Dorastaliśmy w kulturze ciągłych kłótni, niekończących się narzekań na wszystko i braku akceptacji dla różnicy zdań. Scysje słowne są na porządku dziennym, a często spieramy się o różne rzeczy więcej niż raz dziennie.
Rano kłócimy się z dostawcą, który zaparkował przed naszym garażem. W południe walczymy z naszym synem o wyłączenie telefonu na czas lunchu. Następnie spieramy się z przyjacielem, który zapomniał zadzwonić do nas. Potem krzyczymy na naszego partnera, zanim położymy się spać.
To prawda, że scysje pochłaniają dużo naszego czasu, ale czy rzeczywiście są w czymś pomocne? Czy to dobrze czy źle mieć tak wiele nieporozumień? Czy można kłócić się bez walki?
Scysje zbliżają nas do siebie
Większość ludzi wierzy, że sprzeczki wymagają walki z drugą osobą, wykraczania poza temat nieporozumienia, krzyków, upokarzania, braku szacunku lub dyskwalifikowania się nawzajem. Biorąc jednak pod uwagę definicję tego słowa w słowniku, wyraźnie widać, że scysje lub sprzeczki wymagają, aby:
- Podawać powody za lub przeciw czemuś,
- Brać pod uwagę zalety i wady (czegoś),
- Udowodnić (lub próbować udowodnić) coś poprzez podanie powodów.
W ten sposób spór dotyczy dwóch lub więcej osób zajmujących się sprawą w sposób szczegółowy, wsłuchujących się w swoje stanowiska i odpowiednio reagujących na przeciwstawne punkty widzenia.
Jak widać, scysje nie mają nic wspólnego z wrogą konfrontacją. Wracając do definicji słowa, sprzeczać się oznacza wymieniać i omawiać opinie na dany temat, starając się podtrzymywać komunikację między obiema stronami.
„Wielu krzyczy i kłóci się, dopóki druga strona nie zamilknie. Uważają, że przekonali drugiego. I zawsze się mylą”.
-Noel Clarasó-
Scysje oznaczają radzenie sobie z różnicami
A więc, czy sprzeczki są korzystne dla naszych relacji? Ogólnie, unikamy konfrontacji z innymi. Niemniej jednak relacje między ludźmi wymagają interakcji, a to oznacza zrozumienie, że każda osoba ma swój sposób myślenia i działania.
Często może to stanowić problem, ponieważ możemy łatwo wpaść w schemat oczekiwań, że inni będą działać lub myśleć w taki sam sposób jak my.
Oczekiwania co do zachowania innych ludzi, a także wartościujące osądy dotyczące tego, co jest dobre, a co złe, prowadzą nas do niekonstruktywnej konfrontacji. Oczekiwanie, że inni będą działać tak, jak my byśmy sobie tego życzyli, lub po prostu czekanie, aż inni zmienią punkt widzenia, oznacza brak szacunku dla środowiska komunikacji, co tylko komplikuje relacje.
Zamiast akceptować osoby z naszego otoczenia, domagamy się, aby druga osoba zachowywała się zgodnie z naszymi przekonaniami. Dlatego ważne jest, aby zrozumieć, że różne poglądy to nic złego.
Zalety prawidłowego sprzeczania się
Ważne jest podkreślenie dwóch głównych zalet, które wynikają ze sprzeczania się zgodnego z przytoczoną wcześniej definicją. Są one następujące:
- Unikanie izolacji społecznej: sprzeczanie się oznacza nawiązywanie komunikacji, a wszelkiego rodzaju komunikacja oznacza formowanie relacji. Jesteśmy istotami społecznymi i jako takie musimy utrzymywać relacje z innymi, aby zachować zdrowie emocjonalne. Co więcej, mamy prawo do wyrażania naszych opinii i bycia za nie szanowanym.
- Wzbogacanie punktu widzenia: sprzeczanie się w sposób płynny pozwala nam zrozumieć i wyrazić nasze nastawienie. Dzielenie się różnymi opiniami, dalekie od odsuwania nas od siebie, pozwala nam postawić się na miejscu naszego rozmówcy, otwierając przed nami inną perspektywę.
Choć to nie oznacza to, że inni zmienią zdanie, podzielenie się tymi różnicami przybliża nas do siebie i ułatwia zawieranie porozumień. Samo zrozumienie stanowiska naszego partnera, wraz z wszystkimi emocjami i postawami, jakie ono wywołuje, nie jest łatwe. Dlatego mogą je osiągnąć tylko osoby, których rozwój osobisty jest na wysokim poziomie.
„Bądźmy zawsze świadomi, by zaprzeczać bez uporu i by spotykać się z zaprzeczeniem bez irytacji”.
–Cyceron–
Jak radzić sobie z kłótniami
Większość problemów w naszych relacjach wynika z braku zaakceptowania sposobu bycia drugiej osoby. Scysje pozwalają zrobić miejsce dla różnych opinii i perspektyw.
Nie zawsze łatwo jest poradzić sobie z ludźmi, którzy nie zgadzają się z naszym sposobem myślenia lub z naszym zachowaniem. Klucz leży w umiejętności wyrażania naszych myśli i radzenia sobie z uczuciami, które powstają w wyniku konfliktu.
Podczas kłótni ważne jest, aby nasze reakcje były pozbawione bierności i agresji, ale aby wyrażały szacunek wobec rozmówcy. Oznacza to stały wysiłek w budowaniu zdrowych granic, do których się odnosimy.
Ale w takim razie, jak wyrazić własny punkt widzenia przy jednoczesnym poszanowaniu opinii drugiego człowieka? Istnieją trzy kluczowe aspekty, dzięki którym można łatwiej poradzić sobie z kłótniami:
1. Aktywne i wzajemne słuchanie
Aby utrzymać dialog, kluczowe znaczenie ma słuchanie. Przerywanie, osądzanie, dyskwalifikacja i odrzucanie tego, co czuje druga osoba, całkowicie eliminuje możliwość jej zrozumienia.
Dlatego tak ważne jest, aby zwracać uwagę na język ciała. Emocjonalny ładunek wiadomości jest bowiem często przekazywany za pośrednictwem naszych gestów. Brak spójności między językiem werbalnym i niewerbalnym może dostarczyć nam wielu informacji.
Ponadto, ważne jest, aby uciszyć nasz umysł, gdy ktoś do nas mówi. Powinniśmy unikać myślenia o tym, co odpowiemy, gdy nasz rozmówca przestanie mówić. Taka postawa skutecznie utrudnia pełne wysłuchanie komunikatu, który stara się nam przekazać.
2. Asertywność
Asertywność to zdolność do wyrażania naszych przekonań, bez obrażania drugiej osoby lub poddawania się jej woli. Oznacza to bezpośredni i zrównoważony sposób wyrażania własnych myśli i emocji poprzez zaufanie do samego siebie i niedopuszczanie do tego innych stanów emocjonalnych (takich jak lęk, gniew czy poczucie winy).
Bycie asertywnym wymaga reakcji poprzez obronę własnych praw, bez przyjmowania postawy biernej, agresywnej i/lub narzucającej.
3. Empatia
Empatia to zdolność postrzegania, dzielenia się i rozumienia tego, co druga osoba może myśleć lub czuć. Pozwala na głęboką komunikację, a także na nawiązanie relacji między stanami osobistymi uczestników dyskusji.
W rezultacie zapobiega to samolubnym i spolaryzowanym stanowiskom, ponieważ możemy docenić to, co odczuwa druga strona.
Niewątpliwie najwygodniejszym sposobem na zachowanie dobrych relacji jest unikanie niekontrolowanych kłótni. Umiejętność radzenia sobie z różnicami poprzez dojrzałą konfrontację może znacznie ułatwić utrzymywanie zdrowych i satysfakcjonujących relacji.
Nasza rada na koniec jest taka, że pierwszym krokiem jest zrozumienie, iż nie znamy absolutnej prawdy i nie mamy do końca racji co do faktów czy sytuacji.
„Celem kłótni lub dyskusji nie powinno być zwycięstwo, ale postęp”.
-Joseph Antoine René Joubert-
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Wallace, R. J. (2009). How to Argue about Practical Reason. Mind. https://doi.org/10.1093/mind/XCIX.395.355
- White, A. R. (1963). How to do things with words. Analysis (United Kingdom). https://doi.org/10.1093/analys/23.Suppl-1.58
- Ioannidou F, Konstantikaki, V. (2012). Empathy and emotional intelligence : What is it really about? International journal of caring sciences. https://doi.org/10.4236/psych.2010.11008
- Pease, A., & Pease, B. (2006). The Definitive Book of Body Language. PDF. https://doi.org/10.1162/asep.2010.9.1.54