba ojca, by zapewnić dziecku bezpieczeństwo”.
–Zygmunt Freud–
Co mogę zrobić, gdy moje dziecko ma depresję?
Oprócz profesjonalnej pomocy, ważne jest, abyśmy, jako rodzice, starali się pomóc dziecku. Na początek, jeśli nasz maluch ma niską samoocenę i tendencję do krytykowania samego siebie, możemy go wychwalać i podkreślać jego pozytywne cechy lub osiągnięcia. Oczywiście w szczery sposób!
Powinniśmy uważnie i z wyczuciem porozmawiać z nim w zrozumiały sposób na temat negatywnych uczuć, jakie żywi wobec siebie i wskazywać, kiedy projektuje je na innych.
W depresji zwykle odczuwa się poczucie winy. Kiedy tak się dzieje, należy pomóc dziecku nauczyć się rozróżniać to, co może kontrolować i to, czego nie może. Jeśli dziecko okaże uczucia bezradności lub rozpaczy, powinniśmy nalegać, aby zapisało swoje uczucia lub opowiedziało o nich.
Najlepiej zacząć praktykować spisywanie przyjemnych myśli o sobie 3 lub 4 razy dziennie. Na początku może to okazać się trudne, ale jest to ćwiczenie, które pomoże mu rozwinąć w sobie zdrowe uczucia.
„Nigdy nie jest za późno na szczęśliwe dzieciństwo”.
-Tom Robbins-
Jeśli widzimy, że dziecko traci zainteresowanie rzeczami i okazuje smutek, powinniśmy przygotować interesujące codzienne aktywności. Warto również zaplanować specjalne wydarzenia i poświęcić czas na regularną rozmowę o miłych tematach rodzinnych. W całej sytuacji życie rodzinne pełni istotną rolę.
Gdy dziecko ma depresję, znaczną pomocą jest stabilne środowisko rodzinne. Co przez to rozumiemy? Chodzi o prowadzenie rutyny i redukowanie zmian w sytuacji rodzinnej. Jeśli są jakieś zmiany, powinniśmy o nich wspomnieć z wyprzedzeniem, aby zmniejszyć niepotrzebne obawy.
I wreszcie, jeśli zauważymy u dziecka oznaki związane z myśleniem o samobójstwie, musimy jak najszybciej udać się do specjalisty.
Krótko mówiąc, ważne jest, aby wspierać dziecko i pomagać mu jak tylko to możliwe. Jego smutek i negatywne myśli są ważne i należy się z nimi dokładnie uporać. To, że nasze dziecko ma depresję nie powinno stanowić tematu tabu. Postarajmy się choć trochę podnieść świadomość na ten temat!
Zdjęcia dzięki uprzejmości Annie Spratt i London Scout.