Pisanie jako narzędzie terapeutyczne

Skuteczna terapia psychologiczna obejmuje wiele różnych problemów, zaburzeń i trudności osobistych. Psychologowie, którzy praktykują tę konkretną dziedzinę, czyli psychoterapię (najbardziej znany sposób uprawiania “psychologii”), muszą być bardzo kreatywni przy wyborze, tworzeniu lub adaptacji narzędzi terapeutycznych. Każdy pacjent potrzebuje odpowiedniego rodzaju terapii dla swoich indywidualnych potrzeb. A tradycyjne pisanie jest jedną z najczęściej stosowanych technik w psychoterapii.

W naszym dzisiejszym artykule wyjaśnimy Ci, dlaczego właśnie pisanie zyskało sobie tak ogromną popularność i dlaczego jest ono używane jako skuteczne narzędzie terapeutyczne.

Istnieją różne sposoby wykorzystania pisania jako narzędzia terapeutycznego. Jednak każdy z nich ma ten sam cel. Chodzi po prostu tutaj o uzewnętrznienie tego, co pacjent doświadcza w swoim umyśle. W ten sposób może on w łatwy sposób wyrazić swoje myśli, wątpliwości, pragnienia, cele, plany, uczucia i emocje.

Pisanie o tym wszystkim bez żadnych wytycznych i fachowej porady pozwala ten cel zrealizować. Ale w takim przypadku niekoniecznie jest to pisanie terapeutyczne. Pisanie staje się metodą terapeutyczną dopiero wtedy, gdy jest realizowane według określonych wytycznych.

Jakiego rodzaju osoby mogą wykorzystać pisanie jako narzędzie terapeutyczne?

Wielu pacjentów wykorzystuje pisanie jako narzędzie terapeutyczne w różnych sytuacjach i z różnych powodów terapii. Jednak terapeuci zalecają tę technikę jedynie w przypadku konkretnych pacjentów i problemów. Po pierwsze, psycholodzy wykorzystują pisanie tylko w przypadku pacjentów, którzy mają wystarczające umiejętności czytania i pisania.

I choć z pozoru może wydawać się to oczywiste, to jednak aby w pełni skorzystać z możliwości oferowanych przez tę metodę, pacjent musi być w stanie odpowiednio dobrze poradzić sobie z zadaniem. Innymi słowy, muszą to być osoby, których nie przeraża konieczność przelania myśli lub emocji na papier i nie stanowi dla nich zadania przekraczającego ich możliwości. Ponadto powinni to być pacjenci zdolni do pisania bez odczuwania poczucia niezdolności do tego celu lub poczucia niższości.

W tym sensie oznacza to, że pisanie musi być “bezpieczną i naturalną czynnością” dla pacjenta. Możliwe jest również to, że pacjent posiada niezbędne umiejętności. Ale jednocześnie nie wierzy w to, że jest w stanie zrobić to w celu terapeutycznym.

W tym przypadku konieczne jest podjęcie pracy nad kilkoma określonymi aspektami. Należą do nich między innymi poczucie własnej wartości, samopoznanie i poczucie własnej skuteczności w terapii przed przejściem na pisanie. Pacjent może wykorzystać pisanie jako narzędzie terapeutyczne, gdy już popracuje skutecznie nad wszystkimi tymi problemami opisanymi powyżej.

Po drugie, pisanie naprawdę pomaga pacjentom, którzy mają trudności z werbalizowaniem rzeczy, które im się przytrafiają lub tego, co czują, myślą lub chcą. Dla tych ludzi pisanie to sposób na uwolnienie się od tego, co na nich wpływa, bez poczucia nacisku i wstydu.

Również pisanie o myślach, uczuciach i pragnieniach jest jednym z najlepszych sposobów ich uporządkowania. Organizując je na papierze mają oni świadomość tego, że chaos zamienia się w łatwe do opanowania, przejrzyste pomysły i koncepcje. Dlatego też dobrze jest używać pisma jako narzędzia terapeutycznego dla osób bardzo zamkniętych w sobie, silnie introwertycznych.

Kiedy pisanie jest używane jako narzędzie terapeutyczne?

Gdy tylko stanie się jasne, że pacjent może wykonać zadanie terapeutyczne, jakim jest pisanie, musimy dostosować tę metodę do jego konkretnego przypadku. Psychologowie wybierają najczęściej pisanie w następujących sytuacjach:

• Emocjonalne zarządzanie niewygodnymi odczuciami wynikającymi z przeszłych wydarzeń.
• Traumatyczne wspomnienia.
• Zespół stresu pourazowego.
• Wykorzystywanie seksualne.
• Przygotowanie do zerwania z partnerem lub partnerką.
• Wprowadzanie istotnych zmian w swoim życiu.
• Znalezienie perspektywy rozwiązania w obliczu ważnego problemu.
• Poprawa samooceny.
• Zapobieganie nawrotom problemów natury psychologicznej (zarówno w przypadku nałogów, jak i zaburzeń lękowych lub depresyjnych).

Oprócz używania tego narzędzia jakim jest pisanie w sytuacjach psychologii klinicznej, to znaczy tam, gdzie konieczne jest postawienie odpowiedniej diagnozy, możesz również użyć jej na potrzeby coachingu i osobistej transformacji. To najlepsze narzędzie do wyznaczania sobie celów i ustalania planu ich osiągnięcia.

Zobaczenie na papierze tego, co chcesz osiągnąć i następnie zastanowienie się nad tym, jak to osiągnąć, to także doskonała strategia motywująca. Pozwala się ona skupić się na tym, co naprawdę musisz zrobić. A wszystko to w jasny, przejrzysty i dobrze uporządkowany sposób.

Jakie są najczęstsze zadania terapeutyczne wykorzystujące pisanie?

Pisanie jako narzędzie terapeutyczne jest używane tak, by uzyskać określone cele. Wśród najczęstszych tego typu zadań znajdujemy trzy kategorie. Są to listy, wyrażenia lub mantry oraz pamiętniki.

Listy są tak naprawdę najczęściej używanym rozwiązaniem w psychoterapii. Najczęstszą rzeczą, jaką robią psycholodzy, jest poproszenie pacjenta o napisanie listu do samego siebie. Czasami może być on zaadresowany do kogoś innego, a nawet do samego problemu, jaki dręczy pacjenta. Psycholog prosi tę osobę, aby wyraziła ona wszystko, co myśli lub czuje w napisanym przez siebie liście. A następnie pracuje nad tym, co pacjent napisał podczas tej właśnie sesji terapeutycznej.

Z drugiej jednak strony psychologowie często używają także metody wyrażeń lub mantr jako sposobów ukierunkowania pacjenta. Pomaga to także w zapamiętywaniu różnych ważnych cech osobistych. Wyrażenia i mantry pomagają pacjentom samodzielnie się zmotywować. Czasem także pozwalają unikać wielokrotnego potykania się o ten sam problem.

W takich przypadkach terapeuta prosi pacjenta o napisanie mantry na karteczce samoprzylepnej typu post-it. Następnie pacjent musi umieścić tę własnoręcznie napisaną wiadomość gdzieś na widoku. Może także nosić tę karteczkę lub wiadomość w swoim portfelu. Dzięki temu może na nią patrzeć z regularną częstotliwością. To pozwala mu odzyskać motywację w tych wszystkich chwilach, kiedy może jej potrzebować.

Korzyści zapewniane przez dziennik lub pamiętnik

I na koniec pisanie obejmuje także opcję korzystania z dzienników lub pamiętników. Każdego dnia pacjent tworzy nowy wpis na temat konkretnego aspektu swojej codzienności. Oczywiście aspekt ten ostrożnie dobierany jest przez specjalistę – psychologa. Dzięki takiemu pamiętnikowi lub dziennikowi pacjent może sam zobaczyć ewolucję swojego problemu, jego ulepszenia i zmiany.

We wszystkich przypadkach cała treść zapisana w takim dzienniku musi zostać dokładnie przeanalizowana podczas sesji terapeutycznej. Aby jednak pisanie przez pacjenta miało charakter terapeutyczny, psycholog musi pracować nad tym razem z pacjentem podczas sesji. Jest to ten właśnie moment, w którym obie strony mogą w pełni wykorzystać to cenne narzędzie.

Ważne jest jednak to, aby pamiętać, że pacjent niekoniecznie odczuwa ulgę tylko poprzez samo pisanie. Przydaje się ono zwykle podczas terapii, gdy może dzięki temu interpretować rzeczy, które napisał razem ze swoim terapeutą.