Najlepsze terapie w leczeniu traumy

Najlepsze terapie w leczeniu traumy dzielą się zwykle na dwa obszary. Są takie, które koncentrują się na samym zdarzeniu niepożądanym oraz te, które łagodzą objawy. Obydwa rodzaje interwencji psychologicznych stają się coraz popularniejsze. Dzieje się tak dlatego, że wiele osób potrzebuje wyleczyć rany powstałe w wyniku traumatycznych doświadczeń.

Paul Conti jest jednym z najbardziej znanych w tej dziedzinie specjalistów. W swojej książce Trauma: The Invisible Epidemic (2022) stwierdza, że prawie 70 procent populacji przeszło lub doświadczy w pewnym momencie swojego życia traumatycznego wydarzenia.

Według organizacji non-profit Mental Health America traumatyczne wydarzenia są główną przyczyną długotrwałej niepełnosprawności na całym świecie. Co więcej, zaburzenia lękowe i depresja związane z traumą należą do najczęstszych schorzeń, z powodu których ludzie zgłaszają się na leczenie. Dlatego istotne jest, aby dostępne były skuteczne zasoby radzenia sobie z tym problemem.

„Nie rozumiemy, że trauma zasadniczo zmienia ludzi. Zmienia ich na poziomie biologicznym. Osoby zmieniają się pod względem ekspresji genów, hormonów, substancji chemicznych i neurotransmisji i jest to efekt trwały”.

-Paul Conti-

Najlepsze terapie w leczeniu traumy

Trauma psychiczna wpływa nie tylko na mózg. Zmienia nie tylko nasz sposób myślenia, odczuwania, zapamiętywania i przetwarzania rzeczywistości. Odbija się również na ciele. Badania przeprowadzone na Uniwersytecie w Kapsztadzie (RPA) wskazują, że trauma w sposób trwały wpływa na funkcjonowanie całego naszego organizmu.

Im szybciej rozpocznie się podejście terapeutyczne, tym większe będą uzyskane efekty. Problem polega jednak na tym, że wiele osób rozpoczynających terapię spędziło lata, a nawet dziesięciolecia, na leczeniu niewidzialnej rany po traumie.

Znalezienie drogi do wyzdrowienia i uzdrowienia może być długie i trudne, ale istnieją narzędzia, które pomogą Ci to osiągnąć. Oto niektóre z najlepszych terapii leczenia traumy:

Możesz też przeczytać: Psychologia kontekstualna – specyficzny rodzaj terapii

1. Terapia Przetwarzania Poznawczego (CPT)

Terapia przetwarzania poznawczego (CPT) to terapia oparta na dowodach naukowych. Sprzyja przeformułowaniu schematów myślowych związanych z traumą.

• Celem tego modelu jest to, aby jednostka zintegrowała przeżyte doświadczenie z mniejszym ciężarem cierpienia. Ponadto osoba kształtuje zdrowszą wizję siebie i świata. (Resick i in., 2008b; Williams i in., 2011).
• Pozwala to rzucić traumie wyzwanie i zmienić dysfunkcyjne przekonania, które stwarzają przywiązanie danej osoby do traumatycznego wydarzenia.

Model ten został opracowany przez dr Patricię Resick w latach 90-tych. Ma na celu pracę ze szkodliwymi wzorcami myślowymi powstałymi na skutek traumy. Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Missouri-St Louis (USA) wskazują na przydatność tego rodzaju terapii w leczeniu kobiet będących ofiarami przemocy na tle seksualnym.

2. Najlepsze terapie w leczeniu traumy – EMDR (terapia ruchów gałek ocznych)

Terapia EMDR jest jedną z najskuteczniejszych metod leczenia traumy. Została opracowana w latach 80. XX wieku przez Francine Shapiro, neurolog i psychoterapeutkę poznawczo-behawioralną. Szukała ona planu interwencyjnego dającego lepsze rezultaty dla weteranów wojennych.

• Opiera się na technice ruchu gałek ocznych lub obustronnej stymulacji.
• Ten rodzaj stymulacji mózgu pomaga pacjentowi przepracować traumę do czasu złagodzenia bólu emocjonalnego.
• Podczas tego procesu przywoływane są emocje, wspomnienia i obrazy, nad którymi pracuje pacjent i psycholog, aby zintegrować bolesne doświadczenie.
• Model EMDR opiera się na założeniu, że rytmiczne ruchy oczu pozwalają na przetwarzanie traumatycznych wspomnień w mniej zakłócający sposób.

W artykule opublikowanym w Frontiers in Psychology (2017) stwierdzono, że terapia EMDR jest również korzystna w leczeniu objawów psychotycznych lub afektywnych oraz bólu przewlekłego. Ogólna idea, która wyłoniła się z tego badania, jest taka, że terapia EMDR może być szczególnie skuteczna u osób, które z biegiem czasu doświadczyły złożonej i powtarzającej się traumy. Na przykład wykorzystywanie emocjonalne lub seksualne w dzieciństwie.

3. Nieograniczona pomoc w leczeniu traumy Roberta Cicione (TRU)

Inną terapią w leczeniu traumy jest Trauma Relief Unlimited (TRU) stworzona przez dr Roberta Cicione. Koncentruje się bardziej na objawach niż na źródle traumatycznego doświadczenia. Celem tej terapii jest redukcja całego obrazu klinicznego związanego ze skutkami stresu pourazowego.

• To niewerbalna terapia ruchami ciała i technikami artystycznymi.
• Pacjent tworzy rysunki, które działają jak środki oczyszczające.
• Terapeuta instruuje pacjenta, jak wykonać serię ruchów, aby złagodzić niepokój i stres.
• Nie jest to pomoc terapeutyczna ukierunkowana na depresję lub źródło traumatycznego doświadczenia. Zamiast tego stara się zmniejszyć ból emocjonalny, reaktywność ciała, stres i udrękę.

Wiele osób pozwala, aby upłynęło nieco czasu, zanim zwróci się o pomoc w związku z traumą, której doświadczyło w dzieciństwie lub w okresie dojrzewania. Terapia w leczeniu traumy jest najlepszym narzędziem do odzyskania kontroli nad swoim życiem.

4. Terapia poznawczo-behawioralna skoncentrowana na traumie (TF-CBT)

Terapia poznawczo-behawioralna skoncentrowana na traumie (TF-CBT) to  przydatny model radzenia sobie z bolesnymi wydarzeniami z dzieciństwa i okresu dojrzewania. Często ma to związek z molestowaniem lub maltretowaniem. Ten rodzaj terapii:

• Pomaga pacjentowi rozpoznać, jak działa trauma psychiczna i zrozumieć własne reakcje na to doświadczenie.
• Pomaga pacjentowi kształtować zdrowsze podejście psychiczne, dzięki któremu można zmniejszyć niepokojące i zniekształcone wizje.
• Stosuje techniki takie jak restrukturyzacja poznawcza, regulacja emocji i ekspozycja na bodźce awersyjne.

Być może zainteresuje Cię również artykuł: Spojrzenie tysiąca jardów: wyraz traumy

5. Najlepsze terapie w leczeniu traumy – terapie somatyczne

Do najciekawszych i najbardziej przydatnych terapii w leczeniu traum należą terapie somatyczne. Podejście Somatic Experience (SE) zostało opracowane przez dr Petera A. Levine’a. Twierdzi on, że każde bolesne doświadczenie, które nie jest odpowiednio przetworzone, powoduje dysfunkcję układu nerwowego.

Przekłada się to między innymi na pojawienie się objawów, takich jak ciągła czujność, przetwarzanie wszystkiego jako zagrożenia, bezsenność, problemy z koncentracją i rozregulowanie emocjonalne.

• Terapie somatyczne pomagają złagodzić objawy związane z traumą psychiczną.
• Stopniowo pomaga się pacjentowi regulować emocje związane ze wspomnieniami, minimalizując w ten sposób jego ogólne cierpienie.
• Podejście somatyczne prowadzi pacjenta do uświadomienia sobie fizycznych odczuć związanych z traumatycznym wydarzeniem.
• Zaczyna się od idei, że umysł i ciało są ze sobą powiązane. Dlatego zamknięte w umyśle wspomnienia na zawsze pozostawiają ślad na ciele.

Wiele osób cierpiących na urazy doświadcza również przewlekłego bólu. W takich przypadkach niezwykle przydatne są terapie somatyczne.

Najlepsze terapie w leczeniu traumy – znajdź tę odpowiednią

Jak widać, istnieją różne możliwości terapeutyczne leczenia traumy. Terapie skupione na objawach (takich jak łagodzenie objawów somatycznych i urazowych) nie będą przydatne, jeśli istnieją inne schorzenia. Na przykład trauma często powoduje zaburzenia nastroju. W takich przypadkach przydatne jest podejście poznawczo-behawioralne.

Aby postawić właściwą diagnozę, konieczna jest konsultacja ze specjalistą. Nigdy nie wolno odkładać na bok ani tłumić bólu i nigdy nie należy zachowywać się tak, jakby nic się nie wydarzyło. Trauma jest jak plama z atramentu. Zaburza wszystko: życie społeczne, życie zawodowe, a nawet zdrowie.

Istnieją skuteczne narzędzia, które pozwolą zamknąć te rany, odzyskać kontrolę nad życiem, a nawet dać nadzieję na przyszłość. To, co wydarzyło się w przeszłości, można wyleczyć dzięki opisanym tutaj terapiom. Nigdy nie powinieneś wahać się poprosić o pomoc.