Perwersyjny przywódca to postać, która ma dwie charakterystyczne cechy: jest wpływowa i działa przeciwko temu, co jest zdrowe lub korzystne dla tych, którzy znajdują się pod jego wpływem. Niekoniecznie jest to ktoś o ekscentrycznej postawie lub szczególnie okrutnych cechach. Jednak nieustannie zadaje ból.
Słowo perwersja nie zawsze jest dobrze rozumiane. Nie zagłębiając się w akademickie rozważania, odnosi się do kogoś, kto w destrukcyjnym sensie odbiega od zachowania, które można nazwać „normalnym”. W szczególności w tym przypadku do osoby, która sprzeciwia się budowaniu więzi opartych na współpracy i empatii między ludźmi.
Perwersyjny przywódca zwykle podejmuje działania, aby zburzyć zarówno grupę i jak każdą z osób, które ją tworzą. Sprawuje skrupulatną kontrolę, bardziej w celu wywyższenia siebie niż uzyskania dobrych wyników.
Podobnie często dopuszcza się wykraczania poza przyjęte normy. Ponadto ma inne cechy, opisane w dalszej części tego artykułu.
„Wypaczona inteligencja, wszystko zepsuje”.
-Owidiusz-
Przekonujący perwersyjny przywódca
Perwersyjny przywódca często charakteryzuje się czymś, co określa się jako obfitość i zdolność przekonywania. Obfitość odnosi się do umiejętności, zasobów, wiedzy lub innego aspektu, w którym wyróżnia się na tle średniej. Jest to czynnik, który często przyciąga innych i wzmacnia jego władzę nad nimi.
Z drugiej strony jest przekonujący. Oznacza to, że ma wielką zdolność przekazywania innym swojego entuzjazmu lub pasji. To tak, jakby jego emocje były zaraźliwe i nie pozostawiały nikogo obojętnym. Taki lider przyciąga jak magnes.
Perwersyjny przywódca jest tanatyczny
Co mamy na myśli, kiedy mówimy, że perwersyjny przywódca jest tanatyczny? Chodzi o to, że ma tendencję do wyznaczania celów, które są destrukcyjne, ale sprawia, że wyglądają na przyjemne. Typowym przykładem jest przywódca gangu lub ktoś, kto przewodzi w agresywnych działaniach lub zastraszaniu w grupie.
Ten typ przywódcy ma zdolność wzmacniania lub odkrywania złych cech, które mogą drzemać w pozostałych członkach grupy. W taki czy inny sposób wszyscy możemy zachować się w sposób naganny w pewnych okolicznościach.
A ten typ lidera tworzy lub częścią tych okoliczności, które rozluźniają lub znoszą moralną kontrolę nad naszym zachowaniem. Lubi ranić lub niszczyć i nakłania innych do występku.
Toksyczny
Ta cecha jest najbardziej widoczna u tych perwersyjnych liderów, którzy posiadają jakąś formalną władzę. W taki czy inny sposób ustanawiają w relacjach logikę, która nastawia ludzi wrogo do siebie nawzajem. Toksyczny przywódca sprzyja niezdrowej konkurencji i promuje konflikty, nawet jeśli robi to w subtelny sposób.
Tego typu przywódcza postrzega jako niebezpieczne, kiedy słabi łączą się między sobą. Dlatego na poziomie indywidualnym stara się zniszczyć zaufanie, jakie mają do siebie podwładni. Gwarantuje mu to większą kontrolę nad grupą, jednocześnie pogłębiając efekt władzy, jaką wywiera na innych.
Narcystyczny perwersyjny przywódca
Większość tego typu przywódców są bardzo sprytni lub przynajmniej bardzo przebiegli. Często zdarza się, że są charyzmatyczni i nie przejmują się opinią, jaką mają o nich inni. To daje im pewną aurę pewności siebie i stanowczości.
Ich zdolności, a zwłaszcza struktura charakteru, sprawiają, że czują się lepsi. Ich „publiczność” ma tendencję do wzmacniania tego poczucia. Dlatego perwersyjny przywódca jest bardzo narcystyczny, co jest równoznaczne z trudnościami w dostrzeganiu i odczuwaniu czegokolwiek poza swoim ego.
Może również łatwo się załamać w obliczu zagrożenia dla jego władzy.
Inteligentny
Jak już zauważyliśmy, tego typu ludzie wyróżniają się niezwykłą inteligencją. To przede wszystkim praktyczna inteligencja, której często i paradoksalnie używają do „zrozumienia” innych. Pojmują zachowanie innych w sposób czysto umysłowy, to znaczy bez wczuwania się ani uwrażliwiania na innych. Ich celem jest manipulowanie nimi.
Inteligencję tych przywódców cechuje również oderwanie od zasad etyki. Osoby tego typu bardzo rzadko stają się brutalnymi przestępcami, ale często dopuszczają się naruszeń norm i prawa. Szkodzą i niszczą.
Jednak robią to przede wszystkim z powodu satysfakcji, jaką odczuwają w niepokojeniu innych lub ich pomniejszaniu, a nie eliminowaniu. Eliminując, pozbawialiby się źródła perwersyjnej satysfakcji.
Niedoceniany drapieżnik
Perwersyjni przywódcy często bywają niedoceniani na dwa sposoby. Po pierwsze, nie charakteryzują się szczególnie rzucającymi się w oczy działaniami. Z tego powodu rzadko są klasyfikowani jako „perwersyjni” przez innych. Postrzega się ich raczej jako nieco bezczelnych, zuchwałych lub kłopotliwych, nic więcej.
Z drugiej strony perwersyjny przywódca sam nie docenia swojej zdolności do niszczenia. Dla niego drobne przestępstwo nie jest przestępstwem, a jedynie pewnego rodzaju grą lub wyzwaniem. Więc nie ma z tego powodu wyrzutów sumienia.
Nie sądzi, że jego sposób działania jest negatywny lub naganny. Nawet jeśli widzi pewne złe konsekwencje, według niego nie są tak poważne, aby się zmienić.
Tego typu przywódcy często przyciągają ludzi, którzy dobrze wpasowują się w ich cechy. Na przykład, jeśli stoją na czele grupy roboczej, często zawstydzają, poniżają, oszukują i wykazują wszelkiego rodzaju zachowania, które powodują, że ci, którzy są krytyczni wobec ich postawy, czują się źle.
Perwersyjnego przywódcy nie można zaklasyfikować do niebezpiecznych, ale do szkodliwych na pewno tak.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
Pillajo García, O. A. (2018). “Relación de la estructura perversa y las instituciones.” Análisis de la perversión en la estructuración de los grupos sociales (Bachelor’s thesis, PUCE-Quito).