Trudności w odchudzaniu po zażyciu leków przeciwdepresyjnych

Leki przeciwdepresyjne często wywołują działania niepożądane. Te reakcje lub skutki uboczne różnią się w zależności od konkretnego leczenia farmakologicznego, jakie przyjmuje pacjent. Jednym z efektów, który często występuje wśród osób przyjmujących antydepresanty, są trudności w odchudzaniu.

Należy zauważyć, że nie wszystkie antydepresanty powodują przyrost masy ciała. Są nawet takie, które mogą powodować utratę wagi. Jednak te, które zwiększają wagę, zwykle pochodzą z leków trójpierścieniowych. Z drugiej strony te zmniejszające wagę, pochodzą z leków selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) (Światowa Organizacja Zdrowia, 2010).

Stwierdzono również, że niektóre specyficzne antydepresanty noradrenergiczne i serotoninergiczne, takie jak mirtazapina, powodują przyrost masy ciała (Benedi i Romero, 2005).

Leki przeciwdepresyjne i przyrost masy ciała

Chociaż ludzie kojarzą przyrost masy ciała ze stosowaniem antydepresantów, rzeczywistych dowodów naukowych jest niewiele.

Przyrost masy ciała spowodowany przyjmowaniem leków przeciwdepresyjnych jest enigmatycznym zjawiskiem dla środowiska medycznego.

Przyrost masy ciała może mieć różne przyczyny. To sprawia, że niezwykle trudno jest bezpośrednio powiązać zwiększanie się masy ciała z konkretnym lekiem. Uważa się nawet, że poprawa nastroju może dobrze wpływać na apetyt.

Niektóre badania wykazały jednak, że stosowanie leków przeciwdepresyjnych jest zdecydowanie powiązane z przyrostem masy ciała. Wpływ na to miały znaczące interakcje między stosowaniem SSRI, wiekiem i niezdrowym stylem życia. Obejmuje to zachodnią dietę, siedzący tryb życia i palenie (Shi i wsp., 2017).

Wydaje się, że leki przeciwdepresyjne i stabilizatory nastroju zmieniają nawyki żywieniowe poprzez hamowanie regulacji apetytu opartej na serotoninie. Powoduje to silną potrzebę jedzenia nawet przy pełnym żołądku (Wurtman, 2016).

Przyrost masy ciała spowodowany stosowaniem leków przeciwdepresyjnych może być spowodowany wieloma czynnikami, które nasilają ten efekt uboczny. Dlatego tak ważna jest zdrowa dieta, ćwiczenia fizyczne i skonsultowanie się z lekarzem lub dietetykiem w celu opracowania planu żywieniowego umożliwiającego regulację wagi.

Wśród leków przeciwdepresyjnych, które zwykle powodują przyrost masy ciała (Hall-Flavin, 2018) są:

• Niektóre trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, takie jak amitryptylina, imipramina (Tofranil) i doksepina.
• Niektóre inhibitory monoaminooksydazy (IMAO), takie jak fenelzyna (Nardil).
• Paroksetyna (Paxil, Pexeva), selektywny inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI).
• Mirtazapina (Remeron), która jest nietypowym lekiem przeciwdepresyjnym. Jest to lek, który nie pasuje do żadnej innej kategorii antydepresantów.

Trudności w odchudzaniu po zażyciu leków przeciwdepresyjnych

Osoby, które przybierają na wadze w wyniku stosowania leków przeciwdepresyjnych, różnią się od osób z nadwagą lub otyłością z innych powodów. Osoby te często mają problemy z wagą z powodu niezdrowego stylu życia, problemów genetycznych (lub epigenetycznych), hiperkalorycznego jedzenia i braku ćwiczeń fizycznych.

Natomiast osoby, które przybrały na wadze przez leki przeciwdepresyjne, niekoniecznie miały problemy z utrzymaniem jej przed rozpoczęciem leczenia. W takich przypadkach utrata wagi może być trudniejsza. Jest tak, ponieważ przyczyną nie jest styl życia danej osoby, ale jej organizm, w wyniku leczenia.

Chociaż są osoby, które są w stanie odzyskać wagę po zaprzestaniu leczenia antydepresantami, inne nie radzą sobie z tym i proces ten jest dla nich trudny. Nie ma jasnego wytłumaczenia tego zjawiska.

Czy można schudnąć po zażyciu leków przeciwdepresyjnych?

Chociaż wiele osób dotkniętych tym problemem ma trudności ze zrzuceniem wagi, nie jest to cel niemożliwy do osiągnięcia. W nowym badaniu Wharton et al. (2019) odkryli, że pacjenci, którzy uczestniczyli w programie kontroli masy ciała, stracili znaczną ilość kilogramów, niezależnie od stosowania leków psychiatrycznych.

W tym badaniu próbka kobiet, które zażywały leki psychotropowe, straciła na wadze w podobnym stopniu jak kobiety, które tego nie robiły. Natomiast mężczyźni przyjmujący antydepresanty schudli tylko nieznacznie mniej niż ci, którzy ich nie przyjmowali.

Wyniki tych badań są zachęcające, ponieważ pokazują, że można schudnąć poprzez program kontroli wagi. Są one także istotne dla pracowników służby zdrowia.