Wszyscy popełniamy błędy i całkowicie normalną rzeczą jest krótkotrwałe poczucie winy będące ich wynikiem. Problem pojawia się, gdy ciągle czujesz się winny z powodu różnego rodzaju wydarzeń, które miały miejsce w Twojej przeszłości.
Jego przyczyną są negatywne emocje określane ogólnie jako poczucie winy, które wywołane zostało przez popełnione przez Ciebie błędy. Inaczej mówiąc coś zrobiłeś nie tak lub zaniedbałeś jakieś szczegóły. Ale dlaczego jest to tak trudne do zaakceptowania i przejścia nad tym do porządku dziennego.
Wiele osób ma zwyczaj obwiniania się za rzeczy, za które nie powinni. Inni z kolei zdają się wręcz szukać powodu do zamartwiania się. Kiedy przeistacza się to w poczucie winy mające charakter swego rodzaju przyzwyczajenia lub wręcz nałogu, może sugerować to znacznie bardziej rozległy i rozbudowany problem o podłożu psychicznym. Taka sytuacja oznacza, że coś Cię dręczy, a Ty nie potrafisz przed tym uciec.
Poczucie winy powoduje u nas skłonność do odczuwania cierpienia
Jak już wcześniej wspomniano, wiele osób zdradza tendencję do usilnego wpędzania się w poczucie winy. Ci ludzie koniecznie muszą cierpieć z jakiegoś powodu. Dlaczego tak się dzieje? Bo najprawdopodobniej mają za sobą naprawdę trudne czasy i przeszli przez sytuacje, które w przeszłości były poza ich kontrolą. I w wielu przypadkach sytuacje te powodowały u tych osób nieustanne zadawanie sobie pytań typu: “Dlaczego właśnie ja?” lub “Co też zrobiłem źle?”
Sytuacje te są odpowiedzialne za poczucie winy oraz niepewność, ponieważ są one całkowicie poza naszą kontrolą. Ale jakie konsekwencje mogą one wywołać w naszej psychice?
Powodują one, że osoba będąca w opisywanej sytuacji zaczyna za wszelką cenę poszukiwać czegoś, nad czym będzie mieć kontrolę. Zazwyczaj jest to coś podobnego do tego, co wywołało przykre doświadczenia. Na przykład osoba wykorzystywana przez kogoś innego będzie w podobny sposób odnosić się do kogoś innego próbując niejako się „odegrać”.
Jest to postępowanie o nieco masochistycznych cechach, ponieważ wywołuje ono silne poczucie winy. Zarazem jest to jednak coś, z czego dana osoba nie chce zrezygnować, ponieważ dzięki temu ma świadomość panowania nad czymś lub nad kimś. To właśnie ona decyduje o tym, że czuje się w ten sposób. Ma po prostu w swoich rękach możliwość zademonstrowania komuś innemu, co czuła sama nieco wcześniej.
Ranimy samych siebie
Osoba, której życie wypełnia poczucie winy przede wszystkim nieświadomie karze samą siebie. Może to robić fizycznie, ale najczęściej przejawia się to poprzez karanie w sferze psychiki. Nieustannie sama siebie krytykuje. Myśli o sobie w samych negatywnych odcieniach, nadmiernie rozpamiętuje wszelkie porażki i obwinia się o to, że powinna była postąpić zupełnie inaczej.
Ta samokrytyka jest wynikiem błędów, jakie sam stworzyłeś sobie w swoim umyśle. Na przykład osoba, która była regularnie wykorzystywana, może sobie pomyśleć, że powinna być bardziej przyjacielsko nastawiona, że nie powinna mówić pewnych rzeczy, itp.
To jest naprawdę fantastyczna sytuacja dla wszelkiego rodzaju manipulantów i zwolenników przemocy psychicznej. Na czym polega problem? Osoby zmagające się z opisywanym w tym artykule problemem niosą ze sobą poczucie winy, które tak naprawdę nie ma z nimi niczego wspólnego.
Stają się smutne i bezbarwne. One nie wiedzą, w jaki sposób mogą się wyrwać z tego stanu i nie potrafią samodzielnie otworzyć oczu na świat. Tym samym są bardzo podane na manipulacje z zewnątrz.
Wszystkim, czego takie osoby potrzebują to czas lub jakiś impuls, który wywoła u nich wstrząs pozwalający im zdać sobie sprawę z tego, co się z nimi dzieje. Muszą sobie uświadomić, że dręczące je poczucie winy nie ma żadnego faktycznego uzasadnienia. Że czują się winne po prostu bez żadnego powodu.
Ranimy inne osoby z naszego otoczenia
Osoby, które dręczy poczucie winy, nie tylko starają się ranić same siebie. W naprawdę wielu przypadkach dokładają wielu starań, aby także przerzucić trochę swoich negatywnych odczuć także na inne osoby. Dzięki takiemu postępowaniu mogą poczuć się jako lepsi i silniejsi. Zdarza się także, że sam ból i poczucie winy nie wystarcza.
Nieustannie zadawane sobie pytania typu “Dlaczego to przydarza się właśnie mnie, a nie innym?” mogą sprawić, że osoby takie poczują się do „podzielenia się” z osobami ze swojego otoczenia wszystkimi tymi negatywnymi emocjami, które przeżywają.
Poza tym poczucie władzy w ręku pozwalające krzywdzić innych ludzi daje się takim osobom złudne wrażenie bezpieczeństwa. Złudne dlatego, że w głębi cały czas tkwi w nich poczucie winy. Czują się one lepiej, gdy inni także cierpią. Miałem zły dzień? Dobrze, zepsujmy w takim razie dzień także innym.
Osoba, która została wykorzystana, w pewnym momencie rozpocznie poszukiwanie okazji do zemsty. Sprawia to, że czuje się wszechmocna i potężna, choć jest to tylko złudzenie. Kiedy zacznie zdawać sobie sprawę z tego, co zrobiła zacznie znów czuć się źle, bo poczucie winy kolejny raz weźmie górę. Będzie znów zanurzać się w swojej własnej, często wyimaginowanej winie, choć i tak cała sytuacja była poza jej kontrolą.
Poczucie winy – jak się go pozbyć?
Osoba, której życiem zawładnęło poczucie winy musi najpierw zdać sobie sprawę z tego faktu, zanim będzie mogła podjąć próby rozwiązania tego problemu. Pomocne w tym względzie może być następująca metoda małych kroczków:
Prośba o przebaczenie
Jeśli gnębi Cię poczucie winy i masz świadomość, że Twoje postępowanie mogło się do tego przyczynić, poproś o przebaczenie i podążaj dalej. Popełnianie błędów jest rzeczą ludzką, nie należy się niepotrzebnie blokować i rezygnować z podążania swoją własną drogą. Wyraź szczery żal z powodu tego, co się stało i staraj się nie pozwolić mu zakłócać dalszego biegu swojego życia.
Usuwanie skutków swojego postępowania
Jeśli masz taką możliwość, postaraj się naprawić wszystkie szkody, jakie zostały przez Ciebie wyrządzone. Nawet jeśli ta druga strona Ci nie wybaczy, nawet jeśli Ci nie uwierzy.
Ale w ten sposób Twoje poczucie winy ulegnie osłabieniu z uwagi na świadomość zrobienia wszystkiego, co było w Twojej mocy. Zmieni się w ten sposób Twoje nastawienie z negatywnego na pozytywne. I poczujesz się w końcu naprawdę dobrze zrobiwszy wszystko, co tylko się dało, aby wyprostować to, co wcześniej zepsułeś swoim zachowaniem.
Wyrażanie winy słowami
Jeśli coś wywołuje u Ciebie poczucie winy, powiedz o tym głośno! Negatywne uczucia i emocje napędzają się sprawami, które zachowujemy tylko dla siebie. Sprawami, co do których brak nam odwagi, aby o nich mówić na głos.
Naszym celem jest bycie szczęśliwym, a nie osobą nieszczęśliwą, dręczoną przez poczucie winy. Dlaczego zatem nie zrobić czegoś, co pomoże nam uniknąć problemów w przyszłości? Czy chcemy zamiast tego nieustannie ból?
Musimy zmienić nasz sposób działania i nie pozbyć się obaw mówienia głośno o tym, co nam przeszkadza, co sprawia, że czujemy się źle i co zakłóca nasz spokój wewnętrzny.