Wpływ lęku i depresji na zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne

Często OCD towarzyszą inne, bardzo istotne jednostki kliniczne, takie jak lęk czy zaburzenia nastroju. Kiedy to nastąpi, pacjent doświadcza głębszego pogorszenia, co komplikuje podejście terapeutyczne.

Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (OCD) to ograniczająca jednostka kliniczna charakteryzująca się obecnością obsesji i kompulsji. Czas, który pacjent spędza na tych rytuałach, jest naprawdę problematyczny. Uważa się, że w łagodnych przypadkach osoby chore spędzają od jednej do trzech godzin na wykonywaniu tych czynności, podczas gdy w bardziej upośledzających przypadkach mogą one być prawie stałe. Ponadto wpływ lęku i depresji na zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne jest naprawdę duży.

Obsesje mogą być inne w różnych przypadkach. Mogą dotyczyć czystości, symetrii, powtórzeń, porządku lub zakazanych myśli. Jako przykład wyobraź sobie, że za każdym razem, gdy wydaje Ci się, że coś jest brudne, ogarnia Cię nieodparta chęć, by to wyczyścić. Nie możesz oprzeć się potrzebie mycia czegoś, nawet jeśli dana rzecz jest już czysta. To własnie jest OCD.

Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (OCD)

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) charakteryzuje OCD obecnością uporczywych obsesji lub kompulsji, lub obu:

• Nawracające obsesje i uporczywe myśli. Mogą przybierać formę obrazów lub impulsów (popędów) i często są irytujące i niechciane. Ponadto mogą być doświadczane z lękiem, ponieważ osoba cierpiąca próbuje je zignorować, stłumić lub zneutralizować, wykonując pewne kompulsywne zachowania.
• Kompulsje to powtarzające się zachowania według sztywnych reguł. Mogą to być rytuały behawioralne, takie jak wielokrotne czyszczenie tego samego przedmiotu. Mogą też być mentalne, jak liczenie do 100 po dwa.

Aby można było postawić diagnozę OCD, obsesje i kompulsje muszą powodować znaczne pogorszenie w życiu osobistym, rodzinnym, społecznym, zawodowym, edukacyjnym lub w innych istotnych obszarach osoby cierpiącej.

Osoby z OCD mogą mieć niewielką świadomość czynności, które wykonują. Z tego powodu WHO opracowała nową klasyfikację opartą na tym, czy osoby cierpiące są świadome, że ich przekonania mogą być nierzeczywiste lub czy mocno wierzą, że wykonywanie rytuałów im pomaga:

• Pacjenci z dobrą lub poprawną introspekcją. W takich przypadkach przez większość czasu pacjent jest w stanie zrozumieć możliwość, że jego przekonania związane z obsesjami i kompulsjami mogą nie być prawdziwe. Jest skłonny zaakceptować alternatywne wyjaśnienie swoich objawów.
• Pacjenci z niedoborem lub brakiem świadomości. Przez większość czasu lub przez cały czas osoba cierpiąca jest przekonana, że przekonania i myśli związane z zaburzeniem są prawdziwe. W konsekwencji odmawia przyjęcia alternatywnego wyjaśnienia ich doświadczenia.

Wpływ lęku i depresji na OCD

Osoby z OCD doświadczają szerokiej gamy reakcji emocjonalnych, w tym lęku, depresji, wstrętu lub potrzeby unikania miejsc, ludzi lub przedmiotów.

W psychologii współwystępowanie dwóch lub więcej zaburzeń w tym samym czasie i u tej samej osoby nazywa się współchorobowością. W OCD największa współchorobowość występuje z zaburzeniami lękowymi i zaburzeniami depresyjnymi, a następnie innymi zaburzeniami lękowymi, takimi jak fobia społeczna lub zaburzenia uzależnieniowe (głównie uzależnienie od alkoholu).

Depresja i OCD

W około połowie przypadków obie jednostki kliniczne występują u tej samej osoby. Depresja często pojawia się po pojawieniu się OCD. Istnieje hipoteza, że OCD może być zaburzeniem depresyjnym. Innymi słowy, jest w stanie wywoływać depresję u chorego. Ten proces współwystępowania OCD i depresji jest często powiązany z ruminacją.

Przyjrzyjmy się najpierw, z czego składa się ruminacja. Wyobraź sobie koło. Teraz umieść palec wskazujący na tym kole i śledź jego obwód. Osobom skłonnym do ruminacji niezwykle trudno jest wydostać się z kręgu, ponieważ wpadają w pętlę myśli, co powoduje, że ich uwaga jest zbyt skupiona na własnych problemach i symptomach. Ruminacje są procesem transdiagnostycznym. Oznacza to, że pojawiają się w wielu jednostkach klinicznych, takich jak uraz, depresja, lęk i OCD. W innych przypadkach depresja może maskować OCD.

Część pacjentów zgłasza się na konsultację z objawami depresyjnymi, uznając je za „właściwsze” do uzyskania profesjonalnej pomocy niż objawy OCD. Lub dlatego, że objawy depresji są bardziej rozpoznawalne.

Lęk i OCD

Najczęstszym zaburzeniem lękowym wśród pacjentów z OCD jest fobia społeczna. Uogólnione zaburzenie lękowe i specyficzne fobie podążają tuż za nim. Od 30 do 40 procent pacjentów z OCD cierpi również na zaburzenia lękowe. Ponadto u tych pacjentów występuje wysoki odsetek ataków paniki. Cierpi na nie do 34 procent osób z OCD.

Osoby z OCD często napotykają dodatkowe trudności w szybkim i skutecznym wykonywaniu zadań. Podobnie, pośrednio, zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne może wpływać na pewność siebie, jaką są w stanie wzbudzić w swoich dzieciach.

Lęk i depresja to dwie istotne jednostki kliniczne, które należy wziąć pod uwagę przy planowaniu interwencji w przypadku OCD. Obecnie uważa się, że leczeniem, którego najbardziej znaczące dowody naukowe potwierdzają, jest ekspozycja z zapobieganiem reakcji. Polega to na wystawieniu osoby cierpiącej na obsesyjne treści, zapobiegając w ten sposób pojawieniu się kompulsywnej reakcji.