Opryszczka ze stresu: emocje zamieniające się w pęcherze

Czasami w trudnych okresach pojawia nam się opryszczka ze stresu. Te bolesne pęcherzyki to efekt działania emocji na układ odpornościowy.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 11 maja, 2023

Większości z nas się to już przydarzyło. Najpierw okres zwiększonego stresu, napięcia czy niepokoju, a potem swędzenie i pęcherzyki na wardze. Opryszczka ze stresu to częsta przypadłość, która dowodzi, że emocje wpływają na nasze zdrowie.

Zwykła opryszczka (HSV-1) to infekcja wirusowa, która pozostaje w organizmie w fazie utajenia. Wystarczy trochę osłabienia lub nadmiaru napięcia, a małe owrzodzenie pojawia się na ustach. Istnieją też inne typu opryszczki powodowane przez stres, niepokój lub depresję.

Istnieją badania na temat zależności półpaśca (objawiającego się wysypką podobnie jak ospa) i opryszczki narządów płciowych oraz zaburzeń nastroju. Dlatego też warto przyjrzeć się bliżej zależności pomiędzy układem odpornościowym a zaburzeniami emocjonalnymi.

Opryszczka ze stresu: objawy, przyczyny i leczenie

Wirus opryszczki jest bardziej skomplikowany niż by się mogło zdawać. Potrafi ukrywać swój genom i pozostawać w fazie latencji. Dlatego pojawia się, gdy najmniej się go spodziewamy. Podczas przeziębienia, przed miesiączką, podczas wakacji lub w okresach zwiększonego stresu i niepokoju.

Badania takie jak to przeprowadzone na uniwersytecie w Helsinkach wskazują tu na pewne niebezpieczeństwo. Istnieją różne typy opryszczki, a niektóre z nich są onkogenne. Opryszczka zwykła typu 2, która obejmuje narządy płciowe potrafi przekształcić się w raka macicy. 

Zaburzenia emocjonalne wpływają więc na ponowne pojawianie się objawów infekcji wirusowej.

Opryszczka zwykła (HSV1) a stres

Opryszczka zwykła (HSV1) może powodować poważniejsze komplikacje. Zaczyna się od stanu podgorączkowego i pojawienia się typowych pęcherzy na ustach lub nosie. Badania takie jak to przeprowadzone na uniwersytecie stanowym w Ohio dowodzą, że stres może negatywnie wpływać na odporność.

Do dodatkowych objawów fizycznych należą bóle mięśniowe, migreny i dolegliwości żołądkowe.

Półpasiec a zaburzenia nastroju

Opryszczka i stres są powiązane. Jednak typ stresu, jakiego doświadczamy pozostaje w zależności z typem opryszczki, jaką może wywołać. Zdaniem ekspertów chroniczny stres trwający miesiącami czy nawet latami może prowadzić do półpaśca.

American Journal of Epidemiology opublikował w 2018 roku badanie na ten temat. Po przebadaniu części brytyjskiej i duńskiej populacji ustalono następujące wnioski:

• Zaburzenia emocjonalne przekładają się na podwyższone ryzyko zachorowania na półpaśca.
• Półpasiec to choroba powodowana przez wirusa. Objawia się wysypką na twarzy, klatce piersiowej i plecach. Poza pęcherzami pojawiają się także neuropatie spowodowane zapaleniem nerwów.
• Ten typ opryszczki występuje przy wielotygodniowych zaburzeniach nastroju, nadmiarze stresu i depresji.
• Zwykle dotyka osób po 50 roku życia.

Opryszczka zwykła typu 2 a stres

Opryszczka zwykła typu 2 (HSV2) obejmuje genitalia i objawia się zmianami na skórze oraz na śluzówce. Ryzyko nawrotu choroby jest duże. Ta choroba przenoszona drogą płciową może pojawiać się i znikać, ale w dużej mierze powiązana jest ze stanem psychicznym.

Opryszczka narządów płciowych może prowadzić do raka macicy. Dlatego dotknięte nią kobiety powinny regularnie się badać i brać leki zapisane przez specjalistów.

Opryszczka ze stresu i jej leczenie

Leczenie opryszczki wywołanej stresem wiąże się z pewnym aspektem. Do dzisiaj nie udało się opisać mechanizmu nawracania wirusów pozostających w fazie latencji. Ich całkowita eliminacja jest niemożliwa, a do nawrotów dochodzi, gdy mamy gorsze dni i nasza odporność jest osłabiona. Zachwiane zdrowie psychiczne także stanowi czynnik ryzyka.

Odpowiednie odżywianie, ochrona przed chorobami przenoszonymi drogą płciową i regularne badania są zalecane. Warto też walczyć z codziennym stresem. Oto kilka prostych rad:

• Warto dbać o higienę mentalną, czyli świadomie myśleć o sobie samym. Negatywny dialog wewnętrzny i irracjonalne myśli to nasi wrogowie.
• Dobrze jest rozwiązywać problemy zanim staną się górami nie do przeskoczenia. Przeciwstawianie się codziennym wyzwaniom ze spokojem, pewnością i zdecydowaniem to ważny aspekt.
• Warto stosować regularnie techniki relaksacyjne i oddechowe.
• Zaleca się planowanie wolnego czasu i przeznaczanie jego części na rozrywkę oraz otaczanie się bliskimi osobami.

Chociaż sytuacje stresowe, w których wyskakuje nam opryszczka to nasz chleb powszedni, warto pamiętać o pewnym aspekcie. Za tymi objawami stoją emocje, którym trzeba poświęcić uwagę.