Ludzie składają się z komórek, tkanek, bijącego serca i zewnętrznej skóry, która nas chroni, ale także ze wspomnień. Co więcej, nasze przeżycia tworzą unikalność mózgu jak swoiste odciski palców. Robią to do tego stopnia, że żaden mózg nie jest dokładnie taki sam jak inny. Każdy z nas jest wyjątkowy i niepowtarzalny.
Można powiedzieć, że nasze autentyczne życie nie rodzi się tylko w każdym doświadczeniu. Sposób, w jaki pamiętamy każde z tych doświadczeń, określa, kim naprawdę jesteśmy. Żyjemy w jaźni składającej się ze wspomnień dla każdej odczuwanej rzeczy i sposobu, w jaki ją interpretujemy.
A później przechowujemy te wspomnienia w ogromnej skrzyni naszej pamięci.
Zatem ten bardzo szczególny, złożony i transcendentny proces sprawia, że wszyscy tak bardzo się od siebie różnimy. To prawda, że organizacja i architektura mózgu to coś uniwersalnego. Jednak w swojej głębi, a przede wszystkim w sposobie, w jaki jest zorganizowany i połączenia, które tworzy, każdy mózg jest wyjątkowy.
W indywidualny sposób odzwierciedla bowiem nasze własne sygnatury neurologiczne właściwe dla każdego z nas. To coś jak odciski palców, które tworzą unikalność mózgu każdego człowieka.
Dlaczego unikalność mózgu przypomina odciski palców?
Pomimo tego, że neuronauka daje nam coraz więcej odpowiedzi i informacji o tym, jak działa mózg, nadal mamy wielkie wątpliwości. Do tego stopnia, że ten organ kryje te same tajemnice, co sam wszechświat. Na przykład nadal nie wiemy, jak naprawić lub wyleczyć utraconą pamięć u pacjenta z chorobą Alzheimera.
Wiemy, jak interweniować w przypadku złamanej nogi, ale nie wiemy, jak w pełni przywrócić zdolności pacjenta z ciężkim urazem głowy, ani jak postępować z dzieckiem z ciężkim zaburzeniem ze spektrum autyzmu. Ograniczamy się do poprawienia ich jakości życia, rehabilitacji do pewnego stopnia, ale bez przywrócenia całkowitej i absolutnej normalności.
Mimo to postęp idzie i coraz bardziej namacalna wydaje się nadzieja na osiągnięcie tego celu. Zaledwie kilka dni temu Uniwersytet Rochester w Nowym Jorku wykonał ponadto kolejny krok w tej podróży, rozwiązując nieco więcej zagadek zapisanych w mózgu.
Teraz wiemy, że każdy z nas ma własne sygnatury neurologiczne i że to, kim jesteśmy, ściśle się z nimi wiąże.
Sieci mózgowe, które tworzą Twoje wspomnienia i wrażenia, tworzą unikalność Twojego mózgu, Twoje „odciski palców”
W listopadzie w czasopiśmie naukowym Nature Communications opublikowano badania, którymi kierował dr Andrew James z Uniwersytetu Rochester. Praca ta ujawnia kolejne ciekawe fakty:
- Każda osoba buduje swoją pamięć, korzystając z regionów mózgu właściwych dla tych procesów. Mózg tworzy jednak sieci, czyli różne połączenia neuronowe w oparciu o sposób, w jaki integrujemy każde wspomnienie.
- Na przykład każde doświadczenie i doznanie również podlega filtrowaniu przez nasz wewnętrzny emocjonalny wszechświat. Czasami te obrazy czy przeżycia z przeszłości wiążą się ze specyficznymi emocjami, które komponują się także z kolorami, zapachami, itp….
- Wszystko to tworzy własne charakterystyczne sygnatury neurologiczne. Innymi słowy, każde doświadczenie kształtuje sieć organizacji mózgu, które tworzą rodzaj odcisku palca (lub mózgu). A ten ślad jest wyjątkowy i przypisany wyłącznie dla danej osoby.
Wyzwaniem jest odkrycie, jak każdy z nas organizuje swoje wspomnienia
Jednym z wyzwań stojących obecnie przed neuronauką wiąże się z lepszym poznaniem “odcisków palców” w mózgu. Tutaj do gry wkracza także kognitywistyka, która stara się zrozumieć, w jaki sposób organizujemy i manipulujemy tymi wspomnieniami. I kolejna sprawa: w jakim celu może nam to służyć?
- Dzięki badaniom rezonansem magnetycznym mogliśmy już zobaczyć, jak wygląda aktywność mózgu każdej osoby, jeśli chodzi o porządkowanie wspomnień.
- Możliwość zidentyfikowania tych „odcisków palców” pozwoliłaby nam uzyskać neurologiczny profil każdego z nich, jako rodzaj dowodu tożsamości mózgu.
- Z wiekiem wiele z tych odcisków palców staje się rozmytych. Choroby neurodegeneracyjne, takie jak choroba Alzheimera, działają jak prawdziwe środki do wymazywania, jako rozcieńczalniki naszych doświadczonych sygnatur neurologicznych.
- Wiedza o tym, jak mózg każdego pacjenta jest połączony i zorganizowany, pozwoli nam w przyszłości opracować leki, które pozwolą zachować oryginalną architekturę.
- Z drugiej strony “odciski palców” mózgu mogą pozwolić nam na szybsze diagnozowanie wszystkiego, od demencji po schizofrenię, a nawet ciężką depresję. Coś takiego ułatwi nam jw przyszłości tworzenie skuteczniejszych i zindywidualizowanych terapii.
Unikalność mózgu i znaczenie tworzenia nowych wspomnień
Pamięć to nie kamera wideo, która rejestruje i przechowuje każde wydarzenie jak idealny aparat. Pamięć to aktywny proces, w którym oddziałuje na siebie wiele czynników: osobowość, nastrój, poprzednie doświadczenia… W każdym z nas przebiega on to w inny sposób i codziennie kształtuje nasz mózg.
Nic nie jest tak decydujące dla dobrego samopoczucia psychicznego niż dalsze utrwalanie wspomnień, i dalsze doświadczanie nowych przeżyć.
Przy każdym doświadczeniu, nauce, rozmowie, czytaniu książki lub przyjemnej podróży w mózgu tworzone są nowe odciski palców, nowe „sygnatury” lub połączenia nerwowe, które poprawiają architekturę mózgu. Każde nowe przeżycie tworzy unikalność naszego mózgu.
Wszystko to odzwierciedla się następnie w rezerwie poznawczej, sprawności umysłowej, zdolności zachowania naszego autentycznego ja wraz z upływem lat i starzeniem się. Eksperymentowanie i uczenie się to synonim lepszego życia.
Ukierunkowanie naszego życia na aktywność fizyczną, a zwłaszcza umysłową, zachowanie ciekawości i chęci interakcji z naszym otoczeniem zagwarantuje szczęście.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Andrew James Anderson, Kelsey McDermott, Brian Rooks, Kathi L. Heffner, David Dodell-Feder, Feng V. Lin. Decoding individual identity from brain activity elicited in imagining common experiences. Nature Communications, 2020; 11 (1) DOI: 10.1038/s41467-020-19630-y