Terapia interpersonalna Klermana dotycząca depresji jest procedurą specjalnie opracowaną do interwencji w zaburzeniach depresyjnych. Wywodzi się z nurtu w praktyce psychiatrycznej, który stał się znany w Stanach Zjednoczonych jako psychiatria interpersonalna.
Psychiatria interpersonalna zaczyna się od prac Adolfa Meyera i Harry’ego Stacka Sullivana. Uwzględnia pewne idee idei z psychiatrii społecznej i podejmuje również koncepcje ról społecznych ze szkoły chicagowskiej. Nie chodzi tu jednak o zastosowanie do zaburzeń depresyjnych ogólnych zasad psychiatrii interpersonalnej.
Terapia interpersonalna Klermana została bowiem zbudowana na podstawie szeregu dowodów z pięciu dziedzin badawczych. Dziedziny te podkreślają natomiast znaczenie wydarzeń interpersonalnych w zaburzeniach depresyjnych.
Na czym polega terapia interpersonalna Klermana w leczeniu depresji?
Terapia interpersonalna Klermana stosowana w depresji to psychoterapia skupiająca się na psychospołecznych i interpersonalnych problemach osoby poszukującej leczenia. Terapia ta nie wywodzi się bezpośrednio z psychoanalizy, behawioryzmu czy terapii poznawczej.
Jednak wykorzystuje niektóre koncepcje tych nurtów. W ten sposób przyczynia się do zwiększenia umiejętności interpersonalnych pacjenta i jego panowania nad własnym kontekstem psychospołecznym.
Możemy ponadto stwierdzić, że terapia interpersonalna depresji zasadniczo jest eklektycznym narzędziem terapeutycznym. Terapia interpersonalna Klermana koncentruje się na związkach między patologią a kontekstem psychospołecznym. Przywiązuje również większą wagę do teraźniejszości niż do przeszłości.
Terapia interpersonalna depresji bada aktualne relacje osobiste pacjenta a następnie interweniuje w proces powstawania objawów. Interweniuje również w dysfunkcji społecznej związanej z obecnym epizodem depresyjnym lub innym problemem.
Terapia interpersonalna Klermana nie jest jednak kolejną formą terapii poznawczo-behawioralnej. Jej celem nie jest bowiem zajęcie się negatywnymi wzorcami myślenia, zniekształceniami poznawczymi lub fałszywymi atrybucjami.
Nacisk na czynniki psychospołeczne
W interpersonalnej terapii depresji pojęcie czynników psychospołecznych odnosi się głównie do różnych ról pełnionych przez pacjenta i jego interakcji środowiskowych. Rolę należy rozumieć jako wspólny mianownik indywidualnego sposobu bycia z tym, co prezentujemy otoczeniu.
Różne role i relacje mogą ulec zmianie w wyniku przeciążenia emocjonalnego lub pracy, konfliktów i strat. Zmiany spowodowane przeciążeniem potrafią z kolei bardzo skutecznie zmniejszyć siły. Konflikty natomiast prowadzą do cierpienia a straty do depresji.
Zazwyczaj straty, które można leczyć w ramach psychoterapii interpersonalnej, to żałoba, rozwód a także bezrobocie. W interpersonalnej terapii depresji przyjmuje się, że już samo pojawienie się zaburzenia modyfikuje psychospołeczny i interpersonalny kontekst pacjenta.
Praktyka interpersonalnej terapii depresji
W przypadku terapii interpersonalnej depresja ma trzy poziomy podejścia. Te trzy poziomy dotyczą z kolei następujących aspektów:
- Symptomy.
- Relacje społeczne i międzyludzkie pacjenta.
- Jawne konflikty.
Terapia interpersonalna Klermana nie uwzględnia natomiast cech osobowości ani czynników egzystencjalnych i antropologicznych. Jej podstawową misją jest złagodzenie objawów pacjenta i pomoc w opracowaniu strategii radzenia sobie z trudnościami społecznymi i interpersonalnymi.
Ponadto, terapia interpersonalna depresji podkreśla aktualny moment w życiu pacjenta. Skupia się na teraźniejszości. Przeszłość ma znaczenie, ale tylko po to, aby lepiej zrozumieć interaktywny styl każdego pacjenta. Przestrzeń terapeutyczna przyznana przeszłości nie wykracza poza przestrzeń przyznaną teraźniejszości.
Ta terapia działa na poznanie pacjenta, ale nie w zorganizowany sposób. Nie wykorzystuje szczegółowych protokołów ani prac domowych ani samodzielnej rejestracji.
Można jednak rozważyć niektóre techniki behawioralne, takie jak systematyczna desensytyzacja, terapia ekspozycyjna lub analiza zniekształceń poznawczych, ale nie są one uwzględniane jako ogólna zasada.
Terapia interpersonalna Klermana w leczeniu depresji opiera się na modelu medycznym
Terapia interpersonalna depresji ma swoje podstawy w modelu medycznym. Mogą mu towarzyszyć, ale nie muszą, leki przeciwdepresyjne i inne leki psychotropowe. Ten rodzaj terapii w swojej pierwotnej formie jest krótką formą psychoterapii.
Prowadzi się jedną sesję tygodniowo w okresie od 3 do 6 miesięcy. Każda sesja trwa natomiast od 40 do 50 minut.
Nowe zastosowania terapii interpersonalnej w leczeniu depresji doprowadziły jednak do pewnych zmian zarówno w treści, jak i czasie trwania, które zwykle ulegają wydłużeniu. Dlatego czas trwania terapii może być dłuższy niż 6 miesięcy. Terapia interpersonalna Klermana przebiega w trzech fazach:
- Faza początkowa lub diagnostyczna: trwa od pierwszej do trzeciej sesji.
- Faza pośrednia lub skupiona: od czwartej do dziesiątej sesji.
- Ostatnia faza lub faza rozstrzygająca: od jedenastej do dwunastej sesji.
Liczba sesji na każdą fazę jest przybliżona. Terapia interpersonalna Klermana zaleca elastyczność jako ogólną zasadę w leczeniu depresji, której psycholog powinien bardzo przestrzegać. Terapeuta ocenia zapotrzebowanie na leki na podstawie nasilenia objawów, historii choroby, odpowiedzi na leczenie i preferencji pacjenta.
Aby jednocześnie edukować pacjenta, informuje go o diagnozie i leczeniu. W ramach tych metod terapeutycznych ważne są strategie i cele, a nie tylko techniki. To odróżnia ją od innych metod leczenia depresji.
Terapia interpersonalna Klermana jest wysoko ceniona i akceptowana w złożonej dziedzinie leczenia zaburzeń depresyjnych. Badania pokazują, że jest to ważna i skuteczna alternatywa lub uzupełnienie ostrego, kontynuowanego lub podtrzymującego leczenia dużej depresji.