Odporność psychiczna – o tym chcę mówić. Mam 21 lat. Nie, nie jestem super niezdarny, chociaż miałem co najmniej 21 wypadków w moim życiu, a może nawet więcej. Ale kiedy mówię “blizny”, mam na myśli te psychiczne.
Mówię o zdarzeniach lub chwilach w twoim życiu, kiedy czujesz się zagubiony, wszystko wydaje się szare a cały twój świat wypełnia poczucie niedoli. W tym stanie nie można czuć przyjemności lub cieszyć z rzeczy, które przedtem były dla ciebie ważne.
Gdy odporność psychiczna zaczyna szwankować, wtedy pojawiają się problemy.
Czy kiedykolwiek czułeś się w ten sposób? A może przechodzisz przez to teraz? Jeśli odpowiedź brzmi tak, powiem ci, że mam tak samo. Jest to normalne zjawisko a nawet udowodniono, że w sensie ewolucyjnym musimy przechodzić przez chwile kryzysu, aby przejść restrukturyzację poznawczą i iść do przodu.
Być może myślisz sobie – jasne, w teorii brzmi wspaniale, ale… co jeśli nie mam siły wyjść z łóżka? Właśnie dlatego porozmawiamy dzisiaj o terminie we współczesnej psychologii, który staje się coraz bardziej modny, a brzmi on: odporność psychiczna.
Czym jest odporność psychiczna?
Znasz Scrat, wiewiórkę z filmu “Epoka Lodowcowa”? Jestem pewien, że większość z was wie, kim ona jest. Scrat jest doskonałym przykładem odporności psychicznej.
Odporność jest definiowana jako zdolność do pokonania bólu w sposób konstruktywny, czerpania z niego nauki i postrzegania jako możliwości zmiany oraz jako użyteczne narzędzie służące pokonywaniu przeszkód. Umiejętności tej można się nauczyć dzięki wystarczająco dużemu zaangażowaniu i wysiłkowi.
Istnieje wiele przykładów pokazujących jak pokonać ból , zarówno w programach telewizyjnych jak i kreskówkach.
Kiedy pokazują mam postacie, które prezentują właśnie taką postawę wobec życia, przypisujemy sukces jaki odniosły ich sile i woli przeżycia, tak jakbyśmy sami nie mieli tych “magicznych” cech, ale z pewnością nie o to w tym wszystkim chodzi.
Odporność jest połączeniem zdolności komunikacyjnych, radzenia sobie ze strategiami i zdrowego stylu życia.
Jak być bardziej odpornym psychicznie
Według APA (American Psychological Association) pomocne będzie podjęcie następujących kroków:
- Utrzymuj satysfakcjonujące relacje społeczne. Pomagaj innym, ale pozwól pomóc również sobie.
- Myśl o przeszkodach jako rzeczach, które można przezwyciężyć. Sama klasyka: “jeśli życie daje ci cytryny, zrób lemoniadę” lub “jeśli życie daje patyki, zbuduj dom”. Poszukaj i doceń pozytywne strony w bagnie, w jakim się znajdujesz i skorzystaj z nich.
- Zmiana jest konieczna i nieunikniona. Zaakceptuj zaistniałe okoliczności i określ, które rzeczy możesz zmienić a które są poza Twoim zasięgiem.
- Optymizmu można się nauczyć poprzez wizualizację. Twoje oczekiwania mogą mieć wpływ na sposób postrzegania rzeczywistości. Efekt placebo i technika wizualizacji opierają się właśnie na tym pomyśle. Chodzi o zbudowanie alternatywnej przyszłości w celu osiągnięcia swoich celów, dokonania mentalnej projekcji z udziałem wielu zmysłów. Na przykład, wciągając w nozdrza zapach palonych opon twojego nowego samochodu gdy wpadasz w poślizg na drodze, lub słysząc swoje dziecko wygłaszające mowę na zakończenie szkoły.
- Jesteś głównym bohaterem swojego życia. Chwyć lejce i nie unikaj konfrontacji z trudnymi sytuacjami.
- Odkryj się ponownie. Co się wokół ciebie zmieniło? Jakie mocne strony zyskałeś dzięki rozwiązanemu problemowi?
- Miej wiarę. Niekoniecznie mówię o religijnych doznaniach. Zaufaj sobie, swoim przyjaciołom, swoim dzieciom i przyszłym możliwościom.
- Zdrowy umysł, zdrowe ciało. Kochaj siebie; nikt nie zna cię lepiej od ciebie samego. Określ swoje pragnienia i zainteresowania i spełnij je. Oddychaj, idź na spacer, weź kąpiel z bąbelkami, zrób herbatę lub obejrzyj swój ulubiony film – zrób to tylko dla siebie.
- Wyraź swój ból. Zapisz, jak się czujesz, medytuj, maluj lub porozmawiaj z kimś.
Działania, które pomagają zwiększyć odporność psychiczną
Istnieją inne sposoby, aby oczyścić umysł i odnaleźć własną drogę. Spośród wszystkich dostępnych działań wiadomo, wyjątkowo duże efekty terapeutyczne i korzyści przynosi muzyka, zarówno dla osób zdrowych, jak i chorych. Terapia muzyczna jest skutecznym sposobem na ukierunkowanie uczuć i emocji.
Wiele badań wykazało sukces w przypadku osób z problemami z nauką, chorobą Alzheimera, OCD (Zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi), autyzmem itp. Korzyści z muzyki są szczególnie ważne przy zaburzeniach związanych z deficytami komunikacyjnymi lub młodszymi dziećmi, ze względu na trudności w bezpośrednim wyrażaniu problemów psychologicznych lub emocjonalnych.
Inne zajęcia obejmują czytanie lub chodzenie na spacery po przedmieściach. Wykazano, że codzienne półgodzinne ćwiczenia również promują zdrowy stan psychiczny.
Dlaczego? Ponieważ ćwiczenia uwalniają w mózgu neuroprzekaźnik zwany serotoniną, który sprawia, że czujesz się szczęśliwy i zadowolony. Depresja, jak również inne związane z nią problemy wiążą się z deficytem serotoniny.
Odporność psychiczna nie jest formułą matematyczną
Jeśli chodzi o mnie, to pomaga mi pisanie, gra na gitarze i wspólny czas w domu z rodziną. Poprzez sztukę mogę wyrazić to, czego nie potrafię powiedzieć słowami. Ale biorąc pod uwagę, że każdy jest inny, jedynym wyjściem jest spędzenie odrobiny czasu na zajęciach, które sprawiają ci przyjemność.
Można również oderwać się od rzeczywistości robiąc coś wymagającego większej aktywności, jak na przykład wspinanie się na skałki.
Spróbuj ponownie odnaleźć siebie, dbaj o siebie i dogadzaj sobie. Jesteś głównym bohaterem własnego życia. To ty decydujesz, czy ukrywać bliznę czy sprawić, że stanie się twoją cechą identyfikacyjną, z której będziesz dumny, jak Harry Potter.
W takim razie życzę powodzenia w doskonaleniu odporności psychicznej!
Zachęcam do zapoznania się z przypadkiem Pablo Raéz’a, chłopca z Malagi, który był świetnym przykładem pokonywania przeciwności i który nigdy nie zapomniał z czym ma do czynienia. Był inspiracją dla tysięcy ludzi, którzy w ten sposób zyskali motywację do ofiarowania szpiku kostnego dzięki rozpoczętej przez niego kampanii #retounmillón (#wyzwaniejednegomiliona – onemillionchallenge). Spoczywaj w pokoju, Raéz!
Dedykacja: Dla Bei, za wiarę we mnie, kiedy pokazałaś mi swoją.