Testy psychologiczne: charakterystyka i funkcja
Tak jak my używamy wag do pomiaru naszej wagi, psychologowie wykorzystują testy psychologiczne, aby dowiedzieć się czegoś więcej między innymi o lęku, emocjach i osobowości. Zanim jednak przejdziemy dalej, musimy podkreślić jak ważne jest to, że te testy psychologiczne są przydatne tylko wtedy, gdy spełniają one określone standardy jakości.
Każdy instrument jest oparty na wzorze mającym postać X = V + E. W nim X reprezentuje sumę V (faktycznego wyniku) i E (błędu pomiaru). Ta prosta formuła to skuteczny sposób na zbadanie jakości testów psychologicznych.
Ponadto, dzięki tej metodzie, możemy tworzyć instrumenty, w których X i V są tak podobne, jak to tylko możliwe we wszystkich przypadkach. Ważnym faktem, na który musimy zwrócić uwagę, jest to, że badanie pomiaru konstruktów psychologicznych nazywa się psychometrią.
Co powinniśmy zrobić, aby stworzyć dobry instrument? Jakie wskaźniki mówią nam, czy test psychologiczny jest dobry, czy zły? Aby odpowiedzieć na te pytania, omówimy aspekty, które należy wziąć pod uwagę przy tworzeniu danego instrumentu. Ponadto wyjaśnimy również pojęcia trafności i rzetelności.
Jak powstają testy psychologiczne?
Wykonanie testu psychologicznego jest trudnym zadaniem, ponieważ jest to długi i dokładny proces, który wymaga dużo pracy i analiz. Na wstępnym etapie tego procesu należy odpowiedzieć na trzy podstawowe pytania:
- Co chcemy ocenić?
- Kogo chcemy zbadać?
- Do czego będziemy używać tego instrumentu?
Pierwsze pytanie pozwala poznać przedmiot badań. Chociaż zwykle ludzie uważają, że nie ma potrzeby definiowania tego, co chcemy zmierzyć, jest to niezwykle ważne, jeśli chcemy, aby test został przeprowadzony prawidłowo.
Historycznym tego przykładem jest inteligencja. Ludzie zaczęli tworzyć różne instrumenty do jej pomiaru, ale nikt tak naprawdę nie zdefiniował, czym jest inteligencja. Na razie ludzie nadal nie są zgodni co do tego, czym jest inteligencja, a wiele testów mierzy różne rzeczy z nią związane.
Kluczowym aspektem definiowania konstruktu, który chcemy zmierzyć, jest wiedza na temat tego, jak możemy go zmierzyć. Nie możemy bezpośrednio obserwować konstruktów psychologicznych (takich jak na przykład lęk), ale możemy je mierzyć za pomocą zachowań, które wywołują.
Drugie pytanie pomaga dostosować test do populacji, którą chcemy zbadać. Oczywiście nie możemy przeprowadzać testów psychologicznych dla wszystkich grup wiekowych i warunków. Dlatego ważne jest, aby wiedzieć, jaka jest populacja docelowa, abyśmy mogli dostosować instrument do potrzeb i charakteru osób badanych.
Wszystkie testy psychologiczne mają jeden lub więcej celów, takich jak zdiagnozowanie zaburzenia, wybór grupy badanych, samo badanie itp. Trzecie pytanie pomaga nam skoncentrować się na narzędziu pod kątem jego użyteczności.
Nawet jeśli dwa testy mają na celu zmierzenie tej samej zmiennej, mogą się one znacznie różnić, jeśli ich cel jest inny. Na przykład, powiedzmy, że chcemy zmierzyć inteligencję. Moglibyśmy skierować testy na wykrywanie uzdolnionych dzieci lub wręcz przeciwnie – dzieci wykazujących braki pod tym względem. Jak widać, zmienna jest taka sama, ale cel jest inny.
Odpowiedzi na te trzy pytania stanowią podstawę testów psychologicznych. Jeśli chcemy stworzyć ważny i niezawodny instrument, musimy dokładnie przemyśleć nasze odpowiedzi na te pytania.
Testy psychologiczne i ich jakość
W psychometrii istnieją dwa podstawowe wskaźniki, które określają, czy test spełnia swoją funkcję, czy też nie. Te wskaźniki to trafność i wiarygodność. Zaprojektowano wiele wzorów statystycznych do ich obliczania i określania jakości testu.
Ważność testu
Ważność testu to jego zdolność do zmierzenia tego, co chcemy zbadać. Na przykład, jeśli chcemy ocenić depresję, test będzie ważny, jeśli mierzy tylko depresję. Chociaż może wydawać się to absurdalne, że test może mierzyć coś, czego nie chcemy, źle zdefiniowany instrument z pewnością może dać słabe poziomy trafności.
Istnieje kilka źródeł statystycznych do pomiaru ważności testu. Najczęstsze z nich to skorelowanie testu, który chcemy zmierzyć, z innym, który już został sprawdzony i poddanie go ocenie przez różnych ekspertów i sprawdzenie, czy zgadzają się.
Rzetelność testu
Rzetelność wskazuje na dokładność testu. Test jest wiarygodny, jeśli używamy tego samego instrumentu dwukrotnie na tej samej osobie i uzyskujemy takie same wyniki. Jeśli wyniki za każdym razem są inne, to błąd pomiaru jest tak duży, że je zniekształca.
Istnieją również różne strategie statystyczne służące do pomiaru niezawodności. Najpopularniejszym z nich jest dwukrotne wykonanie przez grupę osób tego samego testu i dostrzeżenie korelacji między pierwszym a drugim wynikiem. Wysoka korelacja wskazywałaby na wysoką rzetelność, co oznacza, że test spełnia swoją funkcję.
Podsumowując nasze dzisiejsze rozważania, musimy wspomnieć, że testy psychologiczne są stosowane we wszystkich gałęziach psychologii. Dlatego powinny być tworzone w kontrolowany sposób, aby zapewnić, że uzyskiwane przez nie wyniki są ważne i wiarygodne.